Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2010

Μιχάλης Πιτένης: Οι κόρες της Αφροδίτης


"Οι κόρες της Αφροδίτης" (εκδόσεις 'Μεταίχμιο') του Μιχάλη Πιτένη, είναι ένα μυθιστόρημα ενηλικίωσης, το οποίο διαδραματίζεται σε κάποια επαρχιακή, ελληνική πόλη της δεκαετίας του '60.

Βασικός ήρωας είναι ένα παιδί που μπαίνει στην εφηβεία κι ανδρώνεται μέσα από την επαφή του με ένα οίκο ανοχής και τον έρωτα-φιλία που αναπτύσσει για μια από τις κοπέλες. Παρά την τριτοπρόσωπη αφήγηση, βλέπουμε καθ' όλη τη διάρκεια του έργου όλα τα συμβάντα και το σκηνικό της ιστορίας να ξεδιπλώνονται μέσα από τα μάτια του. Κι είναι αυτή η επιλογή του συγγραφέα που λύνει μεγάλο μέρος των προβλημάτων που του θέτει το υλικό του. Η νοσταλγική διάθεση για εκείνη την εποχή φιλτράρεται μέσα από την αθωότητα του εφήβου, η κλειστή, συντηρητική κι αστυνομοκρατούμενη κοινωνία, ο αυταρχικός γυμνασιάρχης, το άγρυπνο βλέμμα των γειτόνων, είναι τα πρώτα του εμπόδια κατά την είσοδό του στον κόσμο των μεγάλων. Το βλέμμα του παιδιού, τα συναισθήματα κι οι αντιδράσεις του, γίνονται η μη ηθική, μη πολιτική, σχεδόν μη προσωπική αφήγηση ενός προσώπου που βρίσκεται στην καρδιά μιας εποχής. Ο οίκος ανοχής, οι κοπέλες και οι πελάτες του, είναι επίσης ένα ναρκοθετημένο θέμα, το οποίο ο συγγραφέας προσεγγίζει με τρυφερότητα κι ακρίβεια περιγραφής, συνδυάζοντας τη συμπάθεια με τη σκληρότητα της πραγματικότητας, τις μικρές τραγωδίες με κωμικά πινελιές, την υποκρισία και τις ενήλικες παρεκτροπές με τα πρώτα αγνά, ρομαντικά συναισθήματα του εφηβικού πόθου. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, το γεμάτο εγγενείς αντιφάσεις, ο βασικός ήρωας ενηλικιώνεται χωρίς να ενηλικιωθεί, καθώς ο κόσμος της εφηβείας σημαδεύει τον ενήλικα κι έτσι η επιστροφή του μετά από χρόνια στην κοπέλα που αποτέλεσε τον πρώτο του έρωτα, δεν είναι απλά ένας φόρος τιμής στο παρελθόν, αλλά κι η ουσιαστική επικύρωσή του, η επιβεβαίωση της αέναης επίδρασης του στο παρόν. "Οι κόρες της Αφροδίτης" δεν είναι μια απλώς άλλη μια 'ματιά στον κόσμο του '60' - μια εποχή που πέρασε όπως περνά κάθε εποχή - κι ο κάπως υπερβολικά συναισθηματικά μερικές φορές τόνος του, είναι ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε οι περισσότεροι τις αναμνήσεις της δικής μας εφηβείας.

Η γραφή του Πιτένη είναι νοσταλγική, καθαρή, προσπαθώντας διαρκώς να ισορροπήσει ανάμεσα σε μικροσυμβάντα που σχεδόν αναγκαστικά ρέπουν προς το μελό και γενικότερες κοινωνικές όψεις μιας ιστορικής περιόδου αρκετά πρόσφατης, επιτυγχάνοντας κατά κανόνα να τιθασεύσει ένα υλικό του οποίου η κάθε όψη απαιτεί το δικό της μερίδιο εκπροσώπησης. Η δομή είναι σχετικά χαλαρή αλλά συνεπής, δομή αποσπασματικής μνήμης που συγκρατεί μόνο τα συμβάντα που κάνουν έχουν σημασία ή καθορίζουν τον κεντρικό ήρωα. Η ροή του βιβλίου είναι ομαλή, οδηγώντας τον αναγνώστη απρόσκοπτα ως το τέλος, ένα τέλος όπου οι δύο πρωταγωνιστές, το αγόρι που έγινε πια νέος κι η κοπέλα που γέρασε, μπορούν να είναι αυτοί που ήταν, έχοντας πλέον πλήρη συνείδηση τόσο του εαυτού τους, όσο και της θέσης τους στον κόσμο.

Μπάικας Ποθητός για το www.elogos.gr

Δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα www.elogos.gr




Παραμυθάδες Δημοσιογράφοι


Αλήτες ρουφιάνοι δημοσιογράφοι; Σας έχω ένα άλλο σύνθημα: παραμυθάδες, ερωτύλοι δημοσιογράφοι. Μόνο που δεν το λέω για κακό. Κι όχι επειδή κόρακας κοράκου μάτι δεν βγάζει, αλλά διότι υπάρχουν- ευτυχώς- συνάδελφοί μου παραμυθάδες και ερωτύλοι στα γραφτά τους, αλλά όχι στα προς δημοσιογραφικήν χρήσιν. Στα άλλα, αυτά στα οποία αφοσιώνονται στο περίσσευμα του χρόνου τους (αν σε αυτό το επάγγελμα που ο Χρόνος σε κυνηγά αμείλικτα έχεις περίσσευμα... Τέλος πάντων.)
Αρκετοί δημοσιογράφοι γράφουν βιβλία, λοιπόν. Οι περισσότεροι λογοτεχνικά. Σε μερικά από αυτά θα αναφερθούμε σήμερα. Θα ακολουθήσουν, βέβαια, και άλλα. Όχι επειδή είναι συνάδελφοί μου, αλλά επειδή γράφουν όμορφα και έχουν ήδη «μετρηθεί» και σ' αυτό.

Ο Μιχάλης Πιτένης περιστρέφει τις «Κόρες της Αφροδίτης» γύρω από έναν «οίκο της χαράς» στη γενέτειρα του ήρωά του. Εκείνος είναι σχεδόν παιδί και ο οίκος δεν είναι μόνο της χαράς αλλά και της θλίψης. Ο ήρωας σιγά- σιγά ενηλικιώνεται σε μόνιμη σχεδόν επαφή με τα «κορίτσια» τα οποία παρουσιάζει με γλυκό, τρυφερό τρόπο, μιλά για τις προσωπικότητες, τις ιστορίες τους, τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά τους.
Ωστόσο, δείχνει να έχει τη δύναμη να πάει και βαθύτερα, να ανατάμει περισσότερο την ανθρώπινη ψυχή. Η ατμόσφαιρα του μυθιστορήματος είναι τέτοια, επίσης, που δείχνει ότι εάν το επιχειρήσει, θα καταφέρει να γράψει κάτι πιο σύνθετο και πιο ολοκληρωμένο. Το θέμα και το ύφος που επέλεξε δίνουν χάρη στο βιβλίο του, αλλά αφήνουν και κενά τόσο στους χαρακτήρες όσο και στην αφήγηση. Οχι μεγάλα κενά, πάντως, για να είμαστε δίκαιοι.
Το βιβλίο θα παρουσιαστεί την Τρίτη, 28 Νοεμβρίου 2006, ώρα 9μμ στο βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟΣ (Σταδίου 24, Αθήνα). Θα μιλήσουν ο Μηνάς Βιντιάδης, συγγραφέας-δημοσιογράφος, ο Κώστας Κουτσομύτης, σκηνοθέτης, η Συλβάνα Ράπτη, Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Α΄Αθηνών
και ο Βασίλης Χατζηιακώβου, εκδότης.

Δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα ΕΑΡΙΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

“Πριν από λίγες μέρες διάβασα το καινούριο βιβλίο ενός νέου (εκδοτικά) συγγραφέα, του Μιχάλη Πιτένη “Οι κόρες της Αφροδίτης”. Στο βιβλίο αυτό μετά από καιρό διάβασα κομμάτια που ανέδυαν ερωτισμό. Η ιστορία έχει να κάνει με τον ερωτισμό που ξυπνά σε ένα μικρό αγόρι σε μια κωμόπολη της βορείου Ελλάδας λίγο πριν τη χούντα. Δεν πρόκειται να κάνω κριτική, απλά να πω ότι πέρα από την όποια λογοτεχνική του αξία, ευχαριστήθηκα διαβάζοντάς το”.

Σχόλιο αναγνώστη που δημοσιεύτηκε στις 29/6/2006 στην ιστοσελίδα Book attack.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

«Γιαλάν Ντουνιάς» του Μιχάλη Πιτένη, εκδόσεις Γράφημα Της Δήμητρας Καραγιάννη (περ. ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ, τ. 211-212, χειμώνας 22-23)

Ο Μ.Π. είναι από τις διακριτές πνευματικές οντότητες της πόλης, της περιοχής και όχι μόνο. Συγγραφέας πολλών μυθιστορημάτων, τα οποία όχι άδ...