Ο άνθρωπος που συρρικνώνεται.

           Χωριστήκαμε στα δύο, ίσως και στα τρία, για την ΕΡΤ. ΕΡΤολάτρεις, ΕΡΤομάχοι και αδιάφοροι. Δεν είναι πρωτόγνωρο, ούτε καινοφανές. Αυτοί είμαστε. Ίσως και να μην είναι κακό. Εξάλλου αυτό δεν μας μάθαιναν κάποια βιβλία πολιτικής αγωγής, πώς πρέπει να γνωρίζουμε, να έχουμε άποψη, να συμμετέχουμε;

            Άποψη σίγουρα έχουμε. Γνωρίζουμε, όμως, και συμμετέχουμε πραγματικά; Υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα μας στην άποψη, αλλά κάνουμε κάτι ανάλογο και για το δικαίωμα, και την υποχρέωση μας βέβαια, στη γνώση;  

Κι οι αδιάφοροι; Αυτοί απουσίαζαν απ΄ τα μαθήματα, ή απλώς δεν τα έπαιρναν τα γράμματα; Δεν είμαι σίγουρος. Ίσως να τα έμαθαν πολύ καλύτερα απ΄ όλους τους άλλους και η αδιαφορία τελικά να είναι θέση… Η θέση στην οποία μοιραία και αναπόφευκτα οδηγείται όποιος κουράστηκε, ή δεν αντέχει να συνθλίβεται από τη μέρα που γεννιέται ως Έλλην ανάμεσα σ΄ αυτά τα φοβερά και τρομερά μας δίπολα. Ανάμεσα σ΄ αυτές τις λογικές που είναι είτε μαύρες, είτε άσπρες, σαν να μην υπήρξαν ποτέ για μας άλλα χρώματα. Πού;  Στη χώρα που ευλογεί ο ήλιος, φωτίζοντας όσα αναπηδούν απ΄ τα σπλάχνα της, τόσα πολλά και ξεχωριστά χρώματα, ικανά να εμπνεύσουν έναν ποιητή σαν τον Οδυσσέα Ελύτη, για να γράψει:

«…Έλα λοιπόν απ' την αρχή να ζήσουμε τα χρώματα
Ν' ανακαλύψουμε τα δώρα του γυμνού νησιού
Ρόδινοι και γαλάζιοι τρούλοι θ' αναστήσουν το αίσθημα
Γενναίο σαν στήθος το αίσθημα έτοιμο να ξαναπετάξει
Έλα λοιπόν να στρώσουμε το φως
Να κοιμηθούμε το γαλάζιο φως στα πέτρινα σκαλιά του Αυγούστου
Ξέρεις, κάθε ταξίδι ανοίγεται στα περιστέρια
Όλος ο κόσμος ακουμπάει στη θάλασσα και τη στεριά…»*

            Το μήνυμα ήρθε στο προσωπικό μου ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, με αποστολέα έναν φίλο και έμεινα για ώρα να το κοιτώ χωρίς να ξέρω τι να πω. Δεν με εξέπληξε, δεν με αιφνιδίασε. Και γιατί άλλωστε; Το αρχείο που περιείχε και έφερε τον τίτλο «Η λίστα της ντροπής!!!» (σ. σ. ναι, με τρία θαυμαστικά στο τέλος) είναι αυτή που κυκλοφορεί ευρέως τις τελευταίες ώρες και περιέχει ονόματα γνωστών δημοσιογράφων, κυρίως, που ακριβοπληρώνονταν απ΄ την ΕΡΤ. Δημοσιογράφων που αποχώρησαν εδώ και χρόνια απ΄ το μαγαζί, αλλά που η περίπτωση τους (σ. σ. κραυγαλέα κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος βεβαίως) εξακολουθεί να αποτελεί το ισχυρό χαρτί της  κυβέρνησης για να πείσει για τη σπατάλη και διαφθορά, ως να μην είχαν τα μέλη της, αλλά και πολλοί άλλοι του πολιτικού συστήματος μας, καμιά ανάμιξη σ΄ αυτή, καμιά γνώση…

            Και ο φίλος όμως; Σκέφτηκα να τον… δυσαρεστήσω, αλλά δεν το έκανα. Να τον δυσαρεστήσω λέγοντας του πως ναι, αυτοί έπαιρναν υπερβολικά ποσά, έξω από κάθε λογική, βάσει συμβολαίου, αλλά πόσο λογικά είναι και τα ποσά που ο ίδιος εισπράττει, χρόνια τώρα, ως μηχανικός δημόσιας επιχείρησης;

            Δεν το έκανα, παρότι η παρόρμηση ήταν μεγάλη. Όχι για να υπερασπιστώ τους δημοσιογράφους, που θεωρώ πως αμείβονταν με ποσά έξω από κάθε λογική. Το έκανα γιατί δεν αντέχω άλλο να βλέπω τις απόψεις όλων μας να μικραίνουν τόσο, όσο για να μπορούν να χωρέσουν μόνο τα προσωπικά μας συμφέροντα. Γιατί είμαι βέβαιος πως ο φίλος θα ενοχλούνταν αν γύριζα την κουβέντα στις δικές του αποδοχές, αλλά θα την απολάμβανε σχολιάζοντας τα χρυσά συμβόλαια της ΕΡΤ. Και δεν θα ήταν ο μόνος, αφού το ίδιο δεν κάνουμε όλοι μας;

         Εξαιτίας του θεατρικού έργου του Ντέιβιντ Λεσκότ, «Ένας άνθρωπος υπό χρεοκοπία», που παίζεται αυτό τον καιρό στην Αθήνα, θυμήθηκα ένα παλιό βιβλίο επιστημονικής φαντασίας του Τζακ Άρνολντ, «Ο άνθρωπος που συρρικνώνεται». Δεν το διάβασα ποτέ, αλλά ο τίτλος του λες και στοίχειωσε στο μυαλό μου αυτές τις μέρες.

            Συρρικνώνεται άραγε ο άνθρωπος; Κοιτώ ολόγυρα μου και τρομάζω. Ναι. Πληθαίνουν οι συρρικνωμένοι άνθρωποι που κυκλοφορούν ανάμεσα μας. Δεν ξέρω αν συρρικνώνονται εξαιτίας των καταστάσεων που ζούμε, ή αν βάζουμε και εμείς οι υπόλοιποι το χεράκι μας, ή για να ακριβολογώ το δάχτυλο μας. Αυτό το δάχτυλο που έμαθε και αρέσκεται να δείχνει συνεχώς τον άλλο. Για οτιδήποτε. Για όλα τα κακά και τα στραβά που μας ταλαιπωρούν. Για πόσο όμως ακόμα; Αν συνεχίσει ο άλλος να συρρικνώνεται μέχρι να χαθεί εντελώς, τι θα δείχνει, τελικά, το δάχτυλο; Θα το στρέψουμε εναντίον μας;

*Το απόσπασμα είναι απ΄ το ποίημα του Ελύτη «Γέννηση της μέρας»  απ΄ τη συλλογή ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