tag:blogger.com,1999:blog-68476371089411988602024-02-07T09:31:14.438+02:00Πιτένης ΜιχάληςΜιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.comBlogger356125tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-58053067769632234992023-04-19T08:29:00.002+03:002023-04-19T08:29:29.101+03:00 «Γιαλάν Ντουνιάς» του Μιχάλη Πιτένη, εκδόσεις Γράφημα Της Δήμητρας Καραγιάννη (περ. ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ, τ. 211-212, χειμώνας 22-23)Ο Μ.Π. είναι από τις διακριτές πνευματικές οντότητες της πόλης, της περιοχής και όχι μόνο. Συγγραφέας πολλών μυθιστορημάτων, τα οποία όχι άδικα τον φέρουν στις πρώτες γραμμές της λογοτεχνικής γραφής. Οι αφηγήσεις και οι ιστορίες του, που έχουν τη μορφή της δύσκολης, αλλά και γι’ αυτό γοητευτικής ειδολογικά τέχνης του μυθιστορήματος, δείχνουν του λόγου το ασφαλές. Το βιβλίο αυτό είναι το 9ο για τον συγγραφέα και το 6ο του μυθιστόρημα. Έχει κεντρικό πυρήνα αφήγησης την πόλη του, την Κοζάνη δηλαδή, από την οποία αντλεί θέματα ιστορικά, λαογραφικά, πνευματικά, που τα επεξεργάζεται και τα μυθοπλάθει σε μια ιστορία που συγκινεί τον αναγνώστη, καθώς κινείται κοντά στα δικά του τοπία γνώσης κι εμπειρίας. Η Κοζάνη του ’60 καδράρεται εντέχνως μέσα από τις λέξεις και κυριαρχούν τελείως οι εικόνες μιας άλλης εποχής, μια εποχής που δεν την έζησε ο συγγραφέας, αλλά τη γνώρισε και την έμαθε μέσα από αφηγήσεις οικείων προσώπων, όπως οι γονείς του, στους οποίους αφιερώνει το βιβλίο αυτό. Γι’ αυτό και θαρρείς νιώθει νοσταλγία, όχι για την εποχή εκείνη, που ούτως ή άλλως δεν την έζησε, μα για τα πρόσωπα που αγάπησε και για την ιστορία που έφεραν μαζί τους. «Γιαλάν Ντουνιάς» ο τίτλος, ψεύτικος κόσμος, δηλαδή. Ένας κόσμος αλλιώτικος από τον σημερινό, με έναν τρόπο σκέψης άλλο. Μια δύσκολη εποχή που αναπαριστάται μέσα από τη δράση των ηρώων. Μήπως η σημερινή εποχή δεν είναι δύσκολη; Αυτό ακριβώς είναι που ενώνει αυτούς τους δύο κόσμους. Όλα είναι αλλιώτικα και όλα ίδια. Ο κόσμος «ψεύτικος» δεν είναι πάντοτε, εξάλλου; Είμαστε αναγκασμένοι να υπάρχουμε σε έναν ψεύτικο κόσμο και να αναζητούμε την όποια αλήθεια του σε κάθε εποχή. Διαβάζοντας το μυθιστόρημα αυτό, που με άνεση σε παρασέρνει και σε οδηγεί – αφήνεσαι, θαρρείς, σε μια νοσταλγία για το άλλοτε του τόπου-, χάνεσαι στις μικρές του στιγμές που συναθροιζόμενες συνθέτουν ένα μεγάλο πίνακα, μια τοιχογραφία με πολλά και ποικίλα στοιχεία κι αναφορές πάνω στα οποία πατούν με άνεση οι αναγνώστες. Το βιβλίο ξυπνά αναμνήσεις στους ανθρώπους που έζησαν τα χρόνια εκείνα και διεγείρει γοητευτικά το ενδιαφέρον των νεότερων για όσα προηγήθηκαν, για τον τόπο, τους ανθρώπους. Λες και δημιουργεί τεχνητές αναμνήσεις στους επόμενους. Εικόνες, σκηνές και μνήμες της παλιάς Κοζάνης, ορθώνονται στα μάτια του αναγνώστη, τον παίρνουν απ’ το χέρι και τον πηγαίνουν στο άλλοτε της πόλης, τον γυρίζουν στις γειτονιές της και του μαθαίνουν το χθες με έναν τρόπο οικείο και ζεστό. Το κοζανίτικο ιδίωμα κυριαρχεί. Πολλές σκηνές είναι βασισμένες στο ιδίωμα, το οποίο έχει ρόλο καθοριστικό, αφού άλλωστε είναι αυτό που χαρακτηρίζει τον τόπο. Ο Μ.Π. «μιλάει» στο βιβλίο αυτό για την Κοζάνη του ’60 και ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ 92 μιλάει στη «γλώσσα» της. Οι λέξεις, οι εκφράσεις, το ηχόχρωμα των φωνών που θαρρείς ζωντανεύουν στα αυτιά σου, τα ονόματα των ηρώων, όλα είναι συνυφασμένα με τον τόπο και το χρόνο του βιβλίου. Στο σημείωμα που υπάρχει στο τέλος του βιβλίου, ο συγγραφέας αναφέρεται σε βιβλία όπου ανέτρεξε προκειμένου να κάνει σωστή χρήση του γλωσσικού ιδιώματος. Το ιδίωμα ενός τόπου είναι ίσως το πιο σημαντικό στοιχείο της ταυτότητάς του. Η γεωγραφική αυτή γλωσσική ποικιλία και ιδιαιτερότητα που χαρακτηρίζει έναν τόπο, σχετίζεται άμεσα όχι μόνο με την πολυμορφία της γλώσσας, αλλά και με την γλωσσική και κοινωνική συμπεριφορά των μελών. Γι’ αυτό και το βιβλίο αυτό αποτελεί ουσιαστικά καταγραφή της κοινωνίας, της λαογραφίας και της παράδοσης μιας ολόκληρης εποχής και του τόπου στον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονότα, της Κοζάνης δηλαδή. Η λαογραφία είναι από τις ισχυρές του βιβλίου, καθώς περιλαμβάνει πλούσιο υλικό, το οποίο καταγράφει και περιγράφει έμμεσα τη λαϊκή παράδοση του τόπου, μιλώντας για την ψυχική και κοινωνική του ζωή, τον υλικό και πνευματικό βίο, τον παραδοσιακό πολιτισμό, επιβιώσεις που διαμορφώνονται και μεταλλάσσονται, καθώς βρίσκονται σε επικοινωνία και αλληλεπίδραση με άλλες σφαίρες της κοινωνικότητας. Εικόνες, γεύσεις, λέξεις, μυρωδιές… είναι όλα εκεί και μας πάνε στην Κοζάνη του 1960 κι εμείς θέλουμε να μείνουμε εκεί. Τα λαογραφικά στοιχεία του μυθιστορήματος αποτυπώνουν εύστοχα την εποχή και τη γεωγραφία του τόπου. Ο «Γιαλάν Ντουνιάς» (που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γράφημα) είναι ένα μυθιστόρημα 530 σελίδων, με 55 κεφάλαια και ένα ωραίο εξώφυλλο, μελάνι με πενάκια, έργο του Αργύρη Παφίλη, ειδικά φιλοτεχνημένο για το βιβλίο στο οποίο βλέπουμε μια παλιά γειτονιά της Κοζάνης. Δεν πρόκειται για ένα έργο που συνοδεύει απλά το περιεχόμενο, αλλά για ένα εξώφυλλο που το αναδεικνύει και προϊδεάζει ευχάριστα τον αναγνώστη μεταφέροντάς τον κατευθείαν στο κλίμα του βιβλίου. Τα εξώφυλλα των βιβλίων -και το λέω αυτό και ως εκδότρια- φορές δεν είναι απλά ένα αισθητικό κομμάτι που τα περιγράφει. Είναι ένας λόγος έλξης προς ανάγνωση του κειμένου, κι ακόμα, είναι ένα εικαστικό έργο δεμένο με την αξία του περιεχομένου. Καλλιεργούν και ευφραίνουν τον αναγνώστη αναδεικνύοντας το κείμενο. Ετούτο εδώ το έργο εξωφύλλου είναι το καταλληλότερο για το κείμενο που με στοργή αγκαλιάζει. Ο Μ. Π. αγαπάει τον τόπο του. Η Κοζάνη δεν είναι μόνο ο τόπος όπου γεννήθηκε. Είναι ο τόπος τον οποίο δεν άφησε. Είναι ο τόπος όπου ζει και δημιουργεί. Πολλά γραπτά του έχουν κεντρικό πυρήνα αφήγησης την πόλη του «είναι» του. Η αγάπη του αυτή είναι εμφανής, είναι υπαρκτή και αμετάβλητη. Τον περασμένο Αύγουστο η Παρέμβαση πραγματοποίησε μια διήμερη δράση με θέμα «Τόπος και λογοτεχνία» στην οποία συμμετείχε ο Μιχάλης. Σκοπός ήταν να αναδειχθεί το πόσο οι τόποι καθορίζουν τους συγγραφείς. Και το βλέπουμε σήμερα στο βιβλίο αυτό, που είναι αναπόσπαστα δεμένο με τον τόπο στον οποίο ζωντανεύουν τα γεγονότα. Εξάλλου, οι τόποι καθορίζουν τη σκέψη. Η γραφή είναι καθρέφτης των βιωμάτων μας. Και οι λέξεις γεννιούνται μέσα στους χώρους όπου υπάρχουμε και ζούμε. Αυτό συμβαίνει με τον Μ.Π. και την Κοζάνη του. Και καλώς συμβαίνει, γιατί η σχέση αυτή με την πόλη του γίνεται αιτία για να απολαμβάνουμε ωραία έργα. Θα τολμούσα να πω ότι βλέπω κάποιου είδους συνέχεια του έργου του Μιχ. Παπακων/νου (κυρίως της Τριλογίας του μεσοπολέμου), σαν μια φυσική προέκταση της εποχής του στον καιρό και τον κόσμο μας. Ο Μ.Π παίρνει τη σκυτάλη της μυθιστορηματικής κοινωνικοπολιτικής κατάστασης της πόλης και του τόπου εκεί που την άφησε ο Μ. Παπακων/νου και την συνεχίζει από άλλη αφετηρία λογοτεχνική στις μεταπολεμικές φάσεις του ανθρωποχωροχρόνου μας με τρόπο εύληπτο και ΤΕΥΧΟΣ 211-212 93 ευχάριστο για στον αναγνώστη. Ο «Γιαλάν ντουνιάς», μέσω της μυθοπλασίας, μιλάει για την αλήθεια μιας ολόκληρης εποχής. Θέλει να τιμήσει το παρελθόν και τους ανθρώπους του. Φανταστικά πρόσωπα συνυπάρχουν με υπαρκτά και κάπου εκεί η φαντασία συναντά την πραγματικότητα και ο αναγνώστης τον συγγραφέα. Στις σελίδες του βιβλίου «υπάρχει» ο συγγραφέας. Είναι εκεί και ακολουθεί τη διαδρομή των προσώπων. Στήνει το σκηνικό και αφηγείται την ιστορία, δηλώντας με κάποιο τρόπο την έμμεση παρουσία του σε όσα περιγράφει. Δε θέλει να ωραιοποιήσει, να μυθοποιήσει, ούτε όμως και να απομυθοποιήσει κάτι. Θέλει μόνο να πει μια αλήθεια. Για τον τόπο, για τον άνθρωπο, για τη ζωή, για το χθες και το σήμερα. Και πετυχαίνει το στόχο του. Το βιβλίο, με αναφορά σε μια δύσκολη εποχή του παρελθόντος, έρχεται να πει κάτι σε μια άλλη δύσκολη εποχή, του σήμερα. Να χτυπήσει ένα καμπανάκι για ό,τι χάνεται, για ό,τι αδίκως αλλάζει, για όσα έφυγαν και δε γυρίζουν, για όσα μας αφήνουν ακριβώς επειδή τα αφήνουμε, για όσα θα έπρεπε να κρατηθούν ζωντανά γύρω και μέσα μας. Και το κάνει αυτό μέσα από τη δύναμη που έχει η λογοτεχνία να μιλάει με τον πιο απλό τρόπο για τα πιο μεγάλα πράγματα. Οι εικόνες είναι έντονες, οι περιγραφές πολλές, είναι ένα κείμενο που δημιουργεί αναμνήσεις… Ευχάριστο, εύληπτο, με δυνατή γλώσσα που ρέει, το 6ο αυτό μυθιστόρημα του Μ. Π., αποτελεί ένα από τα ωραιότερά του κι ένα σημείο αναφοράς στο παρελθόν της Κοζάνης. Είναι ένα βιβλίο -θα το έλεγα «λαογραφικό μυθιστόρημα»- με άκρως κοζανίτικη απόχρωση που μπορεί να αγαπηθεί από πολλούς μη Κοζανίτες. Γιατί άραγε θα πρέπει να διαβάσουμε το νέο μυθιστόρημα του Μ.Π.; Για πολλούς λόγους. Με κυριότερο το ότι σ’ αυτό το βιβλίο ο συγγραφέας Μ.Π. μυθιστορεί κατά κάποιον τρόπο την τοπική ιστορία. Κι αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον. Γιατί έτσι ο αναγνώστης βουτάει στο δικό του παρελθόν από τον πλάγιο δρόμο της λογοτεχνίας στην αυτογνωσία του, για να βρει ίσως και τον εαυτό του εκεί και να ξαναβιώσει, μαζί με τους πρωταγωνιστές του βιβλίου, τον δικό του χαμένο χρόνο σαν μια ευχάριστη σπονδή στην απώλεια ή τις σκιές της, έστω. Κι αυτό είναι το καλό με τη λογοτεχνία, αφού με αυτήν ή μέσω αυτής καταφέρνουν οι συγγραφείς να μεταδίδουν στους ανθρώπους αισθήματα που χάθηκαν ή να τα ξαναζούν όπως στην πραγματικότητα κάποτε, αλλά τώρα αισθητικά ωραία και να γίνεται η καθημερινότητα πιο υποφερτή με τη μαγεία της λογοτεχνικής γραφής και τους πετυχημένους εργάτες της, όπως είναι ο Μ.Π.Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-40917126187784271272022-12-12T18:56:00.002+02:002022-12-12T18:57:03.392+02:00Γιαλάν Ντουνιάς<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj3Aa1KHcuGeGiyucd3HoDlguU10fy8gPN9EmgnGEzX3OW6O6iPZwNIfBxVE7BjJsZxJ9ASdn5Zchkk8S16hR-o7ZKa09qM8OHs9e_fzYdcUXCJ4Yp3qOohHi8zBRCyERLSzp7abdCrC0SKq3pWbHK7xnalTrPTixWTVCPA1jvPixgw6tKTpBfG2SQY/s993/MIX%20PITENHS%20GIALAN%20NTOYNIAS.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="993" data-original-width="713" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj3Aa1KHcuGeGiyucd3HoDlguU10fy8gPN9EmgnGEzX3OW6O6iPZwNIfBxVE7BjJsZxJ9ASdn5Zchkk8S16hR-o7ZKa09qM8OHs9e_fzYdcUXCJ4Yp3qOohHi8zBRCyERLSzp7abdCrC0SKq3pWbHK7xnalTrPTixWTVCPA1jvPixgw6tKTpBfG2SQY/s320/MIX%20PITENHS%20GIALAN%20NTOYNIAS.jpg"/></a></div>
Κοζάνη, Δεκέμβρης 1960. Η πόλη βουλιάζει στο χιόνι, αλλά κουμπάρος και μπράτιμοι οδεύουν χορεύοντας υπό την συνοδεία οργάνων για να παραλάβουν τη νύφη, καθώς γάμος που ξεκίνησε δεν σταματά. Αυτός ο γάμος, όμως, δεν μέλλεται να γίνει ποτέ.
Φλεβάρης 2010. Ο 65χρονος Νικολάκης επιστρέφει στην γε¬νέθλια πόλη, την Κοζάνη, αναζητώντας απαντήσεις στα ερωτήματα που τον ταλανίζουν εδώ και 50 χρόνια.
Η ζωή μιας μικρής επαρχιακής πόλης την εποχή του ’60 όταν αρχίζει σιγά σιγά να αναπτύσσεται και να ξεφεύ¬γει απ’ τις δυσκολίες και την ανέχεια σκιαγραφείται μέ¬σα από τα ήθη και τα έθιμα της και, κυρίως, το ιδιαίτερο γλωσσικό ιδίωμα των κατοίκων της.
“Γιαλάν ντουνιάς”. Μια έκφραση που χρησιμοποιούσαν παλιά στην Κοζάνη και σημαίνει “ψεύτικος κόσμος”, όπως ο κόσμος του μυθιστορήματος και τα γεγονότα που παρουσιάζονται, που είναι προϊόντα μυθοπλασίας, αλ¬λά ορισμένα θα μπορούσαν να είναι αληθινά, ακόμα και αν κάποιες φορές φαντάζουν σαν ψέματα.
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-53245900680824026382022-10-30T09:39:00.000+02:002022-10-30T09:39:01.784+02:00Συνάντηση- (Συλλογικός τόμος)<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5iikKrz4aGgvz8WxRKeBfZ4tDNLdfDsgSXaFCu789oYjeAPU5-jIp8R1LEoLPQVQEEu5CBYnG1G7dbVYfk9_vgiVfaHgwzY2-XIckM-HDFhSSBpi9tVmJGHCaghg968I1cHYLSk7FekIvz80yAJpxR5VEs6lrEkSWP48zwTGsE-lX5hrB_G1HZbBO/s238/b89810.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="238" data-original-width="160" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5iikKrz4aGgvz8WxRKeBfZ4tDNLdfDsgSXaFCu789oYjeAPU5-jIp8R1LEoLPQVQEEu5CBYnG1G7dbVYfk9_vgiVfaHgwzY2-XIckM-HDFhSSBpi9tVmJGHCaghg968I1cHYLSk7FekIvz80yAJpxR5VEs6lrEkSWP48zwTGsE-lX5hrB_G1HZbBO/s320/b89810.jpg"/></a></div>
Πεζά και ποιήματα δημιουργών που πήραν μέρος στην πρώτη συνάντηση συγγραφέων στην Κοζάνη τον Ιούνιο του 1996
Συλλογικό έργο: Γιώργος Αδαμίδης, Γιώργος Αλεξανδρινός, Διαμαντής Αξιώτης, Πέτρος Αμπατζόγλου, Λίλυ Εξαρχοπούλου, Αθηνά Κακούρη, Β. Π. Καραγιάννης, Κώστας Κοντοδήμος, Θανάσης Ε. Μαρκόπουλος, Ανδρέας Μήτσου, Δημήτρης Νόλλας, Μανόλης Ξεξάκης, Λάζαρος Παυλίδης, Μιχάλης Ζ. Πιτένης, Πέτρος Τατσόπουλος, Σ. Μ. Παστουρματζής
Κοζάνη- Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης Κοζάνης- 1997- σ. 116
Περίληψη:
Στις 7,8 Ιουνίου 1996 στην Κοζάνη και στη σειρά των ετήσιων λογοτεχνικών συναντήσεων του Ινστιτούτου Βιβλίου και Ανάγνωσης, έγινε η πρώτη συνάντηση συγγραφέων με θέμα συζήτησης: τις σχέσεις του συγγραφέα με τον εκδότη, το αναγνωστικό κοινό και την πολιτεία. Τα υλικά προβλήματα, συμβόλαιο, δικαιώματα, κοινωνική ασφάλιση. Την κοινωνική και επαγγελματική θέση του συγγραφέα στη σημερινή Ελλάδα. Ο συγγραφέας στην περιφέρεια (τα ειδικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζονται). Στην συνάντηση πήραν μέρος οι παρακάτω συγγραφείς, ορισμένοι από τους οποίους εκπροσωπούσαν και σωματεία συγγραφέων: Άρης Φακίνος, Γιώργος Αλεξανδρινός (Παρίσι), Ανδρέας Μήτσου, Λίλυ Εξαρχοπούλου, Πέτρος Αμπατζόγλου, Δημήτρης Παπαχρήστου, Αντώνης Σουρούνης, Πέτρος Τατσόπουλος, Κώστας Κοντοδήμος, Δημήτρης Λαζογιώργος, Αθηνά Κακούρη, Φωτεινή Ξανθοπούλου, Δημήτρης Νόλλας (Αθήνα), Ηλίας Κουτσούκος, Χρήστος Ζαφείρης, Βασίλης Χατζηβασιλείου, Γιώργος Ξίνος, Γιώργος Κορδομενίδης (Θεσσαλονίκη), Διαμαντής Αξιώτης (Καβάλα), Βασίλης Τζανακάρης (Σέρρες), Θανάσης Μαρκόπουλος (Βέροια), Μιχάλης Πιτένης, Β. Π. Καραγιάννης (Κοζάνη).
Ορισμένοι από τους συγγραφείς που συμμετείχαν στη συνάντηση αυτή, έστειλαν ένα κείμενό τους για να περιληφθεί σε τόμο που θα εξέδιδε το Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης. Τα κείμενα που στάλθηκαν, αποτελούν το αντικείμενο του τόμου αυτού.
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-6902910456820416892022-09-26T09:23:00.005+03:002022-09-26T09:23:54.001+03:00“Μια Γαλάτεια που σπάει κοινωνικά πρότυπα” Για το βιβλίο της Κατερίνας Λάκκα, «Μια κάποια Γαλάτεια», εκδόσεις ΕΣΤΙΑ.Η αξιοποίηση ενός μύθου, ακόμα και αν αυτός έχει χρησιμοποιηθεί και σε προγενέστερα έργα, είναι μια συχνή και, σε πολλές περιπτώσεις, ασφαλής επιλογή στην λογοτεχνία. Είναι το θεμέλιο που πάνω του ο κάθε συγγραφέας θα υψώσει το δικό του οικοδόμημα, τα χαρακτηριστικά του οποίου, λογικά και φυσιολογικά, διαφέρουν και προσδιορίζονται από την λογοτεχνική σκεύη, την στόχευση και την ικανότητα στην γραφή και την ανάπτυξη ενός θέματος.
Η Κατερίνα Λάκκα στην δική της πρώτη εκδοτική εμφάνιση με το μυθιστόρημα «Μια κάποια Γαλάτεια», από τις εκδόσεις ΕΣΤΙΑ, επιλέγει τον μύθο του Πυγμαλίωνα. Ένας μύθος ο οποίος αναφέρεται στον άντρα που θέλει να διαπλάσει τη γυναίκα σύμφωνα με τα δικά του πρότυπα και στην ουσία να γίνει ο δημιουργός της από την αρχή. Αυτή βέβαια είναι μια πρώτη ανάγνωση και αν μείνουμε εκεί θα αδικήσουμε σίγουρα το έργο της καθώς εκείνο που προκύπτει, τελικά, είναι πως εδώ επιχειρείται από την συγγραφέα να μιλήσει όχι μόνο για την προσπάθεια δημιουργίας της γυναίκας με βάση τα πρότυπα που ορίζουν οι άνδρες, αλλά για την γενικότερη, και πιο επικίνδυνη, προσπάθεια της δημιουργίας του σύγχρονου ανθρώπου. Ένα είδος ανθρώπου που θα πρέπει να σκέφτεται, να αισθάνεται, να επιθυμεί, να αποφασίζει και να ενεργεί με βάση τα πρότυπα που έχει διαμορφώσει και επιβάλει στην αρχή η οικογένεια και έπειτα η κοινωνία στην οποία ζει. Πρότυπα που κάνουν τα όποια συνθήματα υπέρ της διαφορετικότητας να είναι κενά περιεχομένου ή απλώς ¨διαφημιστικά¨ πυροτεχνήματα, λάμψεις που τυφλώνουν και κρύβουν την αλήθεια πως τελικά το ζητούμενο είναι η ομοιομορφία καθώς έτσι όλα μπορούν να ελέγχονται καλύτερα, χωρίς να διαταράσσεται η διαμορφωμένη και γενικά αποδεκτή κοινωνική νόρμα.
