Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου 2017

Η εικόνα του σήμερα, είναι οι πράξεις του χθες- Γράφει η Τζένη Μανάκη


Μιχάλης Πιτένης «Η Απόγονος», Εκδόσεις «Σύγχρονοι Ορίζοντες»

 «Πού κρύβεται η αλήθεια σ΄έναν κόσμο, ο οποίος συνεχώς μεταμορφώνεται; Μπορεί το παρελθόν να ερμηνεύει το παρόν και, ίσως, να δείχνει και το μέλλον;»

Ο Μιχάλης Πιτένης με όχημα έναν σύγχρονο μύθο με στοιχεία θρίλερ,  συνθέτει ένα έργο – εκτενές  σχόλιο πάνω στα ιστορικά γεγονότα του β΄ παγκοσμίου πολέμου, τις κοινωνικοπολιτικές απηχήσεις στον ευρωπαϊκό χώρο, και με εμφανή την δημοσιογραφική του ιδιότητα, επιχειρεί μέσω των διαλόγων των ηρώων, κατά την πορεία της αφήγησης, να συγκρίνει τις τρέχουσες πολιτικοοικονομικές συνθήκες με εκείνες που γιγάντωσαν την εξάπλωση του ναζισμού, που »βλέπει» να επέρχεται,  φορώντας άλλο μανδύα.

«Σε κάθε μεγάλη σφαγή στην Ιστορία της ανθρωπότητας πάντοτε υπήρχε ένα ιδεολογικό, θρησκευτικό ή όπως αλλιώς θες πες το περίβλημα, αλλά στον πυρήνα τους υπήρχε πάντοτε η ίδια απληστία.
  • Για το χρήμα, τα πάντα γίνονται για το χρήμα»

Η ηρωίδα του, Μαριάννα Ανδρέου, μία σύγχρονη μαχόμενη δικηγόρος ανυποψίαστη για το υπόβαθρο της Οργάνωσης »Η Γερμανία για την ενωμένη Ευρώπη», συμμετέχει σ’ ένα συνέδριο της, στο Μόναχο του 2012, όπου γνωρίζεται και συνδέεται ερωτικά με τον πρόεδρο, Ότο Σαντάου, παρά τον προβληματισμό της από ένα περίεργο περιστατικό βίας που συνέβη παρουσία της, στο γραφείο του. Περιφερόμενη στο σύγχρονο Μόναχο συναντά τον άνθρωπο – θύμα του περιστατικού. Πρόκειται για τον Ενρίκε Ρόχας εγγονό μιας τσιγγάνας κι ενός στρατιώτη της Βέρμαχτ, οι ερωτήσεις του οποίου αν είναι κι εκείνη παιδί της Βέρμαχτ ή απόγονος των lebensborn *,την προβληματίζουν. ( *πρόκειται για το πρόγραμμα πρόνοιας που στήθηκε στη Γερμανία για προστασία των γυναικών των αξιωματικών των Ες Ες, επεκτάθηκε σε μαιευτήρια, βρεφοκομεία για ανύπαντρες μητέρες – αρκεί να πληρούσαν τα φυλετικά κριτήρια – και αργότερα και σε άλλες χώρες, κυρίως στη Νορβηγία λόγω των »άριων» χαρακτηριστικών των πολιτών της).

Με αφορμή μια παλιά φωτογραφία και την αινιγματική αφιέρωση στο πίσω μέρος της, η Μαριάννα επιχειρεί ένα φλάς μπακ στην οικογενειακή της ιστορία, προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσει τους λόγους φυγής της γιαγιάς και του παππού της, από το Μόναχο το 1945. Ακολουθώντας επικίνδυνες ατραπούς με συμπαραστάτη τον παιδικό της φίλο Παναγιώτη και τον αινιγματικό Ενρίκε Ρόχας, θα αντιληφθεί ότι έχει πέσει στη φωλιά του φιδιού, που ωστόσο, της επιφυλάσσει έναν »εξέχοντα» ρόλο.
Από το Μόναχο στη Ρώμη  κι από τις Βρυξέλλες ως τη Θεσσαλονίκη, θα έρθει αντιμέτωπη με φρουρούς της επάρατης »κληρονομιάς» του ηγέτη που αιματοκύλισε την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο.
Η νεαρή δικηγόρος μετά αγωνιώδη έρευνα και περιπέτειες με συνεχείς ανατροπές και εκπλήξεις, στις οποίες εμπλέκεται ένας μεγάλος αριθμός ηρώων, θα κατορθώσει να αποκαλύψει και να σηκώσει το βάρος και της  δικής της πραγματικής ταυτότητας.
Ποιός είναι ο πραγματικός ρόλος του Ενρίκε Ρόχας, τι ρόλο έπαιξε ο γιατρός Αριστείδης Πέτρου, ποια η σχέση της Μαριάννας με τον Βίλχελμ Μορς, και τι ακριβώς περιείχε η κούκλα που χάρισε στην κόρη του; Ήταν φυσικός ο θάνατος του καθηγητή Νίκλας Κοχ και της μητέρας της Μαριάννας, Κέλυς ; Γιατί ο Χίτλερ είχε την μονομανία με το φυλακτό της δύναμης, του πεπρωμένου, τη λόγχη του Λογγίνου, ένα καθαρά χριστιανικό σύμβολο, αν και αρνητής του χριστιανισμού;

«Όλη η ιστορία της ανθρωπότητας δεν είναι τίποτα άλλο τελικά από μια ατελείωτη γραμμή ανθρώπινου αίματος που πολλές φορές χύθηκε για το τίποτα».

