Επαγγελματίες ηθικοί αυτουργοί της βίας.

          Ποιος ευθύνεται περισσότερο όταν εκδηλώνονται περιστατικά βίας; Οι φυσικοί ή οι ηθικοί αυτουργοί;

            Δεν πρόκειται για ρητορικό αλλά για απολύτως ουσιαστικό ερώτημα. Τα στοιχεία δείχνουν πως τα περιστατικά βίας αυξάνονται και η τάση είναι να αυξηθούν περισσότερο. Τις αφορμές για την εκδήλωση τους μπορούμε να τις εντοπίσουμε εύκολα, αλλά για να προσδιορίσουμε τις αιτίες θα πρέπει να ψάξουμε πιο βαθιά. Η συνεχιζόμενη και διαρκώς διευρυνόμενη οικονομική κρίση ναι μεν ευθύνεται για κάποια απ΄ τα περιστατικά βίας, αλλά είναι αυτή μόνο που τα γεννά; Η γενικότερη κρίση αξιών, που επίσης βιώνουμε, δεν παίζει το δικό της ρόλο;

 

           Όταν βέβαια μιλάμε για βία δεν εννοούμε μόνο τη σωματική, καθώς η βία εμφανίζεται με πολλές μορφές. Στην περίπτωση μας, όμως, αναφερόμαστε στη λεκτική βία, μια μορφή βίας που επίσης διογκώνεται τελευταία, η οποία από πολλούς θεωρείται ως το πρώτο ή το απαραίτητο στάδιο για να οδηγηθεί κάποιος και στη βιαιοπραγία. Μόνο που στη βιαιοπραγία δεν είναι σίγουρο πως θα καταφύγουν όποιοι ασκούν λεκτική βία, αλλά είναι πολύ πιθανό να παρασυρθούν στην πρώτη όποιοι επηρεάζονται και εξωθούνται απ΄ τη δεύτερη.    

            Η λεκτική βία δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο και καινοφανές στο δημόσιο βίο της χώρας μας, αλλά πλέον έχει πάρει διαστάσεις και χαρακτηρίζει μεγάλα τμήματα τόσο του πολιτικού μας συστήματος όσο και των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

            Νεότευκτοι ή παλιότεροι πολιτικοί σχηματισμοί έχουν αναγάγει τη λεκτική βία σε ¨πολιτική τους επιλογή¨ και ¨πρόταση¨, και την υπηρετούν εκτοξεύοντας αστήριχτες και αναπόδεικτες, τις περισσότερες φορές, κατηγορίες εναντίον αντιπάλων, αλλά και με χαρακτηρισμούς που προσβάλλουν κάθε έννοια ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

            Μέσα ενημέρωσης, κυρίως ηλεκτρονικά, σε πολλά εκ των οποίων για να αναφερθεί κανείς θα πρέπει να βάλει πολλά εισαγωγικά στη λέξη «ενημέρωσης», εισήγαγαν τη «δημοσιογραφία των πολιτών» και μαζί μ΄ αυτή και τη δυνατότητα της δημοσίευσης σχολίων (σ. σ. τα οποία συνήθως δημοσιεύονται εξ ανωνύμων για να απαντήσουν σε άρθρα ή ρεπορτάζ επωνύμων!), μέσω των οποίων δεν ασκείται, στις περισσότερες περιπτώσεις, κριτική, κάτι που εκτός από δημοκρατικό είναι και χρήσιμο για όλους, αλλά για να εκτονωθούν (;) τα απωθημένα των σχολιαστών.

            Όλα αυτά συνιστούν τη λεκτική βία και όπως σημειώνεται πιο πάνω δεν είναι σίγουρα πρωτόγνωρο και καινοφανές. Και παλιότερα στο κοινοβούλιο μας η κατάσταση ξέφυγε, ειδικά σε κρίσιμες και ταραγμένες περιόδους της χώρας, ενώ υπήρξαν και συγκεκριμένα μέσα ενημέρωσης που έπαιξαν συνειδητά και με συνέπεια το ρόλο του κίτρινου τύπου.

            Πού βρίσκεται όμως η διαφορά σήμερα; Πως στο χώρο της πολιτικής είναι ξεκάθαρο ότι πολιτικοί σχηματισμοί, ή μεμονωμένοι πολιτικοί, κάνουν «καριέρα» που στηρίζεται στη λεκτική βία και δεν εκτρέπονται σ΄ αυτή περιστασιακά και επειδή έτυχε να προκληθούν ή να χάσουν την ψυχραιμία τους. Πρόκειται για ξεκάθαρη και συνειδητή επιλογή, εκτιμώντας πως είναι το προϊόν που «πουλάει» λόγω των συγκυριών και λειτουργεί ως μαγνήτης ψήφων, κυρίως απ΄ την πλευρά απελπισμένων και απογοητευμένων πολιτών που δεν βλέπουν κάπου άλλου φως και προσελκύονται απ΄ το… ημίφως.

Πρόκειται για προϊόν που δυστυχώς προωθείται και πλασάρεται ευχαρίστως και από «σοβαρά» ή δημοφιλή μέσα ενημέρωσης, καθώς εξασφαλίζει υψηλά ποσοστά τηλεθέασης, ακροαματικότητας ή αναγνωσιμότητας. Το κέρδος που αυξάνεται όσο τα νούμερα ανεβαίνουν, ισοσκελίζει τη σταθερή απώλεια σε ποιότητα και αξιοπιστία και δικαιολογείται με την άποψη «αφού αυτά θέλει ο κόσμος, αυτά του προσφέρουμε».  

Όλα τα προϊόντα, βέβαια, έχουν ημερομηνία λήξης. Δεν είμαι όμως αισιόδοξος πως έχει και αυτό το συγκεκριμένο. Φυσικά κάτι παράγεται όσο υπάρχουν κάποιοι για να το καταναλώσουν και το καταναλώνουν όσο παράγεται και κυκλοφορεί. Πρόκειται δηλαδή για μια αμφίδρομη σχέση, όπως αμφίδρομη είναι και η ευθύνη για την ύπαρξη αυτού του προϊόντος. ‘Όμως, τους καιροσκόπους και τους εφήμερους σωτήρες, είναι σίγουρο πως δεν τους απασχολεί η ζημιά που κάνουν στην κοινωνία, συμπεριφερόμενοι ως επαγγελματίες ηθικοί αυτουργοί της βίας. Όσο έχουν πολιτικά οφέλη θα το κάνουν. Εκείνη που πρέπει να προβληματιστεί είναι η ίδια η κοινωνία γιατί όταν τα φαινόμενα βίας θα ανοίγουν πληγές στο κορμί της, όσοι τις προκάλεσαν θα έχουν φροντίσει να βρίσκονται σε ασφαλές μέρος, ή θα παριστάνουν απλώς τους ανήξερους.