"Bρικόλακες" (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης) Το θέατρο στις πολύ καλές του στιγμές.

Τα μεγάλα θεατρικά έργα δεν κινδυνεύουν από άστοχες σκηνοθεσίες ή κακές ερμηνείες. Όταν όμως σταθούν "τυχερά" και πέσουν στα κατάλληλα χέρια, τότε δεν φεύγει απλώς η σκόνη του χρόνου από πάνω τους για να φανεί η λάμψη τους, αλλά αποκαλύπτονται και εκείνες οι λεπτομέρειες, οι λεπτές και πολλές φορές δυσδιάκριτες στους περισσότερους αποχρώσεις τους, ό,τι δηλαδή τα έχει καταξιώσει εντάσσοντας τα στη λίστα των κλασικών και στην ιδιαίτερη κατηγορία των διαχρονικών.

Οι "Βρικόλακες" του Ερρίκου Ίψεν, ένα από τα σημαντικότερα έργα του Νορβηγού δραματουργού, στάθηκαν "τυχεροί". Η σκηνοθέτης Γλυκερία Καλαϊτζή στην παράσταση που έστησε για λογαριασμό του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης και του θεάτρου "Τ" (συμπαραγωγή) δεν τόλμησε απλώς να πρωτοτυπήσει ανεβάζοντας τους θεατές επί σκηνής (σ. σ. υπάρχουν δύο σειρές καθισμάτων από κάθε πλευρά και το έργο παίζεται στο μέσον, σε έναν χώρο δίκην πασαρέλας, ενώ ο τρόπος με τον οποίο τοποθετήθηκαν τα διάφορα στοιχεία του όλου σκηνικού μετατρέπουν σκηνή και παρασκήνια σε ένα ενιαίο λειτουργικό σύνολο) δίνοντας τους την ευκαιρία να αισθανθούν πως δεν παρακολουθούν απλώς αλλά συμμετέχουν. Πέτυχε να δώσει στο έργο μια φρεσκάδα και μια ζωντάνια, ψάχνοντας και βρίσκοντας τελικά τα "κλειδιά¨ του κειμένου, έτσι ώστε να νομίζεις πως δε γράφτηκε στα τέλη του 19ου αιώνα αλλά στις μέρες μας. Μ΄ αυτά τα ίδια "κλειδιά" απελευθέρωσε και τις αναμφισβήτητες ερμηνευτικές ικανότητες των ηθοποιών που συνεργάστηκαν μαζί της, για να πετύχουν και εκείνοι με τη σειρά τους αυτό που πάντα ποθεί ο κάθε ηθοποιός. Να πείθει, χωρίς καμιά αμφιβολία, πως ναι, είναι ο ρόλος.

Αυτό συμβαίνει επί σκηνής. Οι ερμηνευτές έχουν αλλάξει ταυτότητα και δε βλέπεις παρά την κ. Άλβινγκ, τον Πάστορας Μάντερς, τη Ρεγγίνε, τον Έκστραντ, τον Όσβαλντ, τους ήρωες που έπλασε ο Νορβηγός δραματουργός.

Βλέπεις, βέβαια, και κάτι άλλο. Τη δύναμη του καλού θεάτρου. Που σε καθηλώνει και αγκιστρώνεται πάνω σου όχι μόνο για όσο διαρκεί η παράσταση. Την παίρνεις μαζί σου, ένα κέρδος που αποκόμισες και ας το νιώθεις σα γροθιά στο στομάχι. Γιατί το έργο μόνο ευχάριστο δεν είναι. Οι "Βρικόλακες" είναι ένας καθρέπτης που αν και ο δημιουργός του τον έφτιαξε για να δει η κοινωνία της εποχής και της χώρας του τον εαυτό της, κάθε φορά που ξανανεβαίνουν επί σκηνής, σε όποιο τόπο και σε όποια χρονολογία, ως καθρέπτης πάντα λειτουργούν. Η διαφορά φυσικά βρίσκεται στο αν αυτοί που αποφασίζουν να το ανεβάσουν καταφέρνουν να καθαρίσουν καλά τον καθρέπτη για να εμφανιστούν όλα τα είδωλα εκεί μέσα.

Οι συντελεστές της παράστασης του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης και του θεάτρου "Τ" το πέτυχαν. Ο καθρέπτης του Ίψεν μοιάζει καινούργιος, σαν να βγήκε μόλις τώρα απ΄ το εργαστήρι του. Και δε λειτουργεί απλώς αλλά απαντά και στο ερώτημα "γιατί οι Βρικόλακες και όχι κάποιο άλλο έργο που ίσως ταίριαζε με τη συγκυρία στην οποία βρίσκεται η κοινωνία μας; Γιατί όχι Ο εχθρός του λαού;- άλλο σπουδαίο έργο του Ίψεν...". 

Η απάντηση είναι πως το συγκεκριμένο έργο μπορεί να είναι μια ενδοσκόπηση των ανθρώπινων σχέσεων, δεν παύει όμως να είναι και βαθύτατα πολιτικό. Τα προβλήματα κάτω απ΄ το χαλί, στο βωμό των κοινωνικών συμβάσεων, και το λογαριασμό να τον πληρώνουν τελικά οι αθώοι. Ή για να ακριβολογούμε, οι πιο αθώοι. Έργο που μέσα απ΄ τους συμβολισμούς του και τον τρόπο που προσφέρεται μέσα απ΄ την παράσταση πετυχαίνει να μας κάνει να σκύψουμε το κεφάλι και να αναλογιστούμε. Αξίζει τελικά αντί να ζούμε, να σκορπάμε απλώς τις μέρες μας υπηρετώντας πρέπει και τις επιλογές των άλλων;  

Το έργο θα παιχτεί στην Αίθουσα Τέχνης της Κοζάνης Πέμπτη 10, Παρασκευή 11, Σάββατο 12, Κυριακή 13 και Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου και αξίζει πραγματικά να το δει κανείς.

Οι συντελεστές του είναι:

Απόδοση-σκηνοθεσία: Γλυκερία Καλαϊτζή
Σκηνικά: Ευαγγελία Κιρκινέ
Κοστούμια: Μαρία Καραδελόγλου
Ηχητικός σχεδιασμός: Οδυσσέας Γκάλλιος
Φωτισμοί: Ρίτσαρντ Άντονυ

Διανομή (με σειρά εμφάνισης):
Ρεγγίνε: Σοφία Αντωνίου
Έγκστραντ: Γιώργος Φράγκογλου
Πάστορας Μάντερς: Δημήτρης Ναζίρης
Κυρία Άλβινγκ: Ελένη Δημοπούλου
Όσβαλντ: Δημήτρης Φουρλής