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkPjDBQm6aYNrLV5ZYvamuKHymd88mDgAxcbipbWAWCHUvrac6GdTPpmG7ronLA-K_HCSlCMDGr6uHRs1GICskVXDINFvtuKjjgqQy5rWpFIi4B0xT_BtV1j6yMaA77vkdoQ9vZ3IxKCAH9Gk640OpsP47NC12w3IMOUQ1ZyzQKEooFuN38hXwkt0u/s650/010100068919.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="650" data-original-width="433" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkPjDBQm6aYNrLV5ZYvamuKHymd88mDgAxcbipbWAWCHUvrac6GdTPpmG7ronLA-K_HCSlCMDGr6uHRs1GICskVXDINFvtuKjjgqQy5rWpFIi4B0xT_BtV1j6yMaA77vkdoQ9vZ3IxKCAH9Gk640OpsP47NC12w3IMOUQ1ZyzQKEooFuN38hXwkt0u/s320/010100068919.jpg"/></a></div>
Η συγγραφέας, μια νέα και διαρκώς εξελισσόμενη μέσω των σπουδών της φιλόλογος, στηρίζει το όλο εγχείρημα της σ’ ένα έξυπνο και απόλυτα λειτουργικό εφεύρημα της. Η Γαλάτεια που πρωταγωνιστεί εκφράζει το μισό του όλον το οποίο συμπληρώνει η δίδυμη αδερφή της, η Θαλασσινή. Έτσι έχουμε δύο αδερφές σχεδόν πανομοιότυπες εξωτερικά, αλλά που εσωτερικά είναι η μέρα με την νύχτα. Δύο χαρακτήρες που κινούνται αντίθετα, χωρίς όμως ποτέ να συγκρούονται αλλά αλληλοσυμπληρώνονται πάντα, πετυχαίνοντας μια αξιοθαύμαστη ισορροπία. Η Γαλάτεια υπομένει, η Θαλασσινή αντιδρά. Η πρώτη συμβιβάζεται με τις αποφάσεις των άλλων, η δεύτερη διεκδικεί το ρόλο της σύμφωνα με τα δικά της θέλω. Η μια οπισθοχωρεί, η άλλη επιτίθεται. Ένας ιδιότυπος δυισμός, μια εσωτερική πάλη ανάλογη με αυτή που βιώνουν πάρα πολλοί άνθρωποι, ακόμα και εκείνοι που θεωρούνται επιτυχημένοι, μια πάλη καθημερινή ανάμεσα στο σωστό και το λάθος, ανάμεσα στα κοινωνικά ή επαγγελματικά πρέπει και τις πραγματικές προσωπικές επιθυμίες.
Η ιστορία του βιβλίου εξελίσσεται μέσα από την πορεία μιας φοβισμένης και ανασφαλούς Γαλάτειας και της ωσεί παρούσας Θαλασσινής που εμφανίζεται είτε μέσω νοερών συζητήσεων ή αναπολήσεων παλιότερων κοινών στιγμών, είτε μέσω των σημερινών μορφών επικοινωνίας (κινητό τηλέφωνο, skype), για να της υποδείξει το λάθος, όπως εκείνη το βλέπει μέσα απ’ την δική της οπτική, να την μαλώσει ή να την ενθαρρύνει. Μια παρουσία απαραίτητη και επιθυμητή για την Γαλάτεια παρόλο που μπροστά της αισθάνεται «…αιωνίως δεύτερη…», συναίσθημα που της καλλιέργησαν πρωτίστως οι ίδιοι οι γονείς της και που πασχίζει από παιδί να ξεπεράσει, αποδεικνύοντας με τα όσα θα ήθελε να πετύχει πως και εκείνη αξίζει τον έπαινο, τον καλό τους λόγο. Και τα πετυχαίνει παρόλα τα εμπόδια και τις αναποδιές που θα της τύχουν. Αυτή η εύθραυστη, συναισθηματική και ευάλωτη ύπαρξη που θα τραυματιστεί ψυχικά και σωματικά, που θα βιώσει ιδιαίτερα δύσκολες και επώδυνες καταστάσεις, θα καταφέρει να προχωρήσει, συνειδητοποιώντας πως δεν είναι απαραίτητο να αποδείξει τίποτα στους άλλους, αλλά μόνο στον ίδιο της τον εαυτό, πείθοντας τον πως όσο διαφορετική και αν φαίνεται, αλλά και είναι, όσο και αν παρεκκλίνει από παγιωμένα κοινωνικά πρότυπα και συμπεριφορές, είναι ένας άνθρωπος που θέλει και μπορεί να βαδίσει με τον δικό του ρυθμό, να χαράξει τον δικό του δρόμο.
Ξεκινώντας την ανάγνωση του βιβλίου, απ’ τις πρώτες κιόλας γραμμές, απόλαυσα μια μεστή, ώριμη και πλούσια γραφή. Μια γραφή διανθισμένη σε πολλά σημεία με μακροπερίοδες προτάσεις που δεν έχαναν σε κανένα σημείο την συνοχή και τον ρυθμό τους. Μια γραφή καλά δουλεμένη με όλα εκείνα τα στοιχεία που την κάνουν ενδιαφέρουσα και περιεκτική, με μικρές αλλά έντονες δόσεις αυτοσαρκασμού και χιούμορ. Ένα κείμενο, συνολικά, που θυμίζει την πορεία ενός κύματος που άλλοτε ανυψώνεται με δύναμη και άλλοτε καταβυθίζεται σιγά, σιγά για να πάρει τις δικές του και να δώσει και στον αναγνώστη τις ανάσες του.
Εντυπωσιάστηκα όμως, κυρίως, από το θέμα του βιβλίου και τον τρόπο που το χειρίστηκε η Κατερίνα Λάκκα. Ένα θέμα που εύκολα μπορεί να παρεκκλίνει και να μετατραπεί σε κάτι μελό και επιφανειακό, παγίδα την οποία έντεχνα απέφυγε δίνοντας το απαραίτητο βάθος και την απαιτούμενη ανάλυση στην ιστορία της. Έτσι κατάφερε αυτός ο νέος άνθρωπος, με την φρέσκια αλλά δυνατή φωνή του να αναδείξει μέσα απ’ την «Γαλάτεια» πολλά από τα ψεγάδια της κοινωνίας μας, χωρίς να ενδύεται τον ρόλο του άτεγκτου κριτή, αλλά αυτόν του πολίτη που προβληματίζεται και ζητά πειστικές απαντήσεις για όσα άσχημα συμβαίνουν.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σημειώσω πως το βιβλίο «Μια κάποια Γαλάτεια» δεν ανήκει απλώς σ’ αυτό που ονομάζουμε ¨καλή λογοτεχνία¨, αλλά χάρη στο θέμα του και τον τρόπο που αυτό παρουσιάζεται είναι ένα έργο που απηχεί την εποχή μας κι αυτό χάρη σε μια συγγραφέα που τόλμησε να μιλήσει για το σήμερα, εκφράζοντας μια αλήθεια που αξίζει την προσοχή μας.
(Η κριτική δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ, τεύχος 209-210)
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-47305365716932672582022-09-11T14:33:00.004+03:002022-09-11T14:40:15.834+03:00Μπάντες της Κοζάνης. Ο Τούλης και οι άλλοι. Πήρε στα χέρια του το περιοδικό που ‘χα ανοίξει στην σελίδα που τον αφορούσε και διάβασε: «Τούλης: Ο βιρτουόζος του κλαρίνου». Έσκυψε για λίγο το κεφάλι και πήρε μια βαθιά ανάσα πριν σηκώσει το βλέμμα του. «Βιρτουόζος; Βαριά κουβέντα Μιχαλάκη. Τ’ν αξίζου;»
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhadIwk4d5fU3mzPDwvIBOg0hK9jiqT9Gc0XQvgp2SmcbpwxRz95F0i-PwMy5TCCMobsC3pp7Uf4BOciSA4yJ0Spm6A8b-hXnusTjPFrIyPGhA7grHAmy8CTjcztHLY-a59Zp9oIqE9NjXvm9kZOfMDjWo7Ys6vZi0o3HjYgvDQILHC9ijuZaCe6jMD/s1962/FullSizeRender%20%284%29.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="1799" data-original-width="1962" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhadIwk4d5fU3mzPDwvIBOg0hK9jiqT9Gc0XQvgp2SmcbpwxRz95F0i-PwMy5TCCMobsC3pp7Uf4BOciSA4yJ0Spm6A8b-hXnusTjPFrIyPGhA7grHAmy8CTjcztHLY-a59Zp9oIqE9NjXvm9kZOfMDjWo7Ys6vZi0o3HjYgvDQILHC9ijuZaCe6jMD/s320/FullSizeRender%20%284%29.jpg"/></a></div>
Τον γνώριζα από πάντα. Μικρός εγώ, να παίζω μπάλα ή μπίλιες τα απογεύματα στον χωματόδρομο μπροστά στο σπίτι μας στην Καμβουνίων και εκείνος να κατεβαίνει τα εξωτερικά σκαλιά απ’ το δεύτερο σπιτάκι, στο βάθος της αυλής τους. Κουστουμαρισμένος, με την μπριγιαντίνη να γυαλίζει στα καλοχτενισμένα μαύρα του μαλλιά, έφτανε μέχρι την πόρτα απ’ το πρώτο σπιτάκι, ένα μέτρο, περίπου, πιο μέσα απ’ τον εξωτερικό αυλόγυρο, εκεί που ‘χαν την κουζίνα και το καθιστικό, έπιανε μια καρέκλα, καθόταν και άναβε τσιγάρο πριν πιει μια γουλιά απ’ τον αχνιστό καφέ που του ‘χε ετοιμάσει η μάνα του. Αυτός χαμογελαστός, εκείνη, η Ουρανία, αγριεμένη, ανήσυχη, με το βλέμμα προς εμάς, ανησυχώντας για την στραβοκλωτσιά που θα έστελνε την μπάλα στα τζάμια της ή για εκείνον που θα έμπαινε τάχα να δροσιστεί απ’ την εξωτερική τους βρύση για να δώσει την ευκαιρία στους άλλους να σκαρφαλώσουμε στον αυλόγυρο αρπάζοντας όσα περισσότερα λαχταριστά κεράσια προλαβαίναμε απ’ την αειφόρο και επίζηλη κερασιά τους.
«Φεύγατι, ξιπατουμένα μη σας χιρίσου». Γελούσε ο Τούλης, «πιδιά μαρ μάνα, την τα συνιρίζισι», απόσωνε τον καφέ του, έπαιρνε το βαλιτσάκι με το όργανο του κι ανέβαινε στο ΤΑΞΙ του για την απογευματινή του πιάτσα στην κεντρική πλατεία της Κοζάνης.
Ο ίδιος, προσεκτικός και ήρεμος οδηγός, δεν μας ενοχλούσε όποια ώρα και αν γύριζε. Πάρκαρε μπροστά στο σπίτι τους, απέναντι απ’ το δικό μας. Πολλές φορές, όμως, μας έκαναν να πεταχτούμε απ’ το κρεβάτι μες τ’ άγρια χαράματα απότομα φρεναρίσματα, άγριες φωνές, γέλια. «Σήκω βρε κιαρατά Τούλη, μην κοιμάσαι. Εδώ έχουμε αρραβώναν…». Σηκώνονταν, πάντοτε χαμογελαστός και πρόθυμος να μην χαλάσει χατίρι. Και για αρραβώνα και για γάμο και για γλέντι σε γιορτάσιο και για το μεράκι μιας παρέας που αποχαιρετούσε φίλο για το στρατό ή για το εξωτερικό.
Αρχές καλοκαιριού του 1996. Καθόμαστε στην βεράντα του πατρικού μου με την μάνα και τον πατέρα μου. Ο Τούλης, ή αλλιώς ο Δημήτρης Καλέας, έρχεται κοντά μας χαμογελαστός. «Μιχαλάκη, πώς παν τα γραψίμια;» Πίνει έναν καφέ, κάτι λένε για τα παλιά με τον πατέρα, «α, Τζήκα; Θυμάσαι τότες…» , η μάνα μου κρυφογελάει και σχολιάζει απευθυνόμενη στο σύζυγο «κι ισύ μ’ έλεγις, μας κράτ΄σαν δύο παρέες μέχρι του προυί», γελάνε ο Τούλης κι ο πατέρας και μας παίρνει η νύχτα με ιστορίες παλιές για τις οποίες λίγα λέγονται και πολλά εννοούνται, πριν μας αποχαιρετίσει ο καλός γείτονας, λέγοντας: «άλλα χρόνια ικείνα. Καλά χρόνια».
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiC_FoNkyDEI2i25Mc0VpEBI3PmPaNyfjdRoAfcltdlDbHydBwYepa5wUA6rOWH6_i276Jq8KgAjV6FSULJZwinssJlDdBaSoctyM1dTCpzoBGkmx0Ll670VDeG3SVXjiW-YnzB3C9RugmYik41pZL0eslsTldt6Dd4UYxl6WWEDLRKMKOadkFiPP8c/s1571/FullSizeRender%20%282%29.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="1571" data-original-width="1215" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiC_FoNkyDEI2i25Mc0VpEBI3PmPaNyfjdRoAfcltdlDbHydBwYepa5wUA6rOWH6_i276Jq8KgAjV6FSULJZwinssJlDdBaSoctyM1dTCpzoBGkmx0Ll670VDeG3SVXjiW-YnzB3C9RugmYik41pZL0eslsTldt6Dd4UYxl6WWEDLRKMKOadkFiPP8c/s320/FullSizeRender%20%282%29.jpg"/></a></div>
Σηκώνομαι και γω να φύγω και ο πατέρας μου πετάει την ιδέα. «Να θέμα να κάν’τς για το περιοδικό. Για τον Τούλη. Ξέρ’ς τι είνι ου Τούλης;»
Ήξερα; Όχι ακριβώς. Όταν εγώ έβγαινα να γλεντήσω, ο Τούλης μαζί και όλη αυτή η σπουδαία γενιά μουσικών που συνέθεσαν τις λαϊκές κομπανίες της Κοζάνης, με τις οποίες κι αν δεν γλέντησε όλη η πόλη, αλλά και οι γύρω περιοχές, για δεκαετίες πολλές, σιγά σιγά αποσύρονταν. Τα όργανα τους που γέμισαν με νότες κέντρα διασκέδασης όπως Ο κήπος του Τερζή, του Καραδήμου, η Ακρόπολη, του Καπρίνη, το Υπόγειο του Ταρτάρα, το Ερμιόνιο, το Κοβεντάρειο και το Τιτάνια, σίγησαν και μαζεύτηκαν στις θήκες τους. Ο χρόνος είναι αμείλικτος για όλους ακόμα και γι’ αυτούς που όταν έπαιζαν οι μερακλωμένοι χορευτές φώναζαν μες απ’ τα βάθη της ψυχής του «Να πιθάνει ου χάρους».
Αύγουστος του 1996 και μετά από δύο ώρες και κάτι με τον Τούλη να ξεδιπλώνει τις εικόνες των αναμνήσεων του, έτοιμο το αφιέρωμα στο 9ο τεύχος του περιοδικού «γεγονός». Ένα αφιέρωμα που ναι μεν είχε ως κεντρικό πρόσωπο τον Δημήτρη Καλέα, αλλά δεν έλειψαν απ’ αυτό φίλοι και συνεργάτες του μια ζωή όπως ο Γ. Δούρβας, ο Ν. Ντόνας, ο Γ. Αποστολίδης, ο Σιώμος, ο Μ. Ζιάκας. Κάποιοι, μοιραία και αναπόφευκτα, ξεχάστηκαν. Πολλά τα χρόνια και οι θύμησες σκαλώνουν, ξεφτίζουν. Ξεχνάς όχι γιατί θέλεις, αλλά γιατί πώς να τα θυμάσαι και όλα. Αυτούς όλους, θα πρέπει να, σκέφτηκε ο Τούλης όταν πήρε στα χέρια του το περιοδικό και διάβασε το «βιρτουόζος». Γιατί, για όλους είχε να μου πει μια καλή κουβέντα και δεν ήθελε να βγαίνει μπροστά κι ας ηγούνταν της μπάντας του. «Άλλη ήταν κι η μουσική. Νομίζω πως τέτοιοι μουσικοί δεν πρόκειται να ξαναβγούν…». Υπερβολή; Ίσως… Ο Τούλης, φαινόταν να το πιστεύει. Μπορεί πάλι, να ΄θελε κι έτσι ν’ αποτίσει φόρο τιμής σ’ όλους αυτούς με τους οποίους μοιράστηκε τόσες βραδιές, τόσα ξενύχτια…
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggOl8y81V7U_O82UOuqb2cT0qz9BzQJMUk8CRc5kWofH5ioSZ6BsZ4TuWmQVaRcebmBGEU5EVk_2_n00UrQMQeAF1vCmOKZWLa6zhN2JSPuDVw-IRkhEtFj049A1i7-k9YoCvbwxyWRIh_MaWG-QzS6GKJH2i5lOX0frvvaW4SQC4KbFdoLktsJAyY/s2215/FullSizeRender%20%283%29.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="1754" data-original-width="2215" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggOl8y81V7U_O82UOuqb2cT0qz9BzQJMUk8CRc5kWofH5ioSZ6BsZ4TuWmQVaRcebmBGEU5EVk_2_n00UrQMQeAF1vCmOKZWLa6zhN2JSPuDVw-IRkhEtFj049A1i7-k9YoCvbwxyWRIh_MaWG-QzS6GKJH2i5lOX0frvvaW4SQC4KbFdoLktsJAyY/s320/FullSizeRender%20%283%29.jpg"/></a></div>
Μετάνιωσα, αλλά στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα, που τότε και υπό την δική του καθοδήγηση δεν άνοιξα κι άλλο αυτό το κεφάλαιο με τις μπάντες. Οι περισσότεροι, γνωστοί, γείτονες. Θησαυρός που χάθηκε μες απ’ τα χέρια μας…
Ο Τούλης έφυγε εδώ και χρόνια κι ήρθε πια ο καιρός ν’ αξιοποιήσω ένα από τα δώρα που μ’ άφησε. Σαν να τον ακούω ακόμα να μου λέει πως «σ’ έναν γάμο, θυμάμαι ήταν χειμώνας και είχε μισό μέτρο χιόνι έξω. Ξεκινήσαμε παίζοντας απ’ το σπίτι του γαμπρού για να πάμε να πάρουμε τη νύφη. Στο δρόμο πετούσαν κάτω τα παλτά για να περάσουμε, χόρευαν μέσα στο χιόνι…». Μ’ αυτή την σκηνή ξεκινάει και το νέο μου μυθιστόρημα «Γιαλάν ντουνιάς» που εξελίσσεται το 1960 στην Κοζάνη και θα κυκλοφορήσει σύντομα απ’ τις εκδόσεις ΓΡΑΦΗΜΑ. Μια σκηνή με την πόλη να βουλιάζει στο χιόνι αλλά τον Τούλη να παίζει μπροστά με το κλαρίνο του κι ο κουμπάρος και τα μπρατίμια να στρώνουν τα παλτά τους για να περάσει. Μια σκηνή που αν και δεν την έζησα, κάθε που χιονίζει την βλέπω μπροστά μου κι εκείνον πριν βάλει το κλαρίνο στο στόμα να γνέφει στους άλλους για ν’ ακολουθήσουν.
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-29958170645638449262022-08-08T12:28:00.003+03:002022-08-08T13:26:34.048+03:00Τα παλιά σινεμά της Κοζάνης. Τα κυριακάτικα απογεύματα των παιδικών και εφηβικών μας χρόνων είχαν τα ονόματα τους. ΑΣΤΡΟΝ, ΗΡΩ , ΟΛΥΜΠΙΟΝ, ΡΕΞ , ΤΙΤΑΝΙΑ, ΦΙΛΙΠΠΟΣ. Αγαπημένοι προορισμοί, σκοτεινές αίθουσες γεμάτες ασπρόμαυρες ή έγχρωμες εικόνες που μας ψυχαγωγούσαν αλλά και πυροδοτούσαν τις φαντασιώσεις και τα όνειρα μας. Κινηματογράφοι της Κοζάνης, μιας άλλης εποχής, επί των οδών Δημοκρατίας, Ειρήνης, Παύλου Μελά, με τις φωτεινές τους επιγραφές και τις γεμάτες φωτογραφίες προθήκες τους που τις χαζεύαμε για ώρα μέχρι ν’ αποφασίσουμε πού θα κόψουμε εισιτήριο. Όπου μας επιτρεπόταν βέβαια καθώς οι καρφιτσωμένες διαγώνια χάρτινες επιγραφές με τα μαύρα γράμματα με φράσεις όπως “κατάλληλον άνω των 13 ετών” και “κατάλληλον άνω των 17 ετών” μας απογοήτευαν αλλά ξέραμε πως, θέλοντας και μη, θα ΄ρχόταν η μέρα που θα τις προσπερνούσαμε καμαρωτοί, σαν κάποια απ’ τα εμπόδια που ξεπεράσαμε στην πορεία για την ενηλικίωση μας. <div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGLIEblV6hLiT4-p2EX97j8fBSzBU-XE_8Y2QS2y4moySpLF6cBDJGnEQMXFvw7YKPjU5ubgzZgAwWFX0Q3i7X_NhF7IYMaaua5EfbtLk31tVbYIiQYReu2lhSKDRij7FjeQqCvktgZQK4gL3uMAVCwOr3jnKdytNqxtPzkKM8tLKXUuzaWhWFxFUQ/s560/KKP4671.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="370" data-original-width="560" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGLIEblV6hLiT4-p2EX97j8fBSzBU-XE_8Y2QS2y4moySpLF6cBDJGnEQMXFvw7YKPjU5ubgzZgAwWFX0Q3i7X_NhF7IYMaaua5EfbtLk31tVbYIiQYReu2lhSKDRij7FjeQqCvktgZQK4gL3uMAVCwOr3jnKdytNqxtPzkKM8tLKXUuzaWhWFxFUQ/s320/KKP4671.jpg"/></a></div>
Η προσπάθεια να εξασφαλιστεί το απαραίτητο χρήμα για την κάλυψη του εισιτηρίου, αλλά και του σάντουιτς με το απαραίτητο μικρό γάλα κακάο ΑΓΝΟ που θα προμηθευόμασταν από τους Σιούλα- Τσικριτζή, τον Λάτσκο ή τον Γεμπεκλή, ξεκινούσε ουσιαστικά απ’ το Σάββατο το βράδυ όταν επαναλαμβάναμε ξανά και ξανά στην μάνα μας πως έπρεπε να μας ξυπνήσει νωρίς το πρωί για να προλάβουμε να πιάσουμε κάποια απ’ τα μανάλια στην λειτουργία του Αη Κωνσταντίνου. Τα εξαπτέρυγα και τα κεριά που σηκώναμε ακολουθώντας τις ψαλμωδίες των παπάδων μες το Ναό σήμαιναν πέντε δραχμές που μας χορηγούσε στο τέλος κάποιος απ’ τους Επιτρόπους, ενώ ο φέρων τον Σταυρό, καημός και μεράκι που μου ‘μεινε ανεκπλήρωτος, κέρδιζε 10 δραχμές, καθώς ηγούνταν της πομπής. Αλλά πώς να τον προλάβεις όταν υπήρχε πάντα κάποιος γρηγορότερος στα πόδια…
Μεσημέρι Κυριακής με την τελευταία μπουκιά ακόμα στο στόμα, στο γήπεδο για να δούμε την ΚΟΖΑΝΗ, με είσοδο ελεύθερη για μας τους μυξαρέους , μια ολιγόλεπτη επιστροφή στο σπίτι και αμέσως για το κέντρο της πόλης και τους κινηματογράφους για να προλάβουμε την πρώτη προβολή, που άλλοτε ήταν 5 με 7 και άλλοτε 6 με 8, ανάλογα με την εποχή. Δεν πολυσκοτιζόμασταν όμως ακόμα και αν το έργο είχε αρχίσει. Πολλές φορές ξεκινούσαμε με το δεύτερο μέρος και έπειτα παρακολουθούσαμε και το πρώτο. Κι όχι μόνο εμείς, αλλά κι οι μεγάλοι, κάτι που σχολίασε κάποτε αρνητικά ο ξενομερίτης σύζυγος μιας θείας, “μα είναι δυνατόν να μπαίνετε για να δείτε το έργο απ’ τη μέση; Πού ακούστηκε αυτό;”, για να εισπράξει το… πληρωμένο σχόλιο, “όλα τα ξέρει! Ιπειδής είνι απ’ τ’ν Ανθήνα θαρρεί κάποιους είνι!”
Τα κριτήρια επιλογής της ταινίας κυμαίνονταν ανάμεσα στο τι μας επιτρέπονταν να δούμε και στο τι μας προτείνονταν από συνομήλικους, “να πάτε σ’ αυτό. Φαίνεται το βρακί της πρωταγωνίστριας!”, “όλο;” “εμ τι; Του μ’σο;” Πώς να μην παρακολουθήσεις έπειτα και δεύτερη φορά το έργο κι ας ήξερες πως σπίτι θα τ’ ακούσεις για τα καλά. Υπήρχαν φορές που άξιζε τον κόπο και άλλες που έλεγες, “σιγά το βρακί! Κι τ’ς έμασα κι τζάμπα”.
Οι μεγάλες ουρές που έφταναν μέχρι έξω στον δρόμο, οι κατάμεστες αίθουσες, συνηθισμένο και συχνό φαινόμενο, ειδικά όταν προβαλλόταν σπουδαίες ταινίες. Τελευταία φορά που θυμάμαι να στηθήκαμε σε ουρά ήταν έξω απ’ το ΑΣΤΡΟΝ. Κυριακή απόγευμα για το πρώτο μέρος του αριστουργήματος του Μπερτολούτσι 1900 και Δευτέρα για το δεύτερο, την μόνη ίσως φορά που πήγα σινεμά καθημερινή στα μαθητικά μου χρόνια.
Η εποχή της τηλεόρασης έθεσε στο περιθώριο την εποχή των κινηματογραφικών αιθουσών και σιγά σιγά έσβησαν τα φώτα τους ο ένας μετά τον άλλο. Ευτυχώς όχι όλοι. Για τον ΦΙΛΙΠΠΟ έγινε μια προσπάθεια επαναλειτουργίας του με νέα ονομασία CINEPOLIS, που δυστυχώς δεν μακροημέρευσε, αλλά εκείνο που τα κατάφερε τελικά ήταν το ΟΛΥΜΠΙΟΝ χάρη στις προσπάθειες και το μεράκι της οικογένειας Χαλκίδη και ιδιαίτερα του κ. Τέλη που αποχαιρετίσαμε πριν λίγες μέρες.
Σεμνός, σοβαρός, μετρημένος, κέρδιζε τον σεβασμό με την στάση του και την εκτίμηση με την δράση του ως επιχειρηματίας. Είχα την τύχη να τον γνωρίσω τον Μάη του 1993, όταν μια σύμπραξη δύο ερασιτεχνικών ομάδων της πόλης, ΟΧΛΗΡΟΙ ΠΟΛΙΤΑΙ και ΘΕΑΤΡΟΔΡΟΜΙΟ, αποφάσισε να ανεβάσει την επιθεώρηση μου “Ο βασιλικός κι οι γλάστρες” στον μόνο διαθέσιμο, τότε, χώρο, το κινηματοθέατρο ΟΛΥΜΠΙΟΝ. Ο τρόπος που μας φέρθηκε άψογος και το ενδιαφέρον να βοηθήσει στην καλύτερη προώθηση της παράστασης μας συγκινητικό.
Έκτοτε, τον θυμάμαι σε κάθε επίσκεψη μου στον κινηματογράφο να κάθεται στο μπαλκονάκι, αριστερά καθώς ανεβαίναμε την εσωτερική σκάλα του ΟΛΥΜΠΙΟΝ και να σηκώνεται ερχόμενος προς το μέρος μας για να μας υποδεχτεί και ν’ ανταλλάξει μαζί μας δύο κουβέντες.
Άπειρες ώρες έχω περάσει σ’ αυτό το σινεμά όχι μόνο βλέποντας ταινίες αλλά και… χορεύοντας τις εποχές που μετατρεπόταν σε κέντρο διασκέδασης, κυρίως την περίοδο της αποκριάς, με το όνομα ΓΑΛΑΞΙΑΣ, αν δεν με απατά η μνήμη μου, πριν ακόμα περάσει στην οικογένεια Χαλκίδη, όταν μας πήγαιναν οι γονείς μας νωρίς το απόγευμα ντυμένους καρναβάλια για να συμμετάσχουμε στα θρυλικά μπαλταφάν, και είναι σίγουρο πως θα τον επισκεφτώ πολλές φορές ακόμα. Πάντα όμως θα ξεχωρίζω τις στιγμές που ανεβαίνουμε αυτά τα σκαλιά με το εισιτήριο στο χέρι, έχοντας την αίσθηση πως βαδίζουμε για να μπούμε σ’ έναν κόσμο μαγικό. Και μπαίνουμε. Έναν κόσμο που συνδέει τα χρόνια της νιότης με τα χρόνια της ωριμότητας, δείχνοντας μας πως αρκούν μερικές όμορφες εικόνες και κάποιες εξαίσιες μουσικές για να νιώσεις σαν να μην πέρασε μια μέρα.
Ένα αντίο στον αγαπητό κύριο Τέλη Χαλκίδη και ένα ευχαριστώ που χάρη σ’ αυτόν έμεινε ζωντανό και θα συνεχίσει να υπάρχει ένα κομμάτι της ζωής μας σ’ αυτή την πόλη.
Υ.Γ. 1. ΗΡΩ: Στη μία άκρη του δρόμου όπου γινόταν η καθιερωμένη βόλτα. Η άλλη, το Καμπαναριό του Αη Νικόλα. Γι’ αυτό οι Κοζανίτες χαριτολογώντας ονόμαζαν την βόλτα ως διαδρομή ΗΡΩ- Καμπαναριό, Καμπαναριό- ΗΡΩ.
2. ΡΕΞ: Θερινός κινηματογράφος που πρόλαβα για λίγο και βρισκόταν δίπλα ακριβώς στο ΟΛΥΜΠΙΟΝ.
3. Μυξαρέοι: Έτσι ονόμαζαν οι μεγαλύτεροι τους μικρότερους.
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-71905418313126596752022-08-01T09:38:00.000+03:002022-08-01T09:38:22.830+03:00Φύγε βάσανο... <div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTLKjOHDmaNgjVR9e7hpeB_ZxxdddaX_ElU6r5pCX1jqbnJ6bwgdQMi9NQiZL0kCa6UUBSiYbg3HsNIJKKwNC10qimQs4MHE8aCTn_PjVEMgAeUykdbz5SeYgZq-u5Ow3Dd92N6MShbQ_J-hj6zW1n5eloVFjiBtE2SJ1hVhtVt5QeuYkT6oGAd57l/s960/280624705_7413118628758798_8182041848344486477_n.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="507" data-original-width="960" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTLKjOHDmaNgjVR9e7hpeB_ZxxdddaX_ElU6r5pCX1jqbnJ6bwgdQMi9NQiZL0kCa6UUBSiYbg3HsNIJKKwNC10qimQs4MHE8aCTn_PjVEMgAeUykdbz5SeYgZq-u5Ow3Dd92N6MShbQ_J-hj6zW1n5eloVFjiBtE2SJ1hVhtVt5QeuYkT6oGAd57l/s320/280624705_7413118628758798_8182041848344486477_n.jpg"/></a></div>
Κατέπεσε. Πόσο ακόμα; Ενενήντα επτά κλεισμένα κι ας έχει γενέθλια σε λίγες μέρες. Οι ώρες στο κρεβάτι εικόνες απ’ όσα έζησε. Κάποιες συχνές, επαναλαμβανόμενες. Άλλες σταθερές, ακλόνητες. Όπως το κάδρο της συμβίας στον απέναντι τοίχο που δραπέτευσε πριν λίγα χρόνια. Απ’ το κρεβάτι κι εκείνη, αλλά μ’ αυτόν όρθιο. Μόνος του, πολλά βήματα στο μπαλκόνι, λίγα έξω απ’ την πόρτα, ώσπου… Το πλήρωμα του χρόνου, σκέφτεται και δεν παραπονιέται. Νομίζει… Κάπου κάπου του ξεφεύγει κάποιος αναστεναγμός, κάποια ιδιοτροπία, σύντροφος της ανημποριάς, κάποια γκρίνια, η κουβέντα για το μέλλον που έχει μικρύνει.
Ο γάμος της εγγονής παραδοσιακός. Με κλαρίνα, κορνέτες, γκραν κάσες. Μόλις το ‘μαθε στραβομουτσούνιασε κι όχι ότι δεν την αγαπάει και δεν χαίρεται. Αλλά, να... Πώς, και θα προλάβει; Την Πέμπτη άρχισαν να χτυπούν τα όργανα μες το σπίτι, τα χέρια υψώθηκαν, τα λαρύγγια βράχηκαν, μέτωπα και πρόσωπα γυάλισαν, περιμένοντας το νυφικό. Έσφιξε στην χούφτα τα εικοσάρικα που ΄δωσε στον γιο και του χάλασε. Περίμενε και μάζευε δυνάμεις. Η ψυχή πρόθυμη, η σάρκα όμως;
Στο μικρό δωμάτιο του τα όργανα δεν χώρεσαν. Το πλημύρισε η μελωδία τους. Νύφη και γιος έβαλαν τα χέρια κάτω απ’ τις μασχάλες. Όρθιος, πρώτα άνοιξε την χούφτα και τα εικοσάρικα στόλισαν το κλαρίνο. Ύστερα, αφουγκράστηκε για λίγο πριν σηκώσει το δεξί πόδι κι ύστερα το αριστερό. Και μια και δύο φορές και παραπάνω. Σαν να πατούσε στα κύματα της μουσικής και αυτά να τον πηγαινόφερναν όσο κράτησε το αγαπημένο του. «Φύγε βάσανο από μένα…»
Ξέπνοος αλλά ξαπλωμένος, έστρεψε το βλέμμα σ’ εκείνη.
- Το χόρεψες πάλι…
Δεν άκουσε καλά τι του ‘πε. Του το επανέλαβε. Ανασηκώθηκε αλλά και πάλι έπιασε μόνο τις δύο πρώτες λέξεις. Τουλάχιστον είδε καλύτερα το χαμόγελο της.
Υ.Γ. Η εικόνα είναι λεπτομέρεια από τον πίνακα του Αργύρη Παφίλη που θα κοσμήσει το εξώφυλλο του νέου μυθιστορήματος μου που έχει τίτλο «Γιαλάν ντουνιάς», «Ψεύτικος κόσμος» στο κοζανίτικο ιδίωμα.Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-2511706591792606252022-08-01T09:23:00.002+03:002022-08-01T09:23:36.150+03:00Ο Μιχάλης Πιτένης επί σκηνής (2ο μέρος)απο TOGETHERTEAM 25 Ιανουαρίου 2022
Κείμενο Λίλα Κύρου
Φωτογραφίες: Γιώργος Σιαμπανόπουλος
Η σκιαγράφηση της πορείας του συγγραφέα Μιχάλη Πιτένη στον χώρο του θεάτρου, έπειτα από 28 χρόνια και έντεκα έργα. Μια σκιαγράφηση και μια αποτίμηση της πορείας που είχε έντεκα σημαντικούς σταθμούς για τον ίδιο.
Στο πρώτο μέρος φτάσαμε μέχρι το 1997 και σ’ αυτό φτάνουμε μέχρι το σήμερα και το τελευταίο του έργο «Με την πένα σπαθί».
Η συνέχεια επί…σκηνής
Το 1999 έχουμε την επιστροφή του Πιτένη στην κωμωδία αλλά και την είσοδο του στο επαγγελματικό θέατρο, καθώς το έργο του “Η νόσος των παντρεμένων γυναικών” θ’ ανέβει από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης, μαζί με το έργο το Γ. Παφίλη “Μαξιλαράκια από φελιζόλ”, υπό τον γενικό τίτλο “Άνω Κάτω”.
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibX4Bt7-KvmKwpBLSqfXGJt882FAJsu9NtxgPweuu-jpe9PNkLqr-TvOS_gdcNGQfkjDeVzaICb5ByL2QbbKzdSN1QS6BW9kmkpa2vElS4UWkIfag2eJsfuT4hlDThnsrrueOWSgQHuS3GfrIz2dZRzGioWCHMsdtJuSrjVyBM1rw_T5QIpAqG9hn4/s768/%CE%97-%CE%BD%CF%8C%CF%83%CE%BF%CF%82-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%B5%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CF%89%CE%BD-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD-768x622.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="622" data-original-width="768" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibX4Bt7-KvmKwpBLSqfXGJt882FAJsu9NtxgPweuu-jpe9PNkLqr-TvOS_gdcNGQfkjDeVzaICb5ByL2QbbKzdSN1QS6BW9kmkpa2vElS4UWkIfag2eJsfuT4hlDThnsrrueOWSgQHuS3GfrIz2dZRzGioWCHMsdtJuSrjVyBM1rw_T5QIpAqG9hn4/s320/%CE%97-%CE%BD%CF%8C%CF%83%CE%BF%CF%82-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%B5%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CF%89%CE%BD-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD-768x622.jpg"/></a></div>
Μετά από έξη χρόνια στο ερασιτεχνικό θέατρο περνάτε πια στο επαγγελματικό με την πρώτη σας συνεργασία με το ΔΗΠΕΘΕ. Πώς ήταν η μετάβαση από τον έναν χώρο στον άλλο;
Το σκέφτεται λίγο. “Εύκολη. Παρόλο που ό,τι κάναμε στο ερασιτεχνικό θέατρο ήταν καρπός της καλύτερης δυνατής προσπάθειας απ’ όλους, υπήρχαν και δυσκολίες μέχρι ν’ ανέβει μια παράσταση που για να ξεπεραστούν έπρεπε να τρέξουμε όλοι. Αν αγαπάς το θέατρο το κάνεις ευχάριστα, αλλά έρχεται κάποια στιγμή που κουράζεσαι.
Φυσικά στο επαγγελματικό θέατρο τα πράγματα είναι διαφορετικά, έχεις άλλης φύσεως θέματα και ζητήματα. Πάντως εγώ στάθηκα τυχερός, η τότε καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ, η Νανά Νικολάου, μου έδωσε πολύ καλά εφόδια να δοκιμάσω τις δυνάμεις μου. Ανέθεσε το έργο στον εξαιρετικό σκηνοθέτη Στέφανο Κοτσίκο και τον πρωταγωνιστικό ρόλο ανέλαβε η αείμνηστη Ελευθερία Βιδάκη. Πιστεύω πως ευτύχησα να κάνω αυτό το πρώτο και καθοριστικό βήμα με τους κατάλληλους ανθρώπους, πατώντας σε στέρεο έδαφος.”
Επιστρέψατε όμως πάλι στην κωμωδία…
Γελάει. “Πήγα στα σίγουρα, στη δοκιμασμένη συνταγή. ¨Η νόσος των παντρεμένων γυναικών¨ βέβαια δεν σατίριζε την επικαιρότητα αλλά προσπαθούσε να προσεγγίσει, με χιούμορ, τις ανθρώπινες σχέσεις και ειδικά τις σχέσεις ανάμεσα σ’ ένα παντρεμένο ζευγάρι. Ουσιαστικά, πάλι κάτι νέο για μένα.”
Το καλοκαίρι του 2000 έρχεται η συνεργασία με άλλο επαγγελματικό θίασο, το Θέατρο Καισαριανής. με την αστυνομική κωμωδία, πολλών ανατροπών και απρόοπτων, “Το πακέτο”, που παίχτηκε σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. “Η συνεργασία μου με το θέατρο Καισαριανής υπήρξε για μένα μια ξεχωριστή και σημαντική εμπειρία. Γνώρισα ταλαντούχους ανθρώπους που αντιμετώπισαν τόσο το έργο μου όσο και μένα με πολύ αγάπη και σεβασμό.”
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3FKDBi56y50-lm9zH1BTDhQdDNKT3erI1LtvuQCZPAT2cLe017tImrIgt5BS3zQkqDSWuvaYpGxLfGr0P266IRaIyBMV0NM4Pf12Jo08Cqvz3dq13xQWNhFBmun-tTcZDTFSHP0wjqLL3FwQULzOuzPXHUyF10B3uqSxPlZsFWd7UuOsrr8wVHwb7/s967/%CE%A4%CE%BF-%CF%80%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%84%CE%BF-768x967.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="967" data-original-width="768" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3FKDBi56y50-lm9zH1BTDhQdDNKT3erI1LtvuQCZPAT2cLe017tImrIgt5BS3zQkqDSWuvaYpGxLfGr0P266IRaIyBMV0NM4Pf12Jo08Cqvz3dq13xQWNhFBmun-tTcZDTFSHP0wjqLL3FwQULzOuzPXHUyF10B3uqSxPlZsFWd7UuOsrr8wVHwb7/s320/%CE%A4%CE%BF-%CF%80%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%84%CE%BF-768x967.jpg"/></a></div>
Διάλειμμα 9 χρόνων!
Η θεατρική πορεία σ’ αυτό το σημείο φαίνεται να ανακόπτεται καθώς θα πρέπει να περάσουν εννιά χρόνια για να συνεχιστεί με το έργο η “Η ζωή δίπλα μας”. Μια διακοπή για καλό λόγο, όπως μας εξηγεί ο ίδιος ο συγγραφέας. “Δεν βγήκε φυσικά το θέατρο απ’ την ζωή. Δοκίμαζα την τύχη μου σ’ ένα διαφορετικό είδος λογοτεχνίας, το μυθιστόρημα, ένα είδος απαιτητικό, που απαιτεί και πολύ και όλο το διαθέσιμο χρόνο.”
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhoiYhiWxGENh-jG0_LP9jQKA3X3u5mXx6OAV2I_SfUVKT_AiKUXcfbcidNHLOellgFB6QQtqiNxRnrpwDhQ5bjAYH7bRejDiTqzaO0F7eHd9ewLSsPG6xCjd60UCMCrj0GpkG7b5noI2frhciDAGPe-WWUG7XdQpnz5YfY4T13wVIXXQxODNHkifvH/s1024/%CE%97-%CE%B6%CF%89%CE%AE-%CE%B4%CE%AF%CF%80%CE%BB%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-716x1024.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="1024" data-original-width="716" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhoiYhiWxGENh-jG0_LP9jQKA3X3u5mXx6OAV2I_SfUVKT_AiKUXcfbcidNHLOellgFB6QQtqiNxRnrpwDhQ5bjAYH7bRejDiTqzaO0F7eHd9ewLSsPG6xCjd60UCMCrj0GpkG7b5noI2frhciDAGPe-WWUG7XdQpnz5YfY4T13wVIXXQxODNHkifvH/s320/%CE%97-%CE%B6%CF%89%CE%AE-%CE%B4%CE%AF%CF%80%CE%BB%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-716x1024.jpg"/></a></div>
Ωστόσο, την περίοδο 2008- 2009 θα του γίνει η πρόσκληση από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης να διασκευάσει διηγήματα της πρώτης του συλλογής “Τα κουβάρια της σιωπής” (1995- εκδόσεις ΚΟΝΤΕΟΣ) για να παρασταθούν επί σκηνής και να παρουσιαστούν σε διάφορες γωνιές της Δυτικής Μακεδονίας, μέσω της σκηνής του ΑΓΟΝΗ ΓΡΑΜΜΗ.
Έτσι, συνδυάζει τις δύο μεγάλες του αγάπες. Λογοτεχνία και θέατρο. “Δεν είναι το ευκολότερο πράγμα να διασκευάσεις δικά σου κείμενα”, τονίζει. “Πρέπει να λογοκρίνεις τον ίδιο σου τον εαυτό, να κόψεις και να πετάξεις κομμάτια που ενώ λειτουργούν σ’ ένα λογοτεχνικό κείμενο δεν λειτουργούν στη σκηνή. Υπήρχε και η απόσταση του χρόνου. Κείμενα του 1994-1995 ξαναδουλεύτηκαν με βάση την οπτική που είχα αποκτήσει το 2008. Μετά από 13 χρόνια έχει αλλάξει, σε κάποιο βαθμό, ο τρόπος που σκέφτεσαι και ο τρόπος που βλέπεις και κρίνεις τα πράγματα. Κι αυτό προσπάθησα να κάνω. Να ¨ανανεώσω¨ τα κείμενα με βάση και την δική μου ωρίμανση ως άνθρωπος.”
Μαύρη κωμωδία!
Το 2011 έρχεται η ώρα της σουρεαλιστικής, μαύρης, κωμωδίας, με το έργο “Όπου ο νεκρός και να κρυφτεί ο Καλλικράτης θα τον βρει”, συμπαραγωγή ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης και ΟΧΛΗΡΩΝ. Ένα εγχείρημα που ξάφνιασε, αλλά και πέρασε στον κόσμο. “Ήταν πράγματι ένα ρίσκο και ταυτόχρονα μια αναγκαιότητα”, σημειώνει. “Η χώρα είχε μπει στα μνημόνια, η ζωή μας άλλαξε δραματικά προς το χειρότερο και ενώ το γέλιο το είχαμε ανάγκη όλοι μας. Πιστεύω πως το έργο αυτό είναι το πιο πολιτικό έργο που είχα γράψει μέχρι τότε και χαίρομαι που έτυχε μεγάλης αποδοχής. Δεν μπορείς να γράφεις αγνοώντας ό,τι συμβαίνει γύρω σου και από την στιγμή που αποφασίζεις να εκτεθείς δημόσια οφείλεις να πεις την δική σου αλήθεια με παρρησία, όπως εσύ την αντιλαμβάνεσαι. Κι αυτό πιστεύω πως έκανα.”
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEglpk49sxlBs28kKp0hshyqc9urBzUhpvpXX9nz9czrQUsql_7plsRVRPfC1N_NrhMPt_FDCsebAFYfdWV3HSJJdso2wxj4vBjAJuLBeLAmb_03P6PcqLUxW8eWO7sktXV-GjofaOX8Gxq5Gakqvs54n4M7GdPJ82IsPZzD0T4DXU13JWOoGEUsuFmO/s640/%CE%8C%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%BF-%CE%BD%CE%B5%CE%BA%CF%81%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CF%81%CF%85%CF%86%CF%84%CE%B5%CE%AF-%CE%BF-%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B8%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B2%CF%81%CE%B5%CE%B9.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="640" data-original-width="455" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEglpk49sxlBs28kKp0hshyqc9urBzUhpvpXX9nz9czrQUsql_7plsRVRPfC1N_NrhMPt_FDCsebAFYfdWV3HSJJdso2wxj4vBjAJuLBeLAmb_03P6PcqLUxW8eWO7sktXV-GjofaOX8Gxq5Gakqvs54n4M7GdPJ82IsPZzD0T4DXU13JWOoGEUsuFmO/s320/%CE%8C%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%BF-%CE%BD%CE%B5%CE%BA%CF%81%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CF%81%CF%85%CF%86%CF%84%CE%B5%CE%AF-%CE%BF-%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B8%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B2%CF%81%CE%B5%CE%B9.jpg"/></a></div>
Θα μεσολαβήσει ένα διάστημα επτά χρόνων μέχρι τον Οκτώβριο του 2018 που ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο. Συνεργάζεται με την πασίγνωστη τραγουδίστρια και πολύ αγαπητή στην νύχτα της Κοζάνης Καίτη Τσιμπέρη, που ακούει και στο ψευδώνυμο Μαζόχα! Στο έργο “Βραδιάζει κυρία Γαλάτεια” , παραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης, η κ. Καίτη ερμηνεύει έναν μονόλογο που αφηγείται την ζωή μιας τραγουδίστριας των σκυλάδικων, αποδίδοντας με τον δικό της μοναδικό τρόπο και μια σειρά από αγαπημένα λαϊκά τραγούδια. Το αποτέλεσμα; Πέρα από κάθε προσδοκία, τα εισιτήρια εξαντλούνται σε λίγες ώρες. Ο συγγραφέας αποδίδει τα εύσημα γι’ αυτό στην κ. Καίτη! “Η κυρία Καίτη! Μοναδική εμπειρία η συνεργασία μαζί της. Την γνώριζα ως τραγουδίστρια, την θαύμαζα, την απόλαυσα πολλές φορές. Την αγάπησα μέσα από την συνεργασία μας. Λειτούργησε σαν την καλή μαθήτρια που προσέρχεται στο σχολείο πάντα διαβασμένη, με σεβασμό στο κείμενο και στο σκηνοθέτη της. Αν και έπαιξε πρώτη φορά θέατρο κέρδισε τις εντυπώσεις και επιβεβαίωσε, για μια ακόμα φορά, πως είναι στις καρδιές πολλών ανθρώπων. Χάρη σ’ αυτή μπήκε στο θέατρο κόσμος που δεν είχε ξανάρθει ποτέ. Μακάρι οι δρόμοι μας να διασταυρωθούν και πάλι .” Όσο για το κείμενο, “μια ακόμα δοκιμή, ένα στοίχημα, αν θέλετε. Έχω πάει σε σκυλάδικα, γλέντησα στα μπουζούκια, αλλά για να το γράψω έκανα και έρευνα. Πάντως δεν πρόκειται για την ζωή της κ. Καίτης, αν και μου υποσχέθηκε πως την δική της ζωή θα μου την διηγηθεί κάποια μέρα αλλά για να την κάνουμε μυθιστόρημα.”
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4L7LDfdIMQP_wNO3Rw_ZXULjoPJXjP10ofYVlX9ykeXLuNOIoZ8M1CycZpaDFE8eNKnRlvE8c-D-2NboV5_qwBQtt9ORSbDrBgr6NksBGcqifcEew2vHzot2CxOk8UuApbQwaVHuQ6Fd1p2pPECZm5SYK09i-h6uG4r0ZIN6bGvlFeT9YU2sPSuU-/s820/%CE%92%CF%81%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B5%CE%B9%CE%B1.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="820" data-original-width="553" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4L7LDfdIMQP_wNO3Rw_ZXULjoPJXjP10ofYVlX9ykeXLuNOIoZ8M1CycZpaDFE8eNKnRlvE8c-D-2NboV5_qwBQtt9ORSbDrBgr6NksBGcqifcEew2vHzot2CxOk8UuApbQwaVHuQ6Fd1p2pPECZm5SYK09i-h6uG4r0ZIN6bGvlFeT9YU2sPSuU-/s320/%CE%92%CF%81%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B5%CE%B9%CE%B1.jpg"/></a></div>
Τα Χριστούγεννα του 2019 αλλάζει πεδίο δράσης με το οικογενειακό μιούζικαλ του ΔΗΠΕΘΕ “Χριστούγεννα ξανά”. Μια νέα, πρωτόγνωρη αλλά και απολαυστική για τον ίδιο, δοκιμασία. “Πάντα μ’ ενδιέφερε να γράψω ένα μιούζικαλ. Ο συνδυασμός λόγου και μουσικής είναι άκρως γοητευτικός. Είχα κάνει κάποιες δοκιμές κατά το παρελθόν, χωρίς όμως ποτέ να ολοκληρωθούν. Δυσκολεύτηκα αρκετά αλλά χάρηκα πάρα πολύ το αποτέλεσμα. Είναι αναμφίβολα μια από τις σημαντικότερες εμπειρίες της μέχρι τώρα θεατρικής μου πορείας.”
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJhVhCtxRg-T9H2eXiSuUka8g-i5Cj3pOXDKyaA4TDiv0Q923p3BtB_NNOlISvYUhUhamzSFe_4SYwFHPhwkdJKXakmjy2cyIf3bIZzhTwMQ3v4G6J2WDUjZSupV9PziABdj_t5aiRkbMOAtHBfdoI2ogvOgtA6-dAS0eKG6VOKljnqLAT1_cQQGOX/s1600/DIPETHE_XRISTOYGENNA_WEB.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="1600" data-original-width="1128" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJhVhCtxRg-T9H2eXiSuUka8g-i5Cj3pOXDKyaA4TDiv0Q923p3BtB_NNOlISvYUhUhamzSFe_4SYwFHPhwkdJKXakmjy2cyIf3bIZzhTwMQ3v4G6J2WDUjZSupV9PziABdj_t5aiRkbMOAtHBfdoI2ogvOgtA6-dAS0eKG6VOKljnqLAT1_cQQGOX/s320/DIPETHE_XRISTOYGENNA_WEB.jpg"/></a></div>
Τελευταίος του σταθμός, αλλά όχι έσχατος, το ιστορικό δράμα “Με την πένα σπαθί”, μια υποθετική συνάντηση δύο τοπικών ιστορικών προσωπικοτήτων της Μητιώς Μεγδάνη- Σακελλάριου και του Γεώργιου Λασσάνη. Ένα έργο που έκανε πρεμιέρα στις 31 Ιουλίου και ίσως συνεχιστεί, για το οποίο ο ίδιος υποστηρίζει το ότι γράφτηκε την επέτειο των 200 χρόνων από την επανάσταση του ‘21 είναι απλώς η αφορμή, όχι η αιτία. “Πάνε χρόνια που είχα διαβάσει για την Μητιώ και έκτοτε υπήρχε στο μυαλό μου πως για την γυναίκα αυτή, μια γυναίκα πρωτοπόρο και αξιοθαύμαστη, θα ήθελα κάτι να γράψω. Χαίρομαι που το έργο άρεσε και ελπίζω να είναι απλώς η αρχή και να καταφέρω να γράψω και μια μονογραφία για την Μητιώ, καθώς πιστεύω ότι το αξίζει και με το παραπάνω. Μπορεί να μην πολέμησε, να έζησε ουσιαστικά στη σκιά μεγάλων ανδρών, αλλά τα κατορθώματα της μόνο αμελητέα δεν είναι.”
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggqusmnrV36EK2g_lh3j-_dh_5OsEdjgv3qxWlgxFVgd4VkuJMNk8qEXQ8lbbZbpBU6H_fo5BVhV1OCrdwI7tORAM65REIWR_hSnao1uHyrk3Lb3kzDA6rfbuFTCGmWZSCuO3uHqN6af2JYeUqlb62URouVWuaE_Eeni5lu2anAlgoqDSEt6Zw06zK/s720/%CE%9C%CE%B5-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CF%83%CF%80%CE%B1%CE%B8%CE%AF.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="720" data-original-width="514" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggqusmnrV36EK2g_lh3j-_dh_5OsEdjgv3qxWlgxFVgd4VkuJMNk8qEXQ8lbbZbpBU6H_fo5BVhV1OCrdwI7tORAM65REIWR_hSnao1uHyrk3Lb3kzDA6rfbuFTCGmWZSCuO3uHqN6af2JYeUqlb62URouVWuaE_Eeni5lu2anAlgoqDSEt6Zw06zK/s320/%CE%9C%CE%B5-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CF%83%CF%80%CE%B1%CE%B8%CE%AF.jpg"/></a></div>
Και η συνέχεια;
Η πορεία του Μιχάλη Πιτένη στο θέατρο δεν ολοκληρώνεται φυσικά εδώ. Ήδη προετοιμάζει το επόμενο βήμα που θα είναι το λιμπρέτο μιας οπερέτας, την μουσική της οποίας θα γράψει ο Γιώργος Τζούκας.
Κλείνοντας, η ερώτηση αναπόφευκτη.
Λογοτεχνία ή θέατρο;
Για τον ίδιο δεν υπάρχει δίλημμα. “Ποτέ δεν τα ξεχώρισα. Για μένα είναι οι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος.”Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-11734739754095287272022-08-01T09:11:00.004+03:002022-08-01T09:11:40.475+03:00Ο Μιχάλης Πιτένης επι σκηνής (1ο μέρος)απο TOGETHERTEAM 19 Νοεμβρίου 2021
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQ31QyuzkvxofNPEf6JOzxetlRfx4jPEULtz8wFSeOkGv12PwynCSDJkMEBi-ssWq8NX5Rx6mWHCvrrefITQCuCFuKU1JRdCbWm7TWIbJ51xl6BoxXGi58w0AGOwMBg3x-QiCcacIGGuq8ksx0PcnHfDssSG40sxyRnw337EtyNzIA_-jif-VEMi2V/s2000/P9150120-1.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="1500" data-original-width="2000" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQ31QyuzkvxofNPEf6JOzxetlRfx4jPEULtz8wFSeOkGv12PwynCSDJkMEBi-ssWq8NX5Rx6mWHCvrrefITQCuCFuKU1JRdCbWm7TWIbJ51xl6BoxXGi58w0AGOwMBg3x-QiCcacIGGuq8ksx0PcnHfDssSG40sxyRnw337EtyNzIA_-jif-VEMi2V/s320/P9150120-1.jpg"/></a></div>
Κείμενο Λίλα Κύρου
Φωτογραφίες: Γιώργος Σιαμπανόπουλος
Είκοσι οκτώ χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τότε που ο Μιχάλης Πιτένης έκανε την πρώτη του εμφάνιση ως θεατρικός συγγραφέας. Είκοσι οκτώ χρόνια και έντεκα έργα, με τελευταίο αυτό που ανέβασε το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης στις 31 Ιουλίου 2021. Έντεκα έργα που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεματολογίας, από την σάτιρα, την κωμωδία, την επιθεώρηση, το δράμα, μέχρι και το μιούζικαλ. Μια πορεία παράλληλη μ’ εκείνην της λογοτεχνίας, όπου ο απολογισμός είναι οκτώ έργα, πέντε μυθιστορήματα και τρεις συλλογές διηγημάτων.
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg93B0_Ddygm71QlsuszCbvq9fIDi-pDy0RNcAnfYay-0vGrY3NJHy1CXcQGM9ee_QvfzlQueuwA3OY03TfD3BNgNRKcBedyjpiILCahg-wqBZOIUGOCt9S-Kfh3BWtNipVlCFFahLMXBeNvhn9nY3BqxfBXvtqcRm24dN4zyDiltdHamfH5vUU-JEq/s768/P9150146-1-768x576.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="576" data-original-width="768" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg93B0_Ddygm71QlsuszCbvq9fIDi-pDy0RNcAnfYay-0vGrY3NJHy1CXcQGM9ee_QvfzlQueuwA3OY03TfD3BNgNRKcBedyjpiILCahg-wqBZOIUGOCt9S-Kfh3BWtNipVlCFFahLMXBeNvhn9nY3BqxfBXvtqcRm24dN4zyDiltdHamfH5vUU-JEq/s320/P9150146-1-768x576.jpg"/></a></div>
Ποιος όμως είναι ο θεατρικός συγγραφέας Μιχάλης Πιτένης και πώς βλέπει ο ίδιος την μακροχρόνια διαδρομή σ’ αυτό τον χώρο;
Με μια πρώτη ανάγνωση των έργων του φαίνεται αμέσως η διάθεση του συγγραφέα να δοκιμάζει καινούργια πράγματα, τόσο σε ό,τι αφορά τον τρόπο γραφής όσο και στα θέματα που επιλέγει. Παίρνοντας το ρίσκο να αφήσει το δοκιμασμένο και πετυχημένο περνώντας σε κάτι άλλο. Έτσι, ενώ ξεκινάει χρησιμοποιώντας το κοζανίτικο ιδίωμα στο πρώτο του θεατρικό έργο, το “Αποκριές είναι, συνήθως… περνούν” το Φλεβάρη του 1993, θα το εγκαταλείψει ως τρόπο έκφρασης πολύ σύντομα επανερχόμενος σ’ αυτό μόνο μια φορά στην κωμωδία “Πού ‘ν’ τς οι άλλοι;”του 1997, γράφοντας έκτοτε μόνο στην γλώσσα της εποχής μας. Παράλληλα, ενώ φαίνεται να του ταιριάζει και να τα πάει καλά στην σάτιρα και την κωμωδία, “Ο βασιλικός κι οι γλάστρες” – 1993, “Η νόσος των παντρεμένων γυναικών” -1999, “Το πακέτο” -2000, “Όπου ο νεκρός και να κρυφτεί ο Καλλικράτης θα τον βρει” – 2011, δεν θα διστάσει να περάσει στο δράμα αλλά και το μιούζικαλ, με επιτυχία και εκεί αν λάβουμε υπόψη μας την αποδοχή που είχαν τα έργα του “Είναι μακριά η πατρίδα” του 1997, “Η ζωή δίπλα μας” του 2009, “Βραδιάζει κυρία Γαλάτεια” του 2018, “Χριστούγεννα ξανά” του 2019 και το πρόσφατο “Με την πένα σπαθί”!
Αλλαγή θεματολογίας και τρόπου γραφής
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της θεατρικής παραγωγής του Πιτένη είναι οι αλλαγές στον τρόπο γραφής αλλά και στην θεματολογία. Αλλαγές που, θεωρητικά, έχουν το ρίσκο τους, αλλά που τις τολμά. Ο ίδιος εξηγεί: “Νομίζω πως το μεγαλύτερο ρίσκο βρίσκεται στην τυποποίηση. Το να δοκιμάζεις κάτι καινούργιο στην γραφή φυσικά και κρύβει κινδύνους, αλλά και πολλές γοητευτικές προκλήσεις. Σ’ αυτό θα μπορούσα να πω πως με βοήθησε η θητεία μου ως δημοσιογράφος καθώς από τότε που ξεκίνησα, το μακρινό 1980, έχω δοκιμάσει διάφορα πράγματα στον τρόπο της γραφής και της έκφρασης μου, εκτιμώντας πως έτσι θα μπορέσω να βελτιωθώ και να αποδώσω καλύτερα αυτό που ήθελα να πω. Ανάλογη συνταγή χρησιμοποίησα στην λογοτεχνία, αλλά και στο θέατρο. Αγαπάω πάρα πολύ το γέλιο, εκτιμώ αφάνταστα τους ανθρώπους που έχουν χιούμορ, που αυτοσαρκάζονται αλλά συγκινούμαι εξίσου εύκολα. Πιστεύω πως ο κάθε άνθρωπος έχει ανάγκη να ισορροπεί ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο καταστάσεις. Να γελά αλλά και να συγκινείται. Σε όλα μου τα έργα, επιδίωξα να συνυπάρχουν αυτά τα δύο στοιχεία. Ωστόσο είναι και κάτι που μου βγαίνει αυθόρμητα, αβίαστα, γιατί αυτός είναι ο τρόπος που σκέφτομαι, ο τρόπος που λειτουργώ.”
Το πρώτο… ρίσκο!
Η παρθενική συγγραφική εμφάνιση έγινε με την χρήση του κοζανίτικου ιδιώματος την περίοδο της αποκριάς του 1993 με το έργο “Αποκριές είναι, συνήθως… περνούν”, μια σάτιρα της τότε πολιτικής ηγεσίας του τόπου, πολλά μέλη της οποίας δεν σατιρίστηκαν απλώς, αλλά είδαν… τον εαυτό τους να παρελαύνει και από την μικρή σκηνή του Κοβεντάρειου, της γνωστής αίθουσας συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Κοζάνης, όπου δόθηκαν οι δύο παραστάσεις του έργου. Αναπολώντας εκείνη την περίοδο ο συγγραφέας σχολιάζει: “Είναι αλήθεια πως ό,τι έγινε τότε, έγινε έχοντας και κάποια άγνοια κινδύνου, καθώς μπορεί σε όλους ν’ αρέσει η σάτιρα, αλλά λίγοι είναι εκείνοι που πραγματικά την αποδέχονται και μπορούν να την αντέξουν όταν τους αφορά, ειδικά όταν βλέπουν μια ομάδα παιδιών, γιατί παιδιά ήμασταν τότε, να τους μιμούνται και να τους σατιρίζουν. Εμείς, ευτυχώς, δεν αντιμετωπίσαμε τέτοιο πρόβλημα αφού οι τοπικοί άρχοντες της εποχής έδειξαν πως την αντέχουν και δίνοντας το παρόν στις δύο παραστάσεις μας ουσιαστικά στήριξαν αυτό μας το εγχείρημα. Το σημαντικότερο βέβαια είναι πως το στήριξε ο κόσμος που κατέκλυσε την αίθουσα.”
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbhbTMAk5Fke8K71sTJFXMX798-W_FSK2kXgN3j2vD_fPIabVmAaqX2RCx1jM6NMauDeUa2aRBmnh6uXyZnAbcGeGgCiIKik70BaJUazdaDi6SpxPD83x16sVAx3fsBKmaUQk67oSpzSu_NAodhYOCuhehYNTi20_Fb6qbgBTvLJmAqwrZNHvXVik8/s1024/P9150104-1-768x1024.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="1024" data-original-width="768" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbhbTMAk5Fke8K71sTJFXMX798-W_FSK2kXgN3j2vD_fPIabVmAaqX2RCx1jM6NMauDeUa2aRBmnh6uXyZnAbcGeGgCiIKik70BaJUazdaDi6SpxPD83x16sVAx3fsBKmaUQk67oSpzSu_NAodhYOCuhehYNTi20_Fb6qbgBTvLJmAqwrZNHvXVik8/s320/P9150104-1-768x1024.jpg"/></a></div>
Τα επόμενα βήματα
Η συνέχεια δεν αργεί και τον Μάη του 1993 η ομάδα που έκανε το πρώτο της χτύπημα με το “Αποκριές είναι, συνήθως… περνούν” έχοντας αποκτήσει όνομα, ΟΧΛΗΡΟΙ ΠΟΛΙΤΑΙ (σ.σ. με ιδρυτικά μέλη τους Γ. Κοντορίκο, Μ. Πιτένη, Δ. Συνδουκά και Β. Τζημόπουλο) συνεργάζεται με το ΘΕΑΤΡΟΔΡΟΜΙΟ, μια απ’ τις παλιότερες θεατρικές ομάδες της περιοχής, και παρουσιάζουν στην αίθουσα του κινηματοθεάτρου ΟΛΥΜΠΙΟΝ την επιθεώρηση “Ο βασιλικός κι οι γλάστρες”!Μια σάτιρα που ξεφεύγει από τα τοπικά δρώμενα και περνάει στα πανελλήνια χρησιμοποιώντας την γλώσσα της εποχής μας.
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQso5Zt_0Uvf7BnbaERALhEhoR_PvbEsm3IAC6VSHc4qrZ184gFrOI3vMpcelO8RM3z9prJPWwXh4qV5j1jKfkNga9guzy0v_b-_0f_DvpkQl3EOs415adew1wcht-VrwkHC03NPrPZ2lYD1x6xOIxvSHJQnggLws0IqnmF1ercPMLhU6aaymmT4p8/s1024/%CE%9F-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CE%B3%CE%BB%CE%AC%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B5%CF%82.1-762x1024.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="1024" data-original-width="762" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQso5Zt_0Uvf7BnbaERALhEhoR_PvbEsm3IAC6VSHc4qrZ184gFrOI3vMpcelO8RM3z9prJPWwXh4qV5j1jKfkNga9guzy0v_b-_0f_DvpkQl3EOs415adew1wcht-VrwkHC03NPrPZ2lYD1x6xOIxvSHJQnggLws0IqnmF1ercPMLhU6aaymmT4p8/s320/%CE%9F-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CE%B3%CE%BB%CE%AC%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B5%CF%82.1-762x1024.jpg"/></a></div>
Πώς κρίνει ο ίδιος εκείνη την παράσταση;
“Τότε βρισκόταν στην επικαιρότητα το θέμα της βασιλικής περιουσίας που διεκδικούσε ο τέως βασιλιάς. Εξ ου και ο τίτλος. Δεν περιοριστήκαμε βέβαια μόνο σ’ αυτό, αλλά καλύψαμε, στο μέτρο του δυνατού, όλη την τότε πολιτική επικαιρότητα. Ακόμα και σήμερα φίλοι που συμμετείχαν σ’ αυτή την παράσταση την νοσταλγούν και την χαρακτηρίζουν ως κάτι πρωτοποριακό για την περιοχή μας και το ερασιτεχνικό θέατρο. Έκτοτε, έγιναν πολλές συζητήσεις για το πώς θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι ανάλογο με καινούργιο έργο, χωρίς δυστυχώς να το επαναλάβουμε ποτέ.”
Θα περάσουν τέσσερα χρόνια μέχρι να γίνει το επόμενο βήμα, που θα έρθει την περίοδο της αποκριάς του 1997 με την κωμωδία “Πού ‘ν’ τς οι άλλοι;”. Και εδώ επανέρχεται και κυριαρχεί το κοζανίτικο ιδίωμα, ενώ ο γενικός τίτλος που δόθηκε στα δύο διαφορετικά μέρη που συνέθεταν την παράσταση, “Κοζάνη πόλη του βιβλίου” και “Το προξενιό της Τσιπούλας”, ανήκε στον πατέρα του συγγραφέα, για τον οποίο θυμάται με συγκίνηση:
Το “Πού ‘ν’ τς οι άλλοι;” είναι μια φράση γνωστή στους παλαιότερους Κοζανίτες την οποία καθιέρωσε ο αείμνηστος πατέρας μου, ο Ζήσης, ο οποίος διακρινόταν για το έξυπνο, και καυστικό πολλές φορές, χιούμορ του. Θυμάμαι πόσο είχε χαρεί που χρησιμοποίησα μια δική του φράση για τον τίτλο και έδωσε το παρόν σε όλες τις παραστάσεις λέγοντας σε όσους τον χαιρετούσαν και τον συνέχαιραν για το έργο, ρωτώντας τον αν έχει κάποια ανάμιξη στη συγγραφή του, ¨εγώ τα λέω, αυτός τα γράφει¨. Η προσέλευση του κόσμου ήταν κάτι παραπάνω από συγκινητική, καθώς κατακλυζόταν καθημερινά η Αίθουσα Τέχνης παρά το χιόνι που έπεφτε όλες τις μέρες και το τσουχτερό κρύο που επικρατούσε.
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjk-6DV0CHB7m7vkWyzxDMs9UlqMx_Np1tAlqlOgDNk7R8ZQbcgrBT0mmKKRlbpxPmintpylxdGQf0TNypcNRkMguzsmKo6LmMKmtJ9psOaDRDu6nDIfkKt8SH8TIZDQ6cOPEk9RT5ZzI88oL9OjJlgR5F9qqYev_8ANa9l1KHQSUyric-qmbMz2EV-/s768/%CE%A0%CE%BF%CF%8D-%CE%BD-%CF%84%CF%82-%CE%BF%CE%B9-%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%B9_2-768x532.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="532" data-original-width="768" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjk-6DV0CHB7m7vkWyzxDMs9UlqMx_Np1tAlqlOgDNk7R8ZQbcgrBT0mmKKRlbpxPmintpylxdGQf0TNypcNRkMguzsmKo6LmMKmtJ9psOaDRDu6nDIfkKt8SH8TIZDQ6cOPEk9RT5ZzI88oL9OjJlgR5F9qqYev_8ANa9l1KHQSUyric-qmbMz2EV-/s320/%CE%A0%CE%BF%CF%8D-%CE%BD-%CF%84%CF%82-%CE%BF%CE%B9-%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%B9_2-768x532.jpg"/></a></div>
Το κοζανίτικο ιδίωμα
Η πρώτη του εμφάνιση συνδυάζεται με το κοζανίτικο ιδίωμα. Έκτοτε, όμως, θα το επαναλάβει μόλις μια φορά. Το αφήνει οριστικά; “Το κοζανίτικο ιδίωμα δεν το άφησα ούτε θα το αφήσω ποτέ. Είναι η μητρική μου γλώσσα. Κάθε φορά που το χρησιμοποιώ, είναι σαν ν’ ακούω την φωνή της μάνας μου, την φωνή των δικών μας ανθρώπων που δεν υπάρχουν πια. Το ότι γράφτηκε το πρώτο και το τρίτο μου έργο σ’ αυτή την γλώσσα, και για να είμαστε ακριβείς το μεγαλύτερο μέρος τους, όχι όλο, οφειλόταν στις συγκυρίες. Ανέβηκαν και τα δύο την περίοδο της αποκριάς και είναι γνωστό πως στην Κοζάνη εδώ και χρόνια υπάρχει μια παράδοση να ανεβαίνουν έργα λαογραφικού χαρακτήρα, γραμμένα στο ιδίωμα, που παραπέμπουν, κυρίως, στο παρελθόν. Τα δικά μου δεν είχαν αυτό τον χαρακτήρα. Σάτιρες της εποχής ήταν και η κοζανίτικη γλώσσα είναι αλήθεια πως βοηθάει πάρα πολύ στο να κάνεις σάτιρα. Σ’ αυτόν ειδικά τον τομέα έχει μια μοναδική δύναμη.”
Σάτιρα και κοζανίτικο ιδίωμα, ένας δυνατός συνδυασμός. Δεν ξαναμπήκε, άραγε, στον πειρασμό να το ξαναδοκιμάσει; Χαμογελάει. “Αν έλεγα όχι, θα έλεγα ψέματα. Υπήρξαν μάλιστα και πάρα πολλοί που μου το ζήτησαν. Προβληματίστηκα αρκετά, ώσπου κατέληξα πως δεν είναι καλό να επαναλαμβάνεις κάτι, ακόμα και αν αυτό είχε σημειώσει μεγάλη επιτυχία. Εξάλλου αυτό που με ενδιαφέρει πάντα είναι να δοκιμάζω καινούργια πράγματα. Βέβαια το κοζανίτικο ιδίωμα το ξανασυναντάω στο μυθιστόρημα που τώρα ετοιμάζω και ένα μέρος του εξελίσσεται στην Κοζάνη της δεκαετίας του ΄60 και όλοι οι διάλογοι εκείνης της εποχής θα είναι στα κοζανίτικα.”
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEja974AGVzgvo9-fRTqhAmw1AKx1HyPqmAd3OHDdsyKksejIRLaQuUyozoFBUiuTKiyKDQKza_gzdidhyl6HVqhNMjMYiUzekIdJ7B3LiyX2_uMnXd4_8V6qybfuI2_6PLAiEI5NQhVEzzoJXgHbknIlWyB3omTf3ejmicqGYmcUQTkQg0eTNqnhQv3/s768/P9150158-1-768x576.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="576" data-original-width="768" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEja974AGVzgvo9-fRTqhAmw1AKx1HyPqmAd3OHDdsyKksejIRLaQuUyozoFBUiuTKiyKDQKza_gzdidhyl6HVqhNMjMYiUzekIdJ7B3LiyX2_uMnXd4_8V6qybfuI2_6PLAiEI5NQhVEzzoJXgHbknIlWyB3omTf3ejmicqGYmcUQTkQg0eTNqnhQv3/s320/P9150158-1-768x576.jpg"/></a></div>
Η στροφή στο δράμα
Το 1997 θα γίνει η μεγάλη στροφή στο δράμα χάρη σε δύο κείμενα για την μετανάστευση, “Pushcar” και “Οι εικόνες που δεν θυμάμαι”, που θα αποτελέσουν τα μέρη της παράστασης που ανεβάζουν οι ΟΧΛΗΡΟΙ με τίτλο “Είναι μακριά η πατρίδα”, που εκτός της Κοζάνης παρουσιάστηκε και σε άλλες περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας. Η αφορμή για να γραφτεί αυτό το έργο ήταν το Παγκόσμιο Συνέδριο Αποδήμων Κοζανιτών που διοργάνωσε η τότε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και στο πλαίσιο του παρουσιάστηκε το ένα μέρος του.“Οι στιγμές που βιώσαμε εκείνη την μέρα στην Αίθουσα Τέχνης ήταν συγκλονιστικές και αξέχαστες” θυμάται ο συγγραφέας χωρίς να κρύβει την συγκίνηση του. “Μετανάστες κάποιας ηλικίας
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAx2Kh8t_q07AuFGB6fixBKanuX5bXjZQ75k2tumi9BIo4s1kEIeyOMKGfzpQL60LJkyxzI_peg8-ghXBjW7ImuuATBmRBdffW36Xpxg6H0Ty7k0KjGV40ZTsewhdLJmGvKE9pYmuIIcHs1xaSzwCX3o6tqBBN0Hd60lQBuIJk0td6P2ojv8tYKJIb/s1024/%CE%95%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%B9%CE%AC-%CE%B7-%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B1.3-672x1024.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="1024" data-original-width="672" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAx2Kh8t_q07AuFGB6fixBKanuX5bXjZQ75k2tumi9BIo4s1kEIeyOMKGfzpQL60LJkyxzI_peg8-ghXBjW7ImuuATBmRBdffW36Xpxg6H0Ty7k0KjGV40ZTsewhdLJmGvKE9pYmuIIcHs1xaSzwCX3o6tqBBN0Hd60lQBuIJk0td6P2ojv8tYKJIb/s320/%CE%95%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%B9%CE%AC-%CE%B7-%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B1.3-672x1024.jpg"/></a></div>Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-49526079485768911112022-07-31T10:58:00.000+03:002022-07-31T10:58:42.640+03:00Μύρισε Σαμαρίνα…<b>"...Είχαμε δρόμο ακόμα που μέχρι να τον διασχίσουμε περίμενα πώς και πώς ν ακούσω τον πατέρα να λέει την συνηθισμένη του φράση. «Μύρισε Σαμαρίνα». Βρισκόμασταν στο τελευταίο ύψωμα πριν πάρουμε τις κατηφόρες. Έπαιρνα κουράγιο και έλεγα ¨φτάσαμε¨ κι ας περνούσαν πάνω από είκοσι λεπτά μέχρι να φρενάρουμε μπρος το ποταμάκι της εισόδου όπου έπρεπε όλοι να αποβιβαστούμε για να μην βουλιάξει το λεωφορείο..."<b><i></i></b></b>
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgD8cGBpX7IXpSTSqpHCg_FfJtqammkOjpoq21TNA4wk6xIgMWdvoMdR5vsEut4-dTo8-Ig8dQobW0iOv45kRC9Lwus5GU85gAppi9RsOURukjUI_xNmzoGVjAPiYxJaDVwLkqo0ThFggxzYu5N6OsU4bolgvPH0ODi_p-cJbSUbKzd3bYp82dXD0xE/s1936/%CE%95%CE%BD%CE%B8%CF%8D%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CE%BD%20%CE%91%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%85%CE%AE%20%CE%A3%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CF%82%2019-8-1966.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="1276" data-original-width="1936" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgD8cGBpX7IXpSTSqpHCg_FfJtqammkOjpoq21TNA4wk6xIgMWdvoMdR5vsEut4-dTo8-Ig8dQobW0iOv45kRC9Lwus5GU85gAppi9RsOURukjUI_xNmzoGVjAPiYxJaDVwLkqo0ThFggxzYu5N6OsU4bolgvPH0ODi_p-cJbSUbKzd3bYp82dXD0xE/s320/%CE%95%CE%BD%CE%B8%CF%8D%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CE%BD%20%CE%91%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%85%CE%AE%20%CE%A3%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CF%82%2019-8-1966.jpg"/></a></div>
Το παλιό πράσινο λεωφορείο αγκομαχούσε πασχίζοντας να βγάλει τις ανηφόρες. Στα ισιάδια πήγαινε σαν μεθυσμένο για ν’ αποφύγει τις μεγάλες λακκούβες και τις κάθετες ή διαγώνιες χαρακιές, τις πληγές που ΄χε αφήσει πίσω του ο χειμώνας. Ένα πυκνό σύννεφο σκόνης το ‘χε πάρει στο κατόπι, κολλημένο στην πλάτη του.
Λίγο μετά την Σμίξη, κάτω απ’ τον ίσκιο που άπλωναν τα έλατα, τα πεύκα κι οι οξιές, ο οδηγός το ΄φερνε δεξιά στην άκρη και τραβούσε χειρόφρενο. Κατεβαίναμε αναμαλλιασμένοι, με πρόσωπα στο χρώμα της ώχρας, παραπατώντας, αλλά χαρούμενοι που θα πατούσαμε έστω και για λίγο χώμα. Ο ιδιοκτήτης της καλύβας έπαιρνε παραγγελίες και άρχιζε να σερβίρει πάνω στους ξύλινους πάγκους. Ο πατέρας μου γέμιζε μέχρι πάνω το ποτήρι του με παγωμένη μπύρα και καθώς την έφερνε στα χείλη του εγώ ορμούσα στο λαχταριστό ζυμωτό ψωμί και το πεντανόστιμο τυρί!
Ξανανεβαίναμε. «Άντε, μια ανάσα και φτάσαμε». Μια κουβέντα ήταν. Είχαμε δρόμο ακόμα που μέχρι να τον διασχίσουμε περίμενα πώς και πώς ν ακούσω τον πατέρα να λέει την συνηθισμένη του φράση. «Μύρισε Σαμαρίνα». Βρισκόμασταν στο τελευταίο ύψωμα πριν πάρουμε τις κατηφόρες. Έπαιρνα κουράγιο και έλεγα ¨φτάσαμε¨ κι ας περνούσαν πάνω από είκοσι λεπτά μέχρι να φρενάρουμε μπρος το ποταμάκι της εισόδου όπου έπρεπε όλοι να αποβιβαστούμε για να μην βουλιάξει το λεωφορείο. Άλλοι περνούσαν στεγνοί απέναντι, πηδώντας από πέτρα σε πέτρα, άλλοι μούσκευαν τον αστράγαλο και κάποιοι και την γάμπα.
Ένα μούγκρισμα της μηχανής, ένας επιδέξιος χειρισμός του τιμονιού από τον οδηγό και η τελευταία και οριστική στάση λίγα βήματα πριν την πλατεία. Σκονισμένοι, κατάκοποι αλλά και ανακουφισμένοι μυρίζαμε, επιτέλους, Σαμαρίνα. Στις σούβλες τα ψητά είχαν αρχίσει ήδη να ροδίζουν καθώς δεν θ’ αργούσε να νυχτώσει και στα μαγαζιά γύρω απ’ τον αιωνόβιο πλάτανο ετοιμάζονταν για ν’ ανάψουν οι μεγάλες γκαζόλαμπες.
Ο Τασιούλης, ξάδερφος που ‘γινε ο φίλος του καλοκαιριού, βοηθούσε να σύρουμε την μεγάλη βαλίτσα που οι μεταλλικές της άκρες τσακμάκιζαν πάνω στις πέτρες μέχρι το σπίτι της γιαγιάς. «Ξάδερφε, αύριο τι ώρα να ‘ρθω; Θα σε πάω να παίξουμε σ’ ένα νέο τσαϊρι! Δεν το ξέρεις αυτό…»
Λίγο κρύο νερό στο πρόσωπο, μια μπαταρία πλακέ απ’ τον μπακάλη για τον παραλληλόγραμμο φακό με την στρόγγυλη λάμπα μπροστά του, τον απαραίτητο οδηγό της νύχτας στο θεοσκότεινο χωριό, μια δραχμή κοκορέτσι συνοδευόμενο από μια φέτα ψωμί απ’ την χασαποταβέρνα του Μπούλη και νωρίς για ύπνο, με τον ήχο απ’ τα κλαρίνα και τις κορνέτες να φτάνουν στ’ αυτιά, μακρινός απόηχος ενός γλεντιού που μπορούσε να περιμένει. Κι αύριο μέρα ήταν…
Κι η μέρα εκείνη ξημέρωνε νωρίς, μαζί μ’ ένα δροσερό αεράκι και μια ατμόσφαιρα φωτεινή και λαμπερή που και δεμένο να σ’ είχαν στο κρεβάτι πάλι θα σηκωνόσουν. Για τα τσαϊρια, τον Προφήτη Ηλία, την μικρή Παναγιά, την βρύση του Σακελλάρη, τον Ξενία, το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής. Και την πλατεία όπου λαμποκοπούσαν οι γκαζόλαμπες, τα χρυσαφικά που στόλιζαν λαιμούς και αυτιά των καλοντυμένων γυναικών, τα κοκκινωπά πρόσωπα των τσομπαναραίων που ακουμπισμένοι στην γκλίτσα τους έπιναν το κρασί τους, τα χάλκινα όργανα που άρχιζαν να ηχούν μόλις έδινε το σύνθημα η γκραν κάσα, τα χέρια που σηκώνονταν μόλις ακουγόταν «Τα παιδιά της Σαμαρίνας»…
Πάνε χρόνια που ο πατέρας δεν κάνει πια δίπλα μας το ταξίδι, αλλά δεν λείπει ποτέ. Κι όταν φτάσουμε στο κατάλληλο σημείο, γυρνάμε προς το μέρος του και αναφωνούμε όλοι μας: Μύρισε Σαμαρίνα! κι εκείνος χαμογελά…
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-30264450247979269012021-05-24T11:57:00.002+03:002021-05-24T11:57:36.925+03:00ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ: Το περιοδικό “κιβωτός της συλλογικής μας μνήμης”Η ποιότητα του περιεχομένου, η διάρκεια, η συνέχεια και η συνέπεια στον σκοπό που τέθηκε απ’ την αρχή, είναι κάποιοι απ’ τους βασικούς δείκτες αξιολόγησης οποιουδήποτε περιοδικού εντύπου. Σ’ όλους αυτούς τους δείκτες το πρόσημο είναι αναμφίβολα θετικό για το περιοδικό ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ που εκδίδει ανελλιπώς από τον Μάϊο του 1982 ο Σύλλογος Κοζανιτών της Θεσσαλονίκης. <div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgC0HGeV1bXMm67Ve-LqXKdRaJb-H9DL4WhlXprUoJHz5Lydy5CdEhoXpOibWnlYvAcrmQYagSEQP1n-a8fOTsh2OklioY8F5UciXSfoLGLeNhwlfBDIl9cz1dMFfyzdjrq-RDTEfmppZw/s1132/%25CE%2595%25CE%259B%25CE%2599%25CE%259C%25CE%2595%25CE%2599%25CE%2591%25CE%259A%25CE%2591+%25282%2529.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="1132" data-original-width="962" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgC0HGeV1bXMm67Ve-LqXKdRaJb-H9DL4WhlXprUoJHz5Lydy5CdEhoXpOibWnlYvAcrmQYagSEQP1n-a8fOTsh2OklioY8F5UciXSfoLGLeNhwlfBDIl9cz1dMFfyzdjrq-RDTEfmppZw/s320/%25CE%2595%25CE%259B%25CE%2599%25CE%259C%25CE%2595%25CE%2599%25CE%2591%25CE%259A%25CE%2591+%25282%2529.jpg"/></a></div>
Σήμερα, φαίνεται να τίθεται εμφαντικά το ερώτημα για το πώς θα καταφέρει το περιοδικό να συνεχίσει την πορεία του λόγω των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει, ερώτημα που έθεσε προ ημερών η ίδια η Πρόεδρος του Συλλόγου κ. Δήμητρα Παπαδέλη- Παπαναστασίου, απ’ τους άοκνους και σταθερούς εργάτες της έκδοσης του, σημειώνοντας ότι: “Τα Ελιμειακά κλείνουν φέτος τα σαράντα χρόνια (!) κυκλοφορίας και προσφοράς στον τόπο και θα είναι κρίμα να αναστείλουν ή να διακόψουν παντελώς την έκδοσή τους για οικονομικούς και μόνον λόγους. Απευθύνουμε και πάλι έκκληση προς τους τοπικούς φορείς να επιδείξουν τη δέουσα ανταπόκριση και υπευθυνότητα για τη συνέχιση αυτής της έκδοσης, κάτι που στο παρελθόν συνέβαινε αδιάλειπτα. Δεν θα είναι καθόλου τιμητικό για όλους τους Κοζανίτες να διακοπεί επί των ημερών μας αυτή η προσπάθεια, που έχει να προσφέρει πολλά ακόμη στην ιστορία και στην παράδοση αυτού του τόπου.”
Φυσικά τα ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ δεν είναι το πρώτο και σίγουρα όχι το τελευταίο περιοδικό που βρίσκεται αντιμέτωπο μ’ αυτό το αμείλικτο και πολλές φορές δυσεπίλυτο ερώτημα. Οι καιροί άλλαξαν, μαζί και οι συνήθειες μας, και η ψηφιακή τεχνολογία που πολλές φορές προσφέρεται με ελάχιστο ή και μηδαμινό κόστος, τείνει να εξαλείψει τέτοιου είδους εκδόσεις, αν δεν αποφασίσουν, ή προνοήσουν αν προτιμάτε, να αφήσουν το χαρτί και να περάσουν στην οθόνη. Αυτή είναι όμως η μία πλευρά του θέματος, προφανώς η πιο δημοφιλής, αλλά υπάρχει και η άλλη που σε πολλές περιπτώσεις οδηγεί σ’ έναν λογικό συμβιβασμό, ο οποίος είναι η ψηφιακή και ταυτόχρονα έντυπη έκδοση. Προσωπικά, ως λάτρης του τυπωμένου χαρτιού, επιλέγω σε κάθε περίπτωση την δεύτερη, σεβόμενος αφενός το γεγονός της εξοικείωσης, ιδιαίτερα των νεότερων, με την σημερινή τεχνολογία και αφετέρου εκτιμώντας, όσο κι αν διαφωνούν ορισμένοι, πως δεν έχει έρθει ακόμα το τέλος της ιστορίας των εντύπων.
Όπως βέβαια δεν έχει τελειώσει, κι ούτε θα έπρεπε σε καμιά περίπτωση να τελειώσει η ιστορία ενός περιοδικού σαν τα ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ και μάλιστα για οικονομικούς λόγους. Η άποψη μου σίγουρα επηρεάζεται από κάποιον, ασυγχώρητο πολλές φορές, ρομαντισμό και συναισθηματισμό μου, ωστόσο είναι, πρέπει να ομολογήσω, πολύ περισσότερο ωφελιμιστική και εξηγούμαι γιατί.
Από την πρώτη μέρα της έκδοσης τους τα ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ υπηρέτησαν αυτό που κατέθεσε ο Διευθυντής Σύνταξης τους και βασικός στυλοβάτης τους ο κ. Στράτος Ηλιαδέλης στο Γ’ Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας ότι: “...κινητήρια δύναμη για την έκδοση αυτή αποτέλεσαν και αποτελούν οι συνεργάτες μας, κυρίως οι νεότεροι ερευνητές και συγγραφείς με τις πρωτότυπες εργασίες τους, που με βάση τη σύγχρονη επιστημονική μεθοδολογία διασώζουν σημαντικά, άγνωστα ή δυσπρόσιτα στοιχεία της αρχαιολογίας, ιστορίας και παράδοσης, ιδιαίτερα δε εκείνα που αφορούν το σπουδαίο κεφάλαιο της διασποράς στη Μεσευρώπη από την εποχή της τουρκοκρατίας μέχρι τα νεότερα χρόνια.” Σ’ όλα αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε τα πολύ ξεχωριστά αφιερώματα- μονογραφίες για σημαντικές ιστορικές προσωπικότητες της Κοζάνης (Παύλος Παπασιώπης, Νίκος Π. Δελιαλής, Γιάννης Δόδουρας κ.α.), που κάποιες σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να ΄χαν παραμείνει στο περιθώριο της ιστορίας ή και να ‘χαν ξεχαστεί, τα αφιερώματα σε χαρακτηριστικά στοιχεία της πόλης που, δυστυχώς, έχουν χαθεί (βλέπε παλιά Αρχοντικά), σε ήθη και έθιμα άγνωστα και λησμονημένα.
Τα ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ αποτέλεσαν, επίσης, το βήμα και η ευκαιρία ορισμένων πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων, λαογράφων και επιστημόνων να κάνουν εκεί την πρώτη τους δημοσίευση ενώ, ταυτόχρονα, συνέχιζαν με αξιοθαύμαστη επιμονή την δημοσίευση κειμένων στο ιδιαίτερο κοζανίτικο γλωσσικό ιδίωμα, κείμενα που χάρη στην γλώσσα τους αποτυπώνουν σε μεγάλο βαθμό και την κοινωνική εξέλιξη της πόλης.
Έτσι, όποιος πάρει στα χέρια του τα ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ και είναι κάποιας ηλικίας μπορεί πραγματικά να συγκινηθεί, αλλά το σίγουρο είναι πως όλοι, ανεξάρτητα ηλικίας, κάτι θα μπορέσουν να μάθουν για την Κοζάνη που έφυγε, για την ιστορική της διαδρομή, τις σημαντικές της προσωπικότητες, και κάτι που για μένα μετράει πάρα πολύ, γι’ αυτόν “τον κόσμο τον μικρό τον μέγα”, όπως πολύ εύστοχα τον περιγράφει ο στίχος του Οδυσσέα Ελύτη. Αυτόν τον κόσμο που θα τον βρουν στις διάφορες ηθογραφίες, στην αναπόληση συνηθειών που χάθηκαν και καταγράφονται σε πολλά τεύχη, στις μικρές και μεγάλες στιγμές μιας κοινωνίας που έχει αλλάξει πάρα πολύ αλλά που υπήρξε κάποτε η Κοζάνη.
Για όλα αυτά, τα ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ μπορούν κάλλιστα να χαρακτηριστούν ως “η κιβωτός της συλλογικής μας μνήμης”, της μνήμης του κάθε Κοζανίτη ανεξάρτητα από ηλικία, μόρφωση και τόπο διαμονής.
Ο σπουδαίος Ιταλός συγγραφέας Ίταλο Καλβίνο στο βιβλίο του “Αόρατες πόλεις” , γράφει πως “… η πόλη δεν μιλάει για το παρελθόν της, το περιέχει στις γραμμές ενός χεριού, γραμμένο σε γωνιές δρόμων, σε γρίλιες παραθύρων… ” Αυθαιρετώντας θα προσέθετα πως η πόλη βρίσκει το παρελθόν της και σε περιοδικά σαν τα ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ. Και εδώ έρχεται ο ωφελιμιστικός λόγος που αναφέρω πιο πάνω. Όσοι γράφουν για την πόλη θέλοντας να αναφερθούν και στο παρελθόν της, πασχίζοντας να ερμηνεύσουν το παρόν της, είτε πρόκειται για ένα άρθρο είτε για ένα βιβλίο, σ’ αυτό το περιοδικό προστρέχουν, κάτι στο οποίο συνηγορεί και το γεγονός πως υλικό του έχει αξιοποιηθεί και χρησιμοποιηθεί σε διάφορες άλλες εκδόσεις.
Είναι κρίμα λοιπόν και άδικο για όλους να σταματήσει το περιοδικό την πορεία του. Ακόμα και αν ο Σύλλογος Κοζανιτών της Θεσσαλονίκης δεν είχε καμιά ανάγκη οικονομικής στήριξης αυτής της έκδοσης, οι τοπικοί φορείς, όποιοι κι αν είναι αυτοί, θα ΄πρεπε να προστρέξουν μόνοι τους για να συνδράμουν. Τρόποι υπάρχουν πάντα. Η έλλειψη χρημάτων, δικαιολογία που δεν μπορεί με τίποτα να σταθεί. Βούληση να υπάρχει και όλα γίνονται και χρήματα βρίσκονται. Για να στηριχθεί όχι μόνο η έντυπη έκδοση αλλά και η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός και της ψηφιακής μορφής του περιοδικού.
Ο σεβασμός στην μνήμη και την ιστορία μας, σε ό,τι συνθέτει το παρελθόν μας, δεν εξαρτάται από το πόσο χρήματα κοστίζει, αλλά από το αν έχουμε πραγματικά συνειδητοποιήσει την αξία του για το παρόν και το μέλλον μας. Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-31728826753546468692021-05-20T21:24:00.000+03:002021-05-20T21:24:00.530+03:00"Με την πένα σπαθί" <div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzI1jHtWtuQYMqMuq7ihjWNd8MNyisP-KE0bHVYgI4ln_n8I0A0z4tC99pybqK4Qw5fT8TlVhhLqI3abr-sRFr4t6wJhdNpg9B0J-xiIDA5l7SvH5vAI4HUoFyy1fgkwsOzyw8WHlH_Po/s127/%25CE%259C.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="127" data-original-width="96" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzI1jHtWtuQYMqMuq7ihjWNd8MNyisP-KE0bHVYgI4ln_n8I0A0z4tC99pybqK4Qw5fT8TlVhhLqI3abr-sRFr4t6wJhdNpg9B0J-xiIDA5l7SvH5vAI4HUoFyy1fgkwsOzyw8WHlH_Po/s320/%25CE%259C.jpg"/></a></div>
«Με την πένα σπαθί»
Ο τίτλος του θεατρικού μου έργου που θ’ ανεβάσει το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης μες το καλοκαίρι. Με αφορμή το ’21, αλλά αιτία πως οι σημαντικές ιστορικές προσωπικότητες έχουν θέση και ρόλο σε κάθε εποχή.
Δύο ιστορικές προσωπικότητες της Κοζάνης, η Μητιώ Μεγδάνη- Σακελλαρίου και ο Γεώργιος Λασσάνης, μια τρίτη που αν και δεν κατάγεται απ’ την πόλη έχει συνδεθεί μαζί της χάρη και στην Χάρτα του, ο Ρήγας Βελεστινλής, οι πρωταγωνιστές του έργου.
Περισσότερα προσεχώς…
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhey_vlq140F5lAz7IQwnmZMklLnzzccdg6TMz3grkhmkoGiaVTHplfxbUul1f3neW_KWE746jgjCavue83t-v0O4OSUup-aOa91p30We9fC7oPqIktKzXoRegky3FaZz-z7TRRjJHCnY8/s951/5d31f9cb0c71d5b8f7c357a59dd5eedb_L.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="951" data-original-width="800" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhey_vlq140F5lAz7IQwnmZMklLnzzccdg6TMz3grkhmkoGiaVTHplfxbUul1f3neW_KWE746jgjCavue83t-v0O4OSUup-aOa91p30We9fC7oPqIktKzXoRegky3FaZz-z7TRRjJHCnY8/s320/5d31f9cb0c71d5b8f7c357a59dd5eedb_L.jpg"/></a></div><div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPXJz099glKFeUSX0bJpRi6vB8EtkQzJNgSE00x8l0_Jdp4O8I5YE3qlPovC-4kbtGWmDT4uijnACMG7vQANBbu7K5z8E6W-6Apm71DzIF7BYwmH4nsm7mdq6fSIPJ-XMk6G7ybucjqLM/s875/cf81ceb7ceb3ceb1cf83-ceb2ceb5cebbceb5cf83cf84ceb9cebdcebbceb7cf83.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="875" data-original-width="655" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPXJz099glKFeUSX0bJpRi6vB8EtkQzJNgSE00x8l0_Jdp4O8I5YE3qlPovC-4kbtGWmDT4uijnACMG7vQANBbu7K5z8E6W-6Apm71DzIF7BYwmH4nsm7mdq6fSIPJ-XMk6G7ybucjqLM/s320/cf81ceb7ceb3ceb1cf83-ceb2ceb5cebbceb5cf83cf84ceb9cebdcebbceb7cf83.jpg"/></a></div>Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-86214855523783986752021-05-19T11:03:00.004+03:002021-05-19T11:15:38.476+03:00Γιώργος Δελιόπουλος: Η ωρίμανση ενός ποιητήΠάντοτε με συγκινούν οι προσφορές βιβλίων με την ιδιόχειρη αφιέρωση του δημιουργού. Πόσο μάλλον όταν μ' αυτούς με συνδέει μια σχέση αλληλοεκτίμησης, πρώτα απ' όλα, φιλίας και συνοδοιπορίας. Χθες παρέλαβα απ'το Γιώργο Δελιόπουλο την νέα ποιητική του συλλογή, από κοινού με τον ποιητή Κώστα Θ. Ριζάκη, "κατά ανεφίκτου γλυφές, 1- της γυναικός τριάντα παγιδεύσεις", εκδόσεις ΑΩ, με την άκρως αναλυτική και διαφωτιστική εισαγωγή της Ευσταθίας Δήμου για την ποίηση των δύο και την εξαιρετική, ως συνήθως, εικαστική παρέμβαση της Γλύκας Διονυσοπούλου.
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgm3LIfcZOL4dBurrc-tB5Mc72ApNMS5EkPy8BCVdTk4sGr0bf9IlfBMFmf2vZ6rSlG3IY4Sc2vEV3yMb-7PVPgyJjM9rrWgrHuuuNceDQ1ml4-ygfCm-sHWvZf7IjLLo5N3UUXg8BZ7Tg/s1280/9786185363680.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="1280" data-original-width="931" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgm3LIfcZOL4dBurrc-tB5Mc72ApNMS5EkPy8BCVdTk4sGr0bf9IlfBMFmf2vZ6rSlG3IY4Sc2vEV3yMb-7PVPgyJjM9rrWgrHuuuNceDQ1ml4-ygfCm-sHWvZf7IjLLo5N3UUXg8BZ7Tg/s320/9786185363680.jpg"/></a></div>
Εγώ ¨παγιδεύτηκα¨ απ την υπέροχη ΡΟΥΘ του Γιώργου και ο πειρασμός να την μοιραστώ μεγάλος.
ΡΟΥΘ
Δεν μπήκα στη ζωή σου μετανάστις
από την πίσω πόρτα της ντροπής
δεν μ’ έδιωξαν η πείνα ή τα σάπια όνειρα
είχα στο σπίτι μου το πιάτο της ημέρας
κι έφτανε την ανάγκη να χορταίνω
γιατί να σέρνω παραμάσχαλα
τη μοίρα μου ικέτιδα στα ξένα;
όλη τη μέρα να θερίζω απ’ την αγάπη σου
μέχρι να κουραστεί ο ήλιος;
γιατί να ζω από τα στάχυα των δακρύων
με ό,τι γέλιο περισσεύει στις γιορτές;
στον έρωτα ποτέ δε με κατήχησαν
δε μέτρησα τα θαύματα στο ζύγι
μα η χαρά αλλιώς δε βγάζει νόημα
χωρίς αγκάθια δεν αγγίζονται καρδιές
κι από τη λάσπη των χεριών που σ’ αγκαλιάζουν
γεννιέται ο ερχόμενος Μεσσίας.
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-92148940097349783632021-05-07T17:57:00.002+03:002021-05-07T17:57:20.154+03:00Όνειρα ψυχών! <div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOGE_z2FYvov_4ujfznY3Kr9pq9YTdkQFilOGu8DC9EC3t0uF8WBdT0PRdDp9QLx918w5DMSpBmoo2xLB9XgDxqwKG_j29M9JSWygNdFKHZf4OEUIqj9j9XhSh7zfQJBT3sS6PBUoAMKI/s559/oneira_psyxwn.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="559" data-original-width="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOGE_z2FYvov_4ujfznY3Kr9pq9YTdkQFilOGu8DC9EC3t0uF8WBdT0PRdDp9QLx918w5DMSpBmoo2xLB9XgDxqwKG_j29M9JSWygNdFKHZf4OEUIqj9j9XhSh7zfQJBT3sS6PBUoAMKI/s320/oneira_psyxwn.jpg"/></a></div>
Συνήθως από τους τίτλους που προσπερνώ. Σ’ αυτόν στέκομαι καθώς διαβάζω πως πρόκειται για το πρώτο τεύχος λογοτεχνικού περιοδικού μαθητών! Το ότι είναι παιδιών του 3ου ΓΕΛ Κοζάνης, της πατρίδας μου, λεπτομέρεια. Το μαθητών μου κεντρίζει το ενδιαφέρον.
Μέσω διαδικτύου ξεφυλλίζω τις 128 σελίδες του. Κείμενα, φωτογραφίες, ζωγραφιές. Πόσο άδικοι γινόμαστε πολλές φορές, για να μην πω πάντα, με τα παιδιά; ¨Δεν διαβάζουν!¨, ¨Μόνιμα με το κινητό στο χέρι, να σερφάρουν στο ίντερνετ!¨. Μάλλον όσο άδικοι υπήρξαν κάποιοι άλλοι μεγάλοι για μας, λες και θέλουμε να πάρουμε μια άτυπη ρεβάνς.
Αντιγράφω αυτούσιο του δελτίο τύπου που συνοδεύει αυτή την πρώτη έκδοση: «Το πρώτο τεύχος του μαθητικού λογοτεχνικού περιοδικού του 3ου ΓΕΛ Κοζάνης, ΟΝΕΙΡΑ ΨΥΧΩΝ, είναι έτοιμο. Στο πρώτο τεύχος φιλοξενούνται ποιήματα, διηγήματα, άρθρα, παιχνίδια, φωτογραφίες και ζωγραφιές των μαθητών και των μαθητριών, με θέμα τη σχέση τους με την πόλη που ζουν, την Κοζάνη. Πώς αντικρίζουν οι έφηβοι του σήμερα το ένδοξο παρελθόν της πόλης τους, πώς αντιμετωπίζουν το δύσκολο παρόν και πώς οραματίζονται το μέλλον; Επιπλέον, κριτικές βιβλίων, μουσικής, ταινιών και επίκαιρα άρθρα συμπληρώνουν την πλούσια ύλη του πρώτου τεύχους. Ξεφυλλίστε online το πρώτο τεύχος στον παρακάτω σύνδεσμο: https://online.fliphtml5.com/oeubs/xyrg/, απολαύστε τη δημιουργικότητα των νέων και προβληματιστείτε μαζί τους.»
Σ’ ένα μόνο διαφωνώ. Γιατί να προβληματιστώ μαζί τους και να μην χαρώ που καταφέρνουν, και πάλι, να διαψεύσουν την γκρίνια και την απαισιοδοξία μας;
Εμείς στα χρόνια μας… Σιγά! Τους νέους να δεις. Τους καινούργιους. Τους φρέσκους. Μακάρι να γυρνούσε ο χρόνος και να ‘μουν μαζί τους. Κι ας προβληματιζόμουν για το σήμερα, για το αύριο, παρά να κοιτώ το χθες με κάποια δόση μελαγχολίας.
Μπράβο παιδιά. Σε όλους. Και στους δύο φιλολόγους σας την Άννα Ελευθεριάδου και τον Γιώργο Δελιόπουλο.
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-11829113572493646232021-04-10T21:13:00.004+03:002021-04-10T21:34:13.271+03:00Ζήνων Μ. Πιτένης: Ο ¨Λιόλος¨ που μας κληροδότησε τα πολύτιμα ¨Κουζιανιώτ΄κα μπέντια» του. Προσφεύγοντας στα εξαιρετικά λεξικά του κοζανίτικου ιδιώματος του Κώστα Δ. Ντίνα “Το γλωσσικό ιδίωμα της Κοζάνης” (έκδοση του Ινστιτούτου Βιβλίου και Ανάγνωσης- 2005) και του Χριστόδουλου Αστ. Χριστοδούλου “Κοζανιτολόγιο”, Λεξικό του Κοζανίτικου Ιδιώματος (έκδοση του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Ν. Κοζάνης- 2017) για τις ανάγκες του νέου μου μυθιστορήματος που θα εμπεριέχει ορισμένους διαλόγους στη μητρική μου γλώσσα, συνειδητοποίησα την σημαντική συνεισφορά ενός συνεπώνυμου μου στη διατήρηση της. Αναφέρομαι στον αείμνηστο Ζήνωνα Μ. Πιτένη, που τόσο με το ψευδώνυμο ¨Λιόλιος¨, αλλά κυρίως με την υπογραφή ¨Π.ΤΕΝΗΣ¨ μας άφησε έναν μεγάλο αριθμό χιουμοριστικών χρονογραφημάτων, γραμμένα όλα στο κοζανίτικο ιδίωμα.
Τα περισσότερα απ’ αυτά δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ και ένα μέρος τους, 117 χρονογραφήματα, αποτέλεσαν το υλικό μιας προσωπικής έκδοσης που κυκλοφόρησε το 1971 στην Αθήνα με τον τίτλο “ΚΟΥΖΙΑΝΙΩΤ’ΚΑ ΜΠΕΝΤΙΑ”.
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhaAJ-b5tOhcL7ZSx2D3tXB986XhVuBl4RnJZnr16ZunW50XtoX_dluQBbT7o8vmrDh5NrriJAQqTMkOa1soWly3BMJnYtJujsisnss3Ue8SsQejL74kpx96bupvAAeNtbdXIpYPn3oVAY/s1928/FullSizeRender+%25281%2529.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="1928" data-original-width="1475" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhaAJ-b5tOhcL7ZSx2D3tXB986XhVuBl4RnJZnr16ZunW50XtoX_dluQBbT7o8vmrDh5NrriJAQqTMkOa1soWly3BMJnYtJujsisnss3Ue8SsQejL74kpx96bupvAAeNtbdXIpYPn3oVAY/s320/FullSizeRender+%25281%2529.jpg"/></a></div>
Καταφεύγοντας, λοιπόν, στα δύο προαναφερόμενα λεξικά διαπίστωσα πως σημαντικός αριθμός των αποθησαυρισμένων λέξεων προέρχονται απ’ τα χρονογραφήματα του, κάτι που ομολογώ πως δεν είχα προσέξει μέχρι σήμερα, ή αν προτιμάτε δεν είχα αξιολογήσει σωστά. Γι’ αυτό και χρησιμοποίησα πιο πάνω το ρήμα ¨συνειδητοποίησα¨.
Το βιβλίο του Ζήνωνα Μ. Πιτένη, μακρινού μας συγγενή, βρισκόταν στο σπίτι μας ανέκαθεν και όλοι μας το ξεφυλλίσαμε κατά καιρούς, άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο. Προσωπικά, όμως, είχα την μεγάλη χαρά να λάβω ως δώρο ένα υπογεγραμμένο αντίτυπο του από τον γιο του συγγραφέα Μιχάλη Ζ. Πιτένη, όταν ανταμώσαμε στην Αθήνα πριν χρόνια. Με τον Μιχάλη, έναν διακεκριμένο αρχιτέκτονα που έχοντας μελετήσει τα αρχαία θέατρα συμμετείχε στην συλλογική έκδοση “Μια σκηνή για τον Διόνυσο” (έκδοση Καπόν- 2009) με την εργασία του "Επιδράσεις των αρχαίων προτύπων στη θεατρική αρχιτεκτονική κατά τον 19ο και 20ό αιώνα", μας μπέρδεψαν πολλές φορές όχι μόνο λόγω κοινού ονόματος και επιθέτου αλλά και του πατρωνύμου Ζ, με την διαφορά πως ο πατέρας του λεγόταν Ζήνων ενώ ο δικός μου Ζήσης. Θύμα αυτού του μπλεξίματος και ο πατέρας μου ο οποίος μια Κυριακή πρωί όταν πήγε να πιει τον καφέ του, κάποιοι απ’ τους θαμώνες του καφενείου τον συνεχάρησαν επειδή ο γιος του, μαζί με άλλους, είχαν γράψει το αφιέρωμα για τα αρχαία θέατρα στο ένθετο ¨Επτά μέρες¨ που εξέδιδε η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της Κυριακής. ¨Τιμή¨ που ο πατέρας μου αποδέχτηκε ευχαρίστως γνωρίζοντας πως γράφω θεατρικά έργα και για να την επικυρώσει κέρασε όλο το μαγαζί!
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg6XJBw_o8sTvjvg9sHr5vWmtUTTS4H2izPZsuPdVRnVMbQE3j754T6j-Osq7DtnPI3Fb22OOuIO6I_hYlxYJvi4gjohjQRxvUtPPVp5oloUZr66gvwpxwgmkulkXARpncmNI2vfbs9Cno/s1780/FullSizeRender.jpg" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="1780" data-original-width="1376" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg6XJBw_o8sTvjvg9sHr5vWmtUTTS4H2izPZsuPdVRnVMbQE3j754T6j-Osq7DtnPI3Fb22OOuIO6I_hYlxYJvi4gjohjQRxvUtPPVp5oloUZr66gvwpxwgmkulkXARpncmNI2vfbs9Cno/s320/FullSizeRender.jpg"/></a></div>
Ξαναγυρνώντας στο Ζήνωνα Μ. Πιτένη, δεν γνωρίζω πολλά πράγματα για την ζωή του, αλλά είναι αξιοσημείωτο πως παρόλο που έφυγε σχετικά νέος από την Κοζάνη για να περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Αθήνα όχι μόνο δεν την ξέχασε ποτέ, αλλά φρόντισε για πολλά χρόνια να γράφει τα πικάντικα χρονογραφήματα του στο κοζανίτικο ιδίωμα και να τα δημοσιεύει στον τότε τοπικό τύπο.
Αναφερόμενος ο ίδιος στους λόγους που τον έκαναν να προχωρήσει στην έκδοση ορισμένων απ’ αυτά γράφει στον πρόλογο του “… είναι η επιθυμία μου να βοηθήσω κι εγώ, μαζί με τους άλλους γνωστούς Πατριώτας, που ασχολούνται μ’ αυτό, στη διατήρησι και τη μελέτη της τοπικής μας διαλέκτου, για την δημιουργία και την ορθή διατύπωσι της οποίας υπάρχουν διάφορες γνώμες.” και πιο κάτω σημειώνει πως “… προσπάθησα να περιλάβω στην έκδοσί μου αυτή, εκείνα απ’ τα ιδιωματικά χρονογραφήματα που όχι μόνον είναι χαρακτηριστικά του λεπτού και μοναδικού ίσως Κοζανίτικου πνεύματος αλλά και περιγράφουν διάφορα ήθη και έθιμα τα οποία σιγά- σιγά, γενιά με γενιά λησμονιούνται και διατρέχουν τον κίνδυνο να χαθούν…”*
Το βιβλίο “ΚΟΥΖΙΑΝΙΩΤ’ΚΑ ΜΠΕΝΤΙΑ” διακινήθηκε χέρι με χέρι και δεν γνωρίζω πόσα αντίτυπα του κυκλοφόρησαν. Το σίγουρο είναι πως υπάρχει ακόμα σε πολλά σπίτια της Κοζάνης και αποτελεί, χωρίς υπερβολή, μια ακόμα κιβωτό της ιδιαίτερης γλώσσας των κατοίκων της πόλης.
*Διατηρήθηκε η σύνταξη και η ορθογραφία του πρωτοτύπου.
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-60216389020329426092021-03-22T12:47:00.001+02:002021-03-22T12:47:52.133+02:00Μαύρος ΉλιοςΤα μαύρα στίγματα στο χιόνι.
Η σκόνη της τέφρας στους ιδρωμένους, τους γεμάτους χαραγματιές σβέρκους, δεύτερο δέρμα,
στα νύχια των χεριών, μαύρο κάδρο,
στα απλωμένα στις αυλές, τα μπαλκόνια και τις ταράτσες ρούχα που με δυσκολία κυματίζουν στον δυνατό αέρα,
στις στολές εργασίας που αλλάζουν χρώμα μέσα σε λίγες μέρες,
στα κορδόνια από τ’ άρβυλα που δεν λυγίζουν, σπάνε,
στα λάστιχα των αυτοκινήτων όπου δεν διακρίνεται πια η ανάγλυφη μάρκα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.
Ο γκρίζος καπνός, χαρακιά στον ορίζοντα.
Η αψιά μυρωδιά του καμένου από μια φωτιά κοντινή και αόρατη.
Όλα, έννοιες και λέξεις, πίσω από μια και μόνο στοιχήθηκαν.
Λιγνίτης. <div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8SkXi_ZQxkIW-yAo-cimgnYZwoVYyfOPUPnRaZyJ6ed2-o84e6mqfLvQ3qfWd5MpWlomOY5yfk-QRqSXovfuoXglzXmH7VGgf74ymt1G7A6oqfrmQlMSkWiRpfBmjeh8yVIJw3WQcoE0/s2048/DJI_0026.JPG" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; clear: right; float: right;"><img alt="" border="0" width="320" data-original-height="1365" data-original-width="2048" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8SkXi_ZQxkIW-yAo-cimgnYZwoVYyfOPUPnRaZyJ6ed2-o84e6mqfLvQ3qfWd5MpWlomOY5yfk-QRqSXovfuoXglzXmH7VGgf74ymt1G7A6oqfrmQlMSkWiRpfBmjeh8yVIJw3WQcoE0/s320/DJI_0026.JPG"/></a></div>
Πολλά τα παράγωγα της, σε μία και μόνο παραπέμπουν.
Ανάπτυξη.
Ό,τι ανθίζει, ό,τι καρποφορεί εδώ δεν είναι από χώμα, δεν έχει ρίζες,
με ό,τι κι αν το ποτίσεις, με νερό, με ιδρώτα,
σε τρύπες καταλήγει που αχόρταγα ρουφάνε,
βροχή, κόπο, ανθρώπινες σάρκες.
Μέχρι να ‘ρθει, κι έρχεται πάντα, η στιγμή που το κλειδί θα γυρίσει στη μηχανή ανάστροφα κι η σιωπή θα απλωθεί.
Η σιωπή.
Για μια ανάπτυξη που μετουσιώθηκε σε εξοχικά στην Χαλκιδική, σε μεγάλα και βαριά κλειδιά πολυτελών αυτοκινήτων που έκαναν τα τραπεζάκια έξω να αγκομαχούν και τα φλιτζάνια του καφέ ή τα ποτήρια με το ουίσκι να μην βρίσκουν χώρο για να σταθούν.
Η σιωπή.
Για τους εκπροσώπους που σαν άλλες μπάμπουσκες κάτω απ’ το κεφάλι- καπάκι κρύβουν την επανάληψη και το πανομοιότυπο σύνθημα- πρόσκληση σε έναν αέναο αγώνα και σε μια ατελεύτητη πορεία- για πού ακριβώς, δεν μαρτυρούν- που μας εξαντλεί και τους συντηρεί όπως ο πάγος κάθε τι που περιβάλει.
Η σιωπή.
Για ν’ απορροφήσει τις φωνές όσων κτίζουν καριέρες αντλώντας έμπνευση απ’ την προσδοκία μας μετουσιώνοντας την, λόγω και έργω, σε απελπισία μας, γράφοντας και καταθέτοντας προτάσεις- συνταγές για ένα αύριο που θα ‘ναι καλύτερο από ένα χθες, χωρίς να μπουν στον κόπο να πουν κάτι γι’ αυτό το σήμερα στο οποίο βρισκόμαστε χρόνια τώρα, ένα σήμερα μετέωρο βήμα στο κενό.
Η σιωπή.
Η μόνη συντροφιά στο χέρι που μένει μετέωρο, υψωμένο σ’ έναν ουρανό που όλο και αδειάζει, αποχαιρετώντας το παιδί που γίνεται πουλί και ξεμακραίνει με αργό αλλά σταθερό άνοιγμα των άγουρων ακόμα φτερών του, με τις ελπίδες του τυλιγμένες σε χαρτιά που απέκτησε καταθέτοντας την παιδικότητα και την εφηβεία του επειδή πείστηκε πως κάποτε θα τις πάρει πίσω και με τόκο, κρεμασμένες με σπαγκάκι απ’ τα πόδια του να ανεμίζουν σαν σημαίες που υπεστάλησαν πριν καν σηκωθούν, σημαίες που θ’ αναζητήσουν και μακάρι να βρουν έναν άλλο ιστό για να αναρτηθούν και να υψωθούν όπως τις αξίζει.
Η κραυγή.
Ψίθυρος, “να κάνουμε κάτι” που περισσότερο ακούγεται σαν “κάντε κάτι”, αφού ο φόβος φυλάει τα έρμα και όσους αποφεύγουν τις ευθύνες και μιας και το ντεπόζιτο του αμαξιού έχει ακόμα βενζίνη ας ξεκινήσουμε για μια εκδρομή και έπειτα βλέπουμε. Αν δεν μας αρέσει, γυρνάμε. Έχουμε επιλογές κι είναι καλό αμάξι. Καίει λίγο και στο πρατήριο ο νεαρός με τα άριστα ελληνικά του που καθάρισε τα τζάμια υποσχέθηκε πως με αυτό το καύσιμο κερδίζουμε χιλιόμετρα.
Η κραυγή.
Το αύριο είναι εδώ! Ναι, αλλά το αύριο είναι πάντα μια άλλη μέρα και μια άλλη μέρα είναι μακριά. Ίσως και ν’ απέχει έτη φωτός. Κι έπειτα, προς τι η βιασύνη. Τόσα αύριο πέρασαν και ποιος θυμάται το χθες που η αγωνία μας έσβηνε σε μια μάζωξη που ‘χε ως τίτλο “κουβέντα να γίνεται”.
Η κραυγή.
Πόση ομορφιά! Τι ησυχία! Κι αυτός ο ήλιος που όλο απομακρύνεται και όλο μένει εδώ, εξασκημένος πια να μην βήχει κάθε που τον κυκλώνουν οι μαύροι καπνοί, δεν θ’ αργήσει να μάθει να συμβιώνει και με τα μαύρα σύννεφα που τώρα τον συντροφεύουν κι ας τον ενοχλούν, μέχρι να μαυρίσει κι αυτός σαν τα σωθικά μας που χάνουν πια τα φίλτρα που μας προμήθευε αφειδώς η ουτοπία μας.
Η κραυγή.
Όλοι μαζί, όσοι τέλος πάντων θα δηλώσουμε παρόντες στο επόμενο προσκλητήριο, θα αναφωνήσουμε. Όμορφος κι αυτός ο μαύρος ήλιος!
Όλα θέμα συνήθειας είναι και αποδοχής μιας αλήθειας που ακόμα κι αν δεν σου ανήκει, γίνεται δική σου, φέρει το όνομα σου, η σιωπή σου την γέννησε κι η κραυγή σου ίσως ήρθε αργά για να την αλλάξει.
Υ.Γ. 1. Η φωτογραφία είναι του Αλέξη Κασνάκη
2. Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στην έκδοση της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ (2020) με τίτλο "Στο τέλος είναι η αρχή μου...", In my end iw my beginning...Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-83807463377248288272021-03-10T10:07:00.001+02:002021-03-10T10:09:23.465+02:00Μητιώ Σακελλαρίου: Πρωτοπόρος και ανατρεπτική, σε δύσκολους καιρούς! <p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRlOVbN1MP-gbOifONQqGUcCqfz6jgOx48EFKIFpIo_5l7qJ8L1F7j7YlzPUbRyO-pzCj_7yM5x_yhMkKmKHxIatmFpUAyWEUZqG9EjgzNTQgeDR-lnw23c9oA6nK2g74i9c4leK8kZZk/s127/%25CE%259C.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="127" data-original-width="96" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRlOVbN1MP-gbOifONQqGUcCqfz6jgOx48EFKIFpIo_5l7qJ8L1F7j7YlzPUbRyO-pzCj_7yM5x_yhMkKmKHxIatmFpUAyWEUZqG9EjgzNTQgeDR-lnw23c9oA6nK2g74i9c4leK8kZZk/s0/%25CE%259C.jpg" /></a></div><p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">“Η Μητιώ Σακελλαρίου (1789- μετά το
1863), η Ελισάβετ Μουτζάν- Μαρτινέγκου (1801-1832) και η Ευανθία Καΐρη (1799-
μετά το 1866) είναι σχεδόν συνομήλικες, και η λογοτεχνική και δραματουργική
τους δραστηριότητα πέφτει στα χρόνια του Αγώνα ή και λίγο νωρίτερα: της Μητιώς
Σακελλαρίου από το 1810 έως το 1818 περίπου, της Ελισάβετ Μουτζάν- Μαρτινέγκου
από το 1820 έως το 1825 και της Ευανθίας Καΐρη από το 1817 έως το 1828 περίπου.
Συνεσταλμένες, σεμνές και ηθικές, βρίσκονται υπό την επήρεια σημαντικών και
μορφωμένων ανδρών, πατέρων, αδερφών και διδασκάλων, απευθύνονται όμως όλες, με
τον έναν ή τον άλλον τρόπο, με διαμορφωμένη και έκδηλη γυναικεία συνείδηση,
στις γυναίκες, τις Ελληνίδες.”</span></i></b></p>Αυτά αναφέρει ο Βάλτερ Πούχνερ στο βιβλίο του ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ <br />ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ- ΜΗΤΙΩ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ, ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΜΟΥΤΖΑΝ- ΜΑΡΤΙΝΕΓΚΟΥ <br />ΕΥΑΝΘΙΑ ΚΑΪΡΗ- ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΟ <br />ΗΘΙΚΟΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΔΡΑΜΑ, έκδοση Ινστιτούτο του Βιβλίου- Α. <br />Καρδαμίτσα που κυκλοφόρησε το 2001, στο οποίο αναφέρεται διεξοδικά και στο έργο της <br />πρωτοπόρου Κοζανίτισας που στα 1810, περίπου, και σε ηλικία 20, 21 ετών, μετέφρασε δύο <br />κωμωδίες του μεγάλου Ιταλού δραματουργού και αναμορφωτή του θεάτρου Carlo Goldoni. Οι δύο <br />σημαντικοί άνδρες στην ζωή της Μητιώς δεν ήταν άλλοι από τον ιεροφιλόσοφο Χαρίσιο Μεγδάνη <br />(1768- 1823), τον πατέρα της, και τον ιατροφιλόσοφο Γεώργιο Σακελλάριο (1765- 1838), τον <br />σύζυγο της. Γνωστοί κι οι δύο και διακεκριμένοι λόγιοι της εποχής, οι οποίοι συνέβαλαν τα μέγιστα <br />και στην δική της μόρφωση.<br /><p class="Footnote" style="line-height: 115%; text-align: justify;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhHnomkmAdNNVoiXBFn4Z-_1-Cc5OQcSJludlsMOfNJqaxxhyENGXNCm-TDMmBnIEa-13Za1GUEHjzkCwJ-X6iXlFVFWqktkSLHmnW6l_yyiv0OdiZ8iAN8Q7jVVYgwIo83qE_ZJbSXk7k/s791/Pouxner+Gunaikeia+dramatourgia.jpg" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="791" data-original-width="537" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhHnomkmAdNNVoiXBFn4Z-_1-Cc5OQcSJludlsMOfNJqaxxhyENGXNCm-TDMmBnIEa-13Za1GUEHjzkCwJ-X6iXlFVFWqktkSLHmnW6l_yyiv0OdiZ8iAN8Q7jVVYgwIo83qE_ZJbSXk7k/s320/Pouxner+Gunaikeia+dramatourgia.jpg" /></a></div><p></p><p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Το έργο της όμως παρέμεινε για πολλά χρόνια άγνωστο και όπως
σημειώνει ο Πούχνερ <b><i>“Η Μητιώ Σακελλαρίου και οι δύο μεταφράσεις των
κωμωδιών του </i></b></span><b><i><span lang="EN-US" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; mso-ansi-language: EN-US;">Goldoni</span></i></b><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;"> ανασύρονται από τη
λήθη της ιστορίας λόγω του σημαντικού προλόγου ¨Προς τας ευμενείς
αναγιγνώσκουσας¨ από την Άννα Ταμπάκη (1993). Τα έργα αυτά δεν έχουν ανεβεί
ποτέ, ούτε ανατυπωθεί, και ήταν γνωστά μόνο για τους </span></i></b><b><i><span lang="EN-US" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; mso-ansi-language: EN-US;">insider</span></i></b><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">, που ασχολούνται με τον Διαφωτισμό, και για τους θεατρολόγους
και φιλολόγους, που παρακολουθούν την πρόσληψη του Βενετσιάνου κωμωδιογράφου
του Διαφωτισμού στην Ελλάδα”,</span></i></b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;"> για να συμπληρώσει πως<b> “Μόλις τα τελευταία χρόνια, με τις
έρευνες για τον πατέρα της Χαρίσιο Μεγδάνη, και τον άνδρα της, Γεώργιο
Σακελλάριο, και με ανανεωμένο ενδιαφέρον για Ελληνίδες γυναίκες συγγραφείς, η
βιογραφία της αφανούς ως πρόσφατα θεατρικής μεταφράστριας κάπως φωτίστηκε.”</b><o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt; text-align: center;"><b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Τα μεταφρασμένα έργα
και ο πρόλογος.<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="Footnote" style="line-height: 115%;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Η Μητιώ
Μεγδάνη- Σακελλαρίου προσπαθώντας να μάθει καλά τα ιταλικά, με την συνδρομή και </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">την στήριξη
συζύγου και πατέρα, μεταφράζει δυο θεατρικά έργα (κωμωδίες) του </span><span lang="EN-US" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Goldoni</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">, τα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>“</span><span lang="EN-US" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">La </span><span lang="IT" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;">vedova scaltra” (</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Η</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;"> </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">πανούργος</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;"> </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">χήρα</span><span lang="IT" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;">) </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">και</span><span lang="IT" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;"> ‘L’amore paterno o sia la serva
riconoscente” (</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Η</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;"> </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">πατρική </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">αγάπη ή η
ευγνώμων δούλη). Δύο έργα που θα εκδοθούν το 1818 στη Βιέννη, έχοντας έναν </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">σημαντικό
πρόλογο, αυτόν στον οποίο αναφέρεται ο Πούχνερ. Έναν πρόλογο που περιλαμβάνει </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">την
επιστολή της Μητιώς προς τον πατέρα της στις 16 Οκτωβρίου του 1812 από τα
Ιωάννινα όπου </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">βρισκόταν
με τον σύζυγο της, με την οποία του ζητά να κρίνει το μεταφραστικό της έργο,
την </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">απάντηση
του πατέρα της στις 5 Νοεμβρίου 1812 από την Κοζάνη που την ενθαρρύνει να
συνεχίσει </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">προσέχοντας
την υγεία της και χωρίς να παραμελεί τα οικιακά της καθήκοντα και το εισαγωγικό </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">σημείωμα της
ίδιας, με τον τίτλο</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; mso-spacerun: yes;"> </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">“Προς τας ευμενείς
αναγινώσκουσας”! Σχολιάζοντας αυτό το </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">εισαγωγικό
σημείωμα ο </span><b style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Ηλίας </b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; mso-spacerun: yes;"> </span><b style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Σπυριδωνίδης</b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">,
καθηγητής του τμήματος Ιταλικής Φιλολογίας του </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Α</span><span lang="IT" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;">.</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Π</span><span lang="IT" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;">.</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Θ</span><span lang="IT" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;">., </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">στο</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;"> </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">άρθρο</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;"> </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">του</span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;"> <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><b><span lang="IT">«</span></b></span><b><span lang="IT" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;">CARLO GOLDON “LA
VEDOVA SCALTRA” </span></b><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">ΚΑΙ</span></b><b><span lang="IT" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;"> “L’AMORE </span></b><b><span lang="IT" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: IT;">PATERNO</span></b><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">” Ο </span></b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Ο
ΠΡΩΙΜΟΣ ΦΕΜΙΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΙΩΣ </span></b><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ΜΕΓΔΑΝΗ-</span></b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;"> </span><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ» </span></b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">, </span><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">τονίζει ότι
</span><b style="color: #222222; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;"><i>“Η Μητιώ μετάφραζε από τα ιταλικά όχι μόνο για να ¨γυμνασθεί εις την
γλώσσα¨ </i></b><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">όπως έλεγε
η ίδια, αλλά γιατί φιλοδοξούσε με το έργο της να επηρεάσει τους συμπολίτες της
στην </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, να μεταδώσει τις ιδέες του Διαφωτισμού
μέσα από το θέατρο που </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">θεωρούσε ως ¨την ευγενεστέραν διάχυσις όλων των Ευρωπαϊκών
γενεών¨. Διατηρούσε την ελπίδα </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">οι μεταφράσεις της να αποτελέσουν έναυσμα για την μελέτη άλλων
σπουδαιότερων πονημάτων, </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">να προκαλέσουν την αφύπνιση της φιλομάθειας του γένους και να
χρησιμεύσουν ως ¨ηθικήν </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">διδασκαλίαν¨ όπως η ίδια έγραφε στον πρόλογο της έκδοσης: ¨ ἐθαρρύνθην
νά τάς κοινοποιήσω </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">εἰς τό γένος μας διά τοῦ τύπου, στοχαζομένη ότι ἔχουν καί αὐταί
τί χαρίεν καί χρήσιμον· διότι ἡ </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">ἀνάγνωσις τῶν δραματικῶν ποιημάτων ὂχι μόνον συντείνει εἰς
διασκέδασιν τοῦ καιροῦ, μάλιστα </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">τῶν μακρῶν νυκτῶν τοῦ χειμῶνος, καί ἀναπληροῖ τρόπον τινά τάς
θεατρικάς παραστάσεις, αἰ </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">ὁποῖαι εῖναι ἡ εύγενεστέρα διάχυσις ὅλων τῶν Εὐρωπαϊκών γενῶν, ἀλλά
καί ἡδύνουσα τούς </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">άναγνώστας, τούς προδιαθέτει καί προθυμοποιεῖ εἰς ἂλλας
σπουδαιοτέρας μελέτας, διά τῶν </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">όποίων ἠμποροῦν νά πλουτισθοῦν μέ ἀνωτέρας ἰδέας καί μαθήσεις·
καί ἐν ταὐτῷ χρησιμεύει καί </span></i></b><b style="text-align: justify;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">πρός ἠθικήν διδασκαλίαν¨.</span></i></b></p><br /><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjS4PlCDc7E6n0DscSviq7Csf50fKXYpwn8xHnTIhDYHjDS-Sy95Mz4b9HyNgOMZTAow8lIJmSG5kEqD_lEN7eZ2O7bhp4qE7wQTqbgGiF8wallXgygFblmHjFpkzLx8L8t4jA6YWswFNY/s698/temp.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="698" data-original-width="436" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjS4PlCDc7E6n0DscSviq7Csf50fKXYpwn8xHnTIhDYHjDS-Sy95Mz4b9HyNgOMZTAow8lIJmSG5kEqD_lEN7eZ2O7bhp4qE7wQTqbgGiF8wallXgygFblmHjFpkzLx8L8t4jA6YWswFNY/s320/temp.jpg" /></a></div><p align="center" class="Footnote" style="line-height: 115%; text-align: center;"><b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Η επιλογή των έργων.</span></b><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></b></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Σε ό,τι αφορά την επιλογή των συγκεκριμένων έργων ο Σπυριδωνίδης
στο ίδιο άρθρο του σημειώνει πως <b><i>“η επιλογή των προς μετάφραση κωμωδιών
από τη Μητιώ Μεγδάνη δεν είναι τυχαία. Αντίθετα φαίνεται πως γνώριζε πολύ καλά
το έργο του ιταλού κωμωδιογράφου και πως επέλεξε τις συγκεκριμένες κωμωδίες
γιατί ενδεχομένως ήταν έργα που η ίδια θα ήθελε να έχει γράψει, που την
εξέφραζαν απόλυτα, την εξυπηρετούσαν και πετύχαιναν το σκοπό της, δεδομένου ότι
μετέφεραν τα μηνύματα και τις ιδέες (αρκετά ανατρεπτικές για την εποχή τους
οφείλουμε να ομολογήσουμε και ειδικότερα για την οθωμανοκρατούμενη Ελλάδα), που
η ίδια δεν θα τολμούσε ποτέ να κοινοποιήσει μέσα από ένα δικό της έργο.”</i></b><o:p></o:p></span></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Η άποψη του Πούχνερ δεν διαφέρει και πολύ καθώς στο βιβλίο του
αναφέρει ότι στις μεταφράσεις της Μητιώς <b><i>“κυριαρχεί η θεματική νύξη για
το γερασμένο σύζυγο, ¨αυτοβιογραφικό στοιχείο¨, ώστε η μετάφραση αποτελεί
έμμεση διαμαρτυρία για τις πρακτικές του παραδοσιακού παντρολογήματος· ο
πρόλογος αναπτύσσει μια στρατηγική κατοχύρωσης του κωμικού θεατρικού είδους και
του φύλου της συγγραφέως· απευθύνεται στις γυναίκες ως διδαχή και προειδοποίηση
για τη σωστή εκλογή συζύγων.”</i></b><o:p></o:p></span></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Η θεατρολόγος<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><b>Αγνή
Παπαδοπούλου</b>, Επίκουρη καθηγήτρια στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, έγραψε το έργο
“Μητιώ Σακελλαρίου”<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που ανέβασε το
ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης τον Μάρτη του 2009 σε δραματουργική επεξεργασία και
σκηνοθεσία της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μαρίας Βαρδάκα, και στο
πρόγραμμα της παράστασης υπογράμμιζε πως η Μητιώ <b><i>“Είχε πολλά πράγματα να
κάνει στην καθημερινότητά της, αγαπούσε το διάβασμα και αφιέρωνε χρόνο για
αυτήν την αγάπη της.</i></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><o:p></o:p></b></span></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Έμαθε ότι το να στοχάζεσαι είναι μέτρο
ελευθερίας, ενώ εκείνη ζούσε στη σκλαβιά και αντιλαμβανόταν ότι και η προσωπική
της ζωή είχε περιορισμούς. Οι κωμωδίες έβαζαν χρώμα, μετέτρεπαν το γκρίζο σε
έντονα χρώματα, σε χορούς, σε πολυτελείς αίθουσες, σε λαμπερά στολίδια. Ίσως η
μετάφραση να ήταν μια κάποια λύση, όπως θα έλεγε και ο Καβάφης. Σίγουρα
αρχίζουμε να γράφουμε, να μεταφράζουμε, για να δημιουργήσουμε με αυτά έναν
κόσμο που να έχει κάποια κατεύθυνση. Και η Μητιώ ήθελε να νιώσει πώς τα
πράγματα έχουν κάποιο νόημα, γι’ αυτό και η συγκεκριμένη επιλογή των έργων,
ιδιαίτερα η Πανούργος Χήρα, ήταν σαν να έβαζε τάξη στα κομμάτια που
κατακερματίστηκαν είτε στον προσωπικό της κόσμο είτε για να τακτοποιήσει
καλύτερα τον κόσμο γύρω της…<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">…Η Μητιώ Σακελλαρίου αρνήθηκε την
αποσιώπηση και ήθελε οι γυναίκες να βγουν από αυτόν τον κόσμο της άγνοιας, του
φόβου, της ανημποριάς. Να αντιληφθούν ότι η επιλογή συντρόφου είναι καθοριστικό
γεγονός για την ευτυχία τους και δεν πρέπει να αφήνεται ούτε στην τύχη ούτε να
γίνεται αστόχαστα ή με λάθος κριτήρια ούτε να είναι επιλογή άλλων προσώπων, -
που το πιθανότερο είναι τα κριτήρια τους να εξυπηρετούν ίδιον όφελος -, γιατί στο
τέλος θα τις κατέχει μόνο το μίσος, αυτό θα «παντρευτούν» ή στην καλύτερη
περίπτωση θα έχουν υποστεί μία αργή και επώδυνη κατανόηση της κατάστασης.<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Η επιλογή των κωμωδιών, ιδιαίτερα Η
Πανούργος Χήρα ήταν συνειδητή επιλογή που δεν είχε στόχο μόνο να ευχαριστήσει
τις αναγνώστριες με ένα αίσιο τέλος, αλλά να τις προτρέψει να σκεφτούν, να
προσέξουν και να συγκρίνουν τις δικές τους αποφάσεις με τη στρατηγική της
σκέψης της ηρωίδας θέτοντας βασικά ζητήματα διεκδίκησης της ελευθερίας. Το
σπουδαιότερο όλων ήταν να επιτευχθεί ο στόχος να μπορέσουν οι γυναίκες να
αποκτήσουν τη δυνατότητα να κρίνουν σωστά και να μην παρασύρονται από λόγια και
κινήσεις εντυπωσιασμού.”</span></i></b></p><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiufb6SFoepzyyFbT6g1gYwtNJuMFB4_P1E58kwnWNC93zm1o8xDvzbexy3bigTfwJFbolpqcRa9mHdDUf9ntkR7tRkLOf22NbqgjTbAEbUEcUvmU7_342r9qZnpRsZPTsfqHt5J8PEAe0/s800/mitiw6.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="800" data-original-width="530" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiufb6SFoepzyyFbT6g1gYwtNJuMFB4_P1E58kwnWNC93zm1o8xDvzbexy3bigTfwJFbolpqcRa9mHdDUf9ntkR7tRkLOf22NbqgjTbAEbUEcUvmU7_342r9qZnpRsZPTsfqHt5J8PEAe0/s320/mitiw6.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Από την παράσταση του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης </td></tr></tbody></table><p align="center" class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt; text-align: center;"><b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Η αξιολόγηση των
μεταφράσεων της.<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Η Μητιώ δεν είδε δυστυχώς ποτέ τις μεταφράσεις της να ανεβαίνουν
σε κάποια θεατρική σκηνή. Οι καιροί βλέπετε. Τουλάχιστον τις είδε να έχουν
εκδοθεί. <b><o:p></o:p></b></span></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Όμως η δουλειά της ήταν εξαιρετική και όπως γράφει ο
Σπυριδωνίδης<b><i> “Η Μεγδάνη εκπλήσσει με την υψηλή απόδοση και ακρίβεια των
μεταφράσεων της. Το τελικό αποτέλεσμα, η μεταφορά του κειμένου- πηγή στο
κείμενο- στόχο είναι εξαιρετική από λεξιλογική, τεχνική και μορφοσυντακτική
άποψη. Ο τομέας όμως που το έργο της ξεχωρίζει, από μεταφρασεολογική άποψη,
είναι ο σημασιολογικός. Η μοναδική απόδοση του περιεχομένου, των εννοιών, των
ιδεών και του περιβάλλοντος των κειμένων του </i></b></span><b><i><span lang="EN-US" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; mso-ansi-language: EN-US;">Goldoni</span></i></b><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">, κάτι που αποδεικνύει ότι δεν πρόκειται για μια απλή εξάσκηση
στην ιταλική γλώσσα όπως η ίδια ταπεινά δήλωνε, αλλά για μια απολύτως επιτυχή
μεταφορά και απόδοση των κωμωδιών του </span></i></b><b><i><span lang="EN-US" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; mso-ansi-language: EN-US;">Goldoni</span></i></b><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;"> στην νεοελληνική γλώσσα της εποχής, από μια μεταφράστρια με
βαθειά και ευρεία γνώση της γλώσσας που μεταφράζει. Σ’ αυτό το επίπεδο ανάλυσης
εντυπωσιάζει ο αριστοτεχνικός τρόπος (ειδικά αν λάβουμε υπόψη τους όρους και
τις συνθήκες της προεπαναστατικής τουρκοκρατούμενης Ελλάδας) με τον οποίο
καταφέρνει να διατηρήσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του </span></i></b><b><i><span lang="EN-US" style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; mso-ansi-language: EN-US;">Goldoni</span></i></b><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">. Έτσι έχουμε ζωντάνια στο κείμενο, έντονους ρυθμούς, διατήρηση
του στυλ και του ύφους του συγγραφέα, εξαιρετική απόδοση των εννοιών, των ηθών,
των χαρακτήρων και των καταστάσεων.”</span></i></b><b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;"><o:p></o:p></span></b></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Πόσα θαυμαστικά να βάλει κανείς γι’ αυτό το επίτευγμα μιας
γυναίκας στις αρχές του 19ου αιώνα, μια περίοδο που όχι μόνο η συντριπτική
πλειοψηφία των γυναικών αλλά και των ανδρών δεν γνώριζε καν ανάγνωση και γραφή;</span></i><b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;"><o:p></o:p></span></b></p>
<p align="center" class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt; text-align: center;"><b><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Το γιατρικό για την
ευλογιά!<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Δεν περιορίστηκε όμως μόνο σ’ αυτό. Όπως μας λέει η<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Παπαδοπούλου στο ίδιο κείμενο της <b>“Κατά
πληροφορίες των απογόνων της η Μητιώ επινόησε ¨γιατρικό¨ για την ευλογιά, που
μάστιζε τότε Ευρώπη και Ασία, θεραπεύοντας με αυτό την ασθένεια. Πιθανώς ο Κ.Σάθας
στο έργο του ¨Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων (1453-1821)
Αθήναι 1868¨, αναφερόμενος στην εποχή της Τουρκοκρατίας να εννοεί την Μητιώ
λέγοντας: ¨Κατά την εποχή εκείνη εμάστιζε την Ευρώπην η φρικώδης της ευλογίας
νόσος, καθ’ ης ηδυνάτει πάσα ιατρική συνδρομή. Γυνή τις τότε εκ Θεσσαλίας
καταγομένη, επενόησε το κατά της φθοροποιού ταύτης νόσου αλεξιτήριον
κέντρισμα...¨</b></span></i><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;"><o:p></o:p></span></b></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Η ίδια η Μητιώ εξέταζε τις Μουσουλμάνες
που δεν μπορούσε να τις δει ο Σακελλάρης ως άντρας γιατρός και περιέγραφε τα
συμπτώματα στο σύζυγό της. Ο γιατρός Σακελλάρης έκανε τη διάγνωση προτείνοντας
και το κατάλληλο το φάρμακο.<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><b><i><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif;">Η Μητιώ δεν ήταν ποτέ στη θέση του
ηττημένου. Η Μητιώ ήταν σίγουρα λεπτολόγα, συλλέκτρια και αναδιανεμήτρια
εικόνων από μία Κοζάνη όπως την λαχταρούσε απελευθερωμένη, για ένα γυναικείο
φύλο που το ήθελε δυνατό. Οι μεταφράσεις της μπορεί να λειτούργησαν σαν δικά
της “ξόρκια”, τα δικά της φαρμάκια να έγιναν φάρμακο, να ήταν παρηγοριά και
βοήθημα μαζί. Τα έργα της μπορεί να είναι η δική της εξήγηση στην απορία της
για τον κόσμο που ζούσε. Έναν κόσμο που είχε σαφώς περισσότερες επιρροές από τη
δυτική κουλτούρα λόγω του πατέρα της και του συζύγου της.”<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p align="center" class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt; text-align: center;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Α<b>δικημένη ή ξεχασμένη;</b><o:p></o:p></span></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Συλλέγοντας
στοιχεία γι’ αυτό το άρθρο (και όσα επακολουθήσουν) αναρωτήθηκα πολλές φορές αν
όταν μιλάμε για την Μητιώ Μεγδάνη- Σακελλαρίου θα πρέπει να την χαρακτηρίζουμε
ως μια αδικημένη ιστορική προσωπικότητα ή αν πρέπει να πούμε πως την αφήσαμε,
τόσο άδικα και αναίτια, να ξεχαστεί;<o:p></o:p></span></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Κι
όμως, μιλάμε για μια ξεχωριστή προσωπικότητα, πρωτοπόρος και ανατρεπτική
συνάμα, που κατάφερε σε μια εποχή όπου τα πάντα ήταν δύσκολα για τους
σκλαβωμένους Έλληνες και δυσκολότερα, έως ακατόρθωτα, για τις γυναίκες, να
σπάσει ταμπού και προκαταλήψεις και να αφήσει ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα της
παρουσίας της. Ναι το οικογενειακό της περιβάλλον την βοήθησε, αλλά δεν έφτανε
μόνο αυτό. Είχε το έναυσμα, είχε την στήριξη, αλλά είχε και τις δυνάμεις και
τις ικανότητες. <o:p></o:p></span></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Ίσως
αν η Μητιώ είχε γεννηθεί αλλού, να προβάλλονταν και να αναδεικνύονταν, όπως
πιστεύουν πολλοί, όσο πραγματικά της αξίζει. Το ότι στα καθ’ ημάς κινείται
μεταξύ λήθης και αδιαφορίας, με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις ανθρώπων που
έγραψαν και μίλησαν για την Μητιώ, είναι σίγουρα ένα θέμα, που δεν πρέπει όμως
να διαιωνίζεται.<o:p></o:p></span></p>
<p class="Textbody" style="margin-bottom: 8pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Η
Μητιώ, όπως και άλλες ιστορικές προσωπικότητες, είναι ώρα να πάρουν την θέση
τους στο Πάνθεον των τοπικών μας ηρώων, όχι λόγω μιας στείρας λατρείας για το
κάθε τι που ανήκει στο συλλογικό παρελθόν μας, ούτε γιατί χρειαζόμαστε
περισσότερα αγάλματα, αλλά επειδή σήμερα, όπως και σε κάθε εποχή άλλωστε,
έχουμε ανάγκη από θετικά πρότυπα που δεν διαμορφώθηκαν μέσα από ευτελείς και
εφήμερες αξίες, αλλά σφυρηλατήθηκαν και ατσαλώθηκαν από το πέρασμα του χρόνου,
που δεν έφθειρε το όποιο έργο τους, αλλά το διατήρησε ζωντανό γιατί έχει ακόμα
κάτι να μας πει. Θέλουμε, άραγε, να το ακούσουμε;<o:p></o:p></span></p><br />Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-32905025617761453422021-01-30T12:28:00.001+02:002021-01-30T12:31:13.897+02:00Αντίο κ. Νίκο. <p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 107%;">Καλοκαίρι του 1981. Ετοιμάζομαι για τις σπουδές μου
στη Θεσσαλονίκη και αρχές του καλοκαιριού συνοδευόμενος από τον πατέρα μου
χτυπάμε την πόρτα της εβδομαδιαίας εφημερίδας της Κοζάνης ¨Ο Χρόνος¨. Ο Νίκος
Κωσταρέλλας, λιγομίλητος πάντα, δέχεται να μου δώσει μια ευκαιρία να δοκιμάσω
την τύχη μου ως δημοσιογράφος. Φρενάρει όπου χρειάζεται τον νεανικό μου
ενθουσιασμό, διορθώνει τα πολλά λάθη μου και δημοσιεύει τα πρώτα μου κείμενα με
το όνομα μου.</span></p><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiI-GyVpIfpAcIhwOMubzHUGGoeJ3aMC1etNq-aT2FvUiFcIJqnyif1eqtu3w9jLqrni3BnSwwKk5kCo10g1DaRc7dxXWiDLvVwgdf6narQEpKtD8KBJcHdBwTXFyxI2DSBIAQyIoGVHBs/s681/0b837aca8287a44e286185e6778e13cd_L-681x550.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="550" data-original-width="681" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiI-GyVpIfpAcIhwOMubzHUGGoeJ3aMC1etNq-aT2FvUiFcIJqnyif1eqtu3w9jLqrni3BnSwwKk5kCo10g1DaRc7dxXWiDLvVwgdf6narQEpKtD8KBJcHdBwTXFyxI2DSBIAQyIoGVHBs/s320/0b837aca8287a44e286185e6778e13cd_L-681x550.jpg" width="320" /></a></div><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; text-align: center;">Ετοιμάζω την βαλίτσα μου για την Θεσσαλονίκη και την ώρα που πάω να τον αποχαιρετίσω σημειώνει σ’ ένα χαρτάκι ένα όνομα και μου το δίνει. “Θα πας εκεί. Είναι φίλος και συνεργάτης στην ΕΡΤ Βορείου Ελλάδος.” Το χαρτάκι γράφει Τάκης Χασήρ (Χασηρτζόγλου) και η διεύθυνση είναι Αριστοτέλους 4. Τα υπόλοιπα είναι πια ιστορία με πολλούς δημοσιογραφικούς σταθμούς.</span><p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 17.12px;">Έκτοτε, πάντοτε ένιωθα μέλος της οικογένειας του ΧΡΟΝΟΥ, κι ας μην ξαναγύρισα ως συνεργάτης. Ενός ΧΡΟΝΟΥ που άλλαξε γραφεία, έγινε από εβδομαδιαία ημερήσια εφημερίδα και κατάφερε να διατηρήσει το στίγμα του και την ιδιαίτερη ταυτότητα του, παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε που δεν ήταν λίγες και αμελητέες.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 17.12px;">Τον κ. Νίκο τον είδα λίγες φορές από τότε. Μάθαινα τα νέα του και χαίρομαι πάντα που ο σπόρος (ή το σαράκι αν προτιμάτε) της δημοσιογραφίας που έριξε απέδωσε δύο καρπούς. Την Ιωάννα και τον Γιάννη. Παιδιά που μόλις τα γνωρίσεις καταλαβαίνεις αμέσως και την ποιότητα των γονιών που τα εξέθρεψαν. Του κ. Νίκου, που δυστυχώς μας άφησε, και της κ. Πόπης.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 17.12px;">Λένε, και γω το πιστεύω, πως δεν χάνεσαι όταν οι άνθρωποι που μένουν πίσω σε κρατούν στην μνήμη και την καρδιά τους, όχι μόνο οι οικείοι σου, αλλά και αυτοί που σε γνώρισαν. Δεν ξέρω, λοιπόν, πόσοι γνώρισαν από κοντά τον κ. Νίκο, μπορώ όμως να πω πως θα τον θυμούνται πολλοί, πάρα πολλοί, χάρη στο αποτύπωμα που άφησε τόσο στο δημοσιογραφικό χώρο όσο και στον τόπο μας. Γιατί, πιστός πάντα στις δικές του αξίες, υποστήριξε με συνέπεια και πάθος, και εμμονή θα μπορούσε να πει κανείς, αυτά που έκρινε πως θα ωφελούσαν τον τόπο. Σε κάποια δικαιώθηκε. Σε άλλα, ίσως, όχι. Σημασία έχει πως έβαζε την υπογραφή του σε ό,τι υποστήριζε με παρρησία και εξέφραζε την άποψη του με την οποία μπορεί να διαφωνούσες, αλλά που σε καμία περίπτωση δεν προσπερνούσες χωρίς πρώτα να την αξιολογήσεις και να την εκτιμήσεις. Κι αυτό από μόνο του, νομίζω πως, λέει πολλά για τον κ. Νίκο.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 17.12px;">Λυπάμαι πολύ για την απώλεια του και οι οικείοι του σίγουρα ξέρουν πόσο. Αισθάνομαι όμως και τυχερός που τον γνώρισα. Εκείνο το χαρτάκι που μου ‘δωσε δεν με σύστησε απλώς στον τότε δημοσιογραφικό κόσμο της Θεσσαλονίκης. Ήταν το εισιτήριο για να μπω σε μια τάξη δημοσιογράφων που με δίδαξαν πολλά και με βοήθησαν να δω τον κόσμο καλύτερα.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 17.12px;">κ. Νίκο καλό σας ταξίδι και εύχομαι οι νέοι άνθρωποι που θα θελήσουν να μπουν στον δύσκολο και απαιτητικό χώρο της δημοσιογραφίας να σταθούν τυχεροί και να συναντήσουν τον δικό τους κ. Νίκο. </span></p>Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-18871496947940238182021-01-28T15:02:00.002+02:002021-01-28T15:02:14.916+02:00Μια άλλη ματιά στην "Μετέωρη γυναίκα". Γράφει η Κατερίνα Τσίχλα<p><br /></p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">Στη
σκηνή ενός εγκλήματος μας συστήνεται
η Δομνίκη. Στο κάδρο της σκηνής, κάποιος
Ανδρέας κείτεται, στα σίγουρα η γυναίκα
κρατάει ένα όπλο, ο πυροβολισμός όμως
έρχεται από κάπου δεξιά της. Το περιβάλλον
ορίζεται από τον συγγραφέα, για την
πράξη όμως ο δράστης παραμένει άγνωστος.
Ο αναγνώστης υποψιάζεται ότι οι
συντελεστές του έργου θα πολλαπλασιαστούν
με πολλές μεταβλητές. Το βιβλίο ξεκινά
πετυχαίνοντας να προκαλέσει το ενδιαφέρον
της επόμενης σελίδας.</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">Στη
γυναίκα αρέσει να φεύγει, μας μηνύει ο
συγγραφέας, αδιαφορώντας για επιστροφές.
Ο χρόνος του βιβλίου κάνει την πρώτη
του επιστροφή. Στέκεται στην εφηβεία
της Δομνίκης και προχωράει μαζί μας.
Τόπος αστικός, εποχή του όχι μακρινού
χθες. Συνήθειες οι συνήθεις σε σπίτι
υπό την ηγεσία πατέρα στο ρόλο του
δικτάτορα. Το επιλεγμένο από τον συγγραφέα
επάγγελμα δημιουργεί άμεσους συνειρμούς
αντίληψης της ατμόσφαιρας. Στρατηγός.
Η μητέρα, μάλλον νεοσύλλεκτος ανεξαρτήτως
χρόνου κατάταξης. Τα παιδιά εξετάζεται
η μοίρα τους, μόνον εάν τηρήσουν τους
όρους. Το κλίμα αποδίδεται αδρά. Οι
ψυχολογίες το ίδιο.</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">Ο
φακός εστιάζει στην κόρη.</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">Ένας
μακρύς δρόμος που περπατιέται για να
καλύψει ένα συναισθηματικό κενό με
βάθος σπηλαίου, περιγράφεται. Η Δομνίκη
αγωνίζεται να πάρει απόσταση από την
ατυχία του τυχαίου της οικογένειας που
την γέννησε. Άνδρες στην πατρική ηλικία
αναλαμβάνουν με τη συναίνεση της αλλά
χωρίς τη θέληση της να μυήσουν το σώμα
της. Η ψυχή της παραμένει απούσα. Κάποιον
εξίσου πατέρα στην ηλικία, που δεν την
θέλησε ακριβώς, τον ερωτεύτηκε εκείνη.
Το παιχνίδι του ανικανοποίητου κρατιέται
για να παίζεται σταθερά. Μοτίβο και
επανάληψη.</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">Η
ανάγκη του συναισθήματος του ερωτεύομαι,
της δίνει την ευκαιρία με μια γυναίκα.
Συμπτωματικά –άραγε- την ίδια εποχή -
η μητέρα της χάνεται χωρίς προηγούμενα
δείγματα υφέρπουσας επαναστατικής
διάθεσης. Απότομα, όπως όλα στο βιβλίο.
Ο Μιχάλης Πιτένης εδώ, δεν χρησιμοποίησε
την Μεγάλη Αρκάνα. Οι προβλέψεις δεν
τέθηκαν σε ενέργεια. Το περιβάλλον
κινείται απρόβλεπτα, ουράνια, θάνατοι
ερχόταν για να αλλάξουν την πορεία ζωής,
αυτών που μένουν. Ο κόσμος δημιουργούσε
το χάος, ώστε τα μάτια του αναγνώστη να
παρακολουθούν και να στοιχηματίζουν
μόνο για τη θέση της ηρωίδας. Η αταξία
του σύμπαντος βάζει τα δυνατά του.
Αποκαλύψεις κόλαφος για τις δυνατότητες
ενός μυαλού, φέρνουν ξανά και ξανά τη
Δομνίκη σε μυθικό τόπο βασανιστηρίων.
Μέχρι την τελευταία. Πάντα τελευταία,
είναι η αβάσταχτη.</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">Σημεία
του τόπου Ελλάδα εντοπίζουν τον χρόνο
και τον τρόπο. Η φούσκα του χρηματιστηρίου,
η άνθηση των παρά αυτού επιχειρήσεων,
οι αλλαγές των κυβερνήσεων, οι μέθοδοι
εισαγωγής και προαγωγής στο δημόσιο,
οι μη κυβερνητικές οργανώσεις. Ο
συγγραφέας γειώνει το μυθιστόρημα με
την πραγματικότητα, επενδύει το προσωπικό
με το περιβάλλον, η ζωή εξελίσσεται
όπως πάντα εκ του παραλλήλου.</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;"><a name="_GoBack"></a>
Με μια πράξη φόνου η Δομνίκη αποχωρεί.
</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;"><br />
</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;"><br />
</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;"><br />
</p>
<p align="justify" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;"><br />
</p>Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-15863471149616417382020-11-21T13:53:00.002+02:002020-11-21T13:53:30.050+02:00Το πρώτο βιβλιοπωλείο της Κοζάνης (1906)<p><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Αναζητώντας στην βιβλιοθήκη μου βιβλία που αναφέρονται
στην ιστορία της Κοζάνης ξαναπήρα στα χέρια μου το βιβλίο της φίλης μου Τάσας
Παληού “Πωλούνται βιβλία και πάσης φύσεως χαρτικά”- </span><i style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Μια περιήγηση στα
βιβλιοπωλεία του Νομού Κοζάνης την περίοδο 1900- 1950</i><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">, που εκδόθηκε στην
Κοζάνη από το Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης το 2002.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Το βιβλίο είναι καρπός της έρευνας της συγγραφέως, με
την οποία κατέγραψε την δημιουργία και την εξέλιξη αυτού του πολύ σημαντικού
κλάδου, των βιβλιοπωλών, που οι περισσότεροι λειτουργούσαν και ως εκδότες καθώς
διέθεταν και τυπογραφεία όπου τύπωναν σχεδόν τα πάντα.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNtuGsW366w1bBWC35bebSIZVQOo-g8LITGOxdsFN5yrC2EnAVEfxA9vLiL4p2K6FeK6J88YR9YA6VSXntSc1ecZaCd_34XQQeQ2AgNntudrg-XpoqLdIJsoX4twNma52EEGC4uiPJI2c/s2048/%25CE%25A4%25CE%2591+%25CE%2592%25CE%2599%25CE%2592%25CE%259B%25CE%2599%25CE%259F%25CE%25A0%25CE%25A9%25CE%259B%25CE%2595%25CE%2599%25CE%259F+%25CE%25A4%25CE%2597%25CE%25A3+%25CE%259A%25CE%259F%25CE%2596%25CE%2591%25CE%259D%25CE%2597%25CE%25A3.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="2048" data-original-width="1380" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNtuGsW366w1bBWC35bebSIZVQOo-g8LITGOxdsFN5yrC2EnAVEfxA9vLiL4p2K6FeK6J88YR9YA6VSXntSc1ecZaCd_34XQQeQ2AgNntudrg-XpoqLdIJsoX4twNma52EEGC4uiPJI2c/w270-h400/%25CE%25A4%25CE%2591+%25CE%2592%25CE%2599%25CE%2592%25CE%259B%25CE%2599%25CE%259F%25CE%25A0%25CE%25A9%25CE%259B%25CE%2595%25CE%2599%25CE%259F+%25CE%25A4%25CE%2597%25CE%25A3+%25CE%259A%25CE%259F%25CE%2596%25CE%2591%25CE%259D%25CE%2597%25CE%25A3.jpg" width="270" /></a></div><o:p></o:p><p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Όπως γράφει η Τάσα, το πρώτο βιβλιοπωλείο στην Κοζάνη,
αλλά και την Δυτική Μακεδονία, άνοιξε το 1906 ο Γρηγόρης (σ.σ. ονομάστηκε
Χατζηγρηγόρης μετά την επίσκεψη του στα Ιεροσόλυμα) Πιτένης, και βρισκόταν στην
σημερινή οδό Βαλταδώρων της Κοζάνης, απέναντι από το σπίτι του, και προσθέτει <i>“Το
βιβλιοπωλείο εξυπηρετούσε τις ανάγκες σε βιβλία και σχολικά είδη ολόκληρης της περιοχής
για μισό, περίπου, αιώνα, αφού όπως ο ίδιος ο Χ. Πιτένης διαφήμιζε («Ηχώ» φ.
884/6.10.29) ¨στο αρχαιότερον εν τη πόλει μας βιβλιοχαρτοπωλείον ευρίσκονται εν
μεγάλη παρακαταθήκη τα εγκεκριμένα σχολικά βιβλία και εν πλουσία συλλογή όλα τα
σχολικά είδη και πλουσιωτάτη συλλογή πινάκων εποπτικής διδασκαλίας. Ήτοι:
Ανθρωπολογίας, Ζώων, Φυτών, Καινής και Παλαιάς Διαθήκης, Αριθμητήρια κλπ.
Γραφική ύλη δια γραφεία και σχολεία”.<o:p></o:p></i></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Το βιβλιοπωλείο, παρόλο που κατά την διάρκεια της κατοχής
λεηλατήθηκε από τους Γερμανούς, οι οποίοι κατέστρεψαν βιβλία, γραφική ύλη και
όλο το αρχειακό του υλικό, διατηρήθηκε μέχρι το 1954, την χρονιά που απεβίωσε ο
Πιτένης. </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Ο πρώτος αυτός βιβλιοπώλης άφησε πίσω μια σημαντικότατη
κληρονομιά. </span><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Καρτ- ποστάλ της Κοζάνης της
εποχής του, τις οποίες εκτύπωνε και πουλούσε στο μαγαζί του. Έναν αριθμό από
αυτές τις καρτ- ποστάλ κατάφερε να συγκεντρώσει ο συλλέκτης Γιώργος Γκολομπίας
και αποτέλεσαν το μεγαλύτερο μέρος του λευκώματος που εξέδωσε το 1996 το
Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης με τον τίτλο: ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΚΟΛΟΜΠΙΑΣ- “ΟΙ ΚΑΡΤ-
ΠΟΣΤΑΛ ΤΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ, 1904-1925”.</span></p><p><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjDCvLj_b0kyPR3aSbOInQnOi-an1RCBTphLENoAydOI9KwkyWP5AaLRyvyyCF_PCxX49fEyrUfYid5CvsZ4k-RZJptDoLyyt_wBgFi9gUgCDLN4K6ac_osxghenpZEkTr1MA9h1v4WSX8/s2048/%25CE%25A7%25CE%25B1%25CF%2584%25CE%25B6%25CE%25B7%25CE%25B3%25CF%2581%25CE%25B7%25CE%25B3%25CF%258C%25CF%2581%25CE%25B7%25CF%2582+%25CE%25A0%25CE%25B9%25CF%2584%25CE%25AD%25CE%25BD%25CE%25B7%25CF%2582+.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="2048" data-original-width="1218" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjDCvLj_b0kyPR3aSbOInQnOi-an1RCBTphLENoAydOI9KwkyWP5AaLRyvyyCF_PCxX49fEyrUfYid5CvsZ4k-RZJptDoLyyt_wBgFi9gUgCDLN4K6ac_osxghenpZEkTr1MA9h1v4WSX8/w381-h640/%25CE%25A7%25CE%25B1%25CF%2584%25CE%25B6%25CE%25B7%25CE%25B3%25CF%2581%25CE%25B7%25CE%25B3%25CF%258C%25CF%2581%25CE%25B7%25CF%2582+%25CE%25A0%25CE%25B9%25CF%2584%25CE%25AD%25CE%25BD%25CE%25B7%25CF%2582+.jpg" width="381" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Ο Χατζηγρηγόρης Πιτένης (αριστερά) μπροστά στο βιβλιοπωλείο του, περ. 1934 (από το λεύκωμα του Γ. Γκολομπία) </td></tr></tbody></table><br /> <span style="font-family: Times New Roman, serif;"><i> </i></span><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Ο αείμνηστος Γιώργος Γκολομπίας που χάθηκε πρόωρα λόγω μιας σπάνιας
ασθένειας (1961- 2009), ο γεννημένος στο Βογατσικό Καστοριάς γιατρός και εξαίρετος
ερευνητής και συλλέκτης ιστορικών φωτογραφιών, χαρτών κ.α., στην εισαγωγή του
λευκώματος του αναφέρει πως από τις 53 παρουσιαζόμενες φωτογραφίες οι 32 εκδόθηκαν
από τον Χατζηγρηγόρη Πιτένη και μας δίνει κάποια επιπλέον βιογραφικά του στοιχεία,
γράφοντας ότι:</span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbqnxMlcYhOV90Z-kyTuXg_jLNhO4KZRPC70b_OC7ugcL99Q02sOVCLcoJ0w9zYYhiXb5XphtQbRcUFSAYr3HbKiUkL94aUq5Vx9PWjwHiByMyDRoKjoINN6_Qo7YnRZmz6nw7wLaIMUA/s2048/%25CE%259F%25CE%2599+%25CE%259A%25CE%2591%25CE%25A1%25CE%25A4-%25CE%25A0%25CE%259F%25CE%25A3%25CE%25A4%25CE%2591%25CE%259B+%25CE%25A4%25CE%2597%25CE%25A3+%25CE%259A%25CE%259F%25CE%2596%25CE%2591%25CE%259D%25CE%2597%25CE%25A3.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="2048" data-original-width="2017" height="401" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbqnxMlcYhOV90Z-kyTuXg_jLNhO4KZRPC70b_OC7ugcL99Q02sOVCLcoJ0w9zYYhiXb5XphtQbRcUFSAYr