Ο συγγραφέας παίρνει αφορμή από το μύθο για να  παραθέσει πλήθος πληροφοριών σχετικά με την δράση της Βέρμαχτ, τις χιλιάδες δολοφονίες αντιφρονούντων, τα γερμανικά φυλετικά προγράμματα, τους τρόπους εξόντωσης Εβραίων, Τσιγγάνων και ομοφιλοφύλων, τα σύμβολα του ναζισμού, τη σχέση των ναζιστών με την τέχνη , πέραν των κοινών, γνωστών σε όλους, προϊόν έρευνας σε βάθος. Όλα αυτά τα στοιχεία τα εντάσσει σε μία αφήγηση – θρίλερ που θυμίζει Νταν Μπράουν, χωρίς να τον μιμείται.

«Μπορεί ο μεγάλος συνθέτης να ήταν ο αγαπημένος του Χίτλερ και των ναζί, αλλά ο Τίο δε θα δεχόταν ποτέ πως υπήρχε περίπτωση τέτοιοι άνθρωποι να κατάλαβαν πραγματικά  το νόημα και την αξία των έργων του συνθέτη εκείνου*. (* ο Βάγκνερ) Τα χρησιμοποίησαν οπωσδήποτε, αλλά μήπως ήταν κι οι μόνοι; Πόσοι άλλοι δυνατοί και κάτοχοι εξουσίας δεν εκμεταλλεύτηκαν τη μεγάλη τέχνη, θέτοντας την, παρά τη θέληση του δημιουργού της ή εν αγνοία του στις υπηρεσίες του δικού της σκοπού;»

Ο Μιχάλης Πιτένης μέσω των ηρώων του, με γνώμονα τα παλιά προσπαθεί να ερμηνεύσει τα σύγχρονα. Τη ραγδαία αύξηση των ακροδεξιών  στοιχείων, τον ρόλο της Γερμανίας στη σύγχρονη Ευρώπη, την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με φόντο την οικονομική κρίση και το μεταναστευτικό ζήτημα.

«Η οικονομική κρίση δεν εξαφανίζει απλώς το χρήμα, δεν το κάνει να φεύγει απ’ τα χέρια των πολλών για να καταλήξει στα χέρια των λίγων. Διαλύει, ισοπεδώνει ζωές. Σκοτώνει την ελπίδα. Δεν γιγαντώνονται απλώς τα άκρα. Ο καθένας πια αργά ή γρήγορα μπορεί να φθάσει στα άκρα. Ποιος και πως θα το σταματήσει αυτό; Ποιος και πως θα προσπαθήσει να το εκμεταλλευτεί;»

Πρόκειται για μία σύνοψη ιστορικών γεγονότων, από την περίοδο του πολέμου μέχρι το χρονικό όριο της εξιστόρησης του μύθου του το 2012, με παραθέσεις σχολίων γύρω από πολιτική, την οικονομία, τις τέχνες, τον πολιτισμό.

«– Όλοι συμφωνούν, ή τουλάχιστον οι περισσότεροι ότι οι πόλεμοι για την Ευρώπη έχουν τελειώσει οριστικά. Ξέρεις όμως πολύ καλά, πως σήμερα δεν υπάρχει λόγος να πολεμήσει κανείς με κανένα για να υπάρξουν νικητές και ητττημένοι. Αλλά πολύ φοβάμαι πως θα υπάρξουν.
  • Με αναβίωση του ναζισμού;
  • Όχι, δεν είμαι αφελής για να φανταστώ πως θα ξαναδούμε πάλι μαύρες στολές, παρελάσεις, σβάστικες και νεκροκεφαλές. Όσοι καταφεύγουν στην αναβίωση τέτοιων μεθόδων τους θεωρώ πως είναι απλώς μια κάστα ηλιθίων που χρησιμοποιούνται για να τρομάξουν  τους πολλούς και να στρέψουν αλλού την προσοχή τους. Με άλλο τρόπο υποψιάζομαι πως θα παιχθεί το παιχνίδι. Ο ναζισμός είχε στον πυρήνα του τον ρατσισμό, το φυλετικό μίσος, την ξενοφοβία, αλλά σκέψου που πάτησε για να μπορέσει να απλωθεί.
  • Στην ανέχεια και τη φτώχεια, στην απελπισία των ανθρώπων
    _  …..αν αναβιώσει ο ναζισμός  δε θα είναι όπως τον μάθαμε, αλλά προφανώς μεταλλαγμένος και προσαρμοσμένος στις σημερινές συνθήκες  και γι αυτό, ίσως πιο επικίνδυνος…»

«Η εικόνα του σήμερα, είναι οι πράξεις του χθες», αναφέρει ο Πιτένης και αυτό επιβεβαιώνεται και από την εξέλιξη και των πρόσφατων γερμανικών εκλογών.
   
Το αυγό έσπασε και το φίδι άρχισε να έρπει …
Δημοσιεύτηκε στο fractal.gr στις 27-9-2017 από την κ. Τζένη Μανάκη. Link: http://fractalart.gr/i-apogonos/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

«Γιαλάν Ντουνιάς» του Μιχάλη Πιτένη, εκδόσεις Γράφημα Της Δήμητρας Καραγιάννη (περ. ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ, τ. 211-212, χειμώνας 22-23)

Ο Μ.Π. είναι από τις διακριτές πνευματικές οντότητες της πόλης, της περιοχής και όχι μόνο. Συγγραφέας πολλών μυθιστορημάτων, τα οποία όχι άδ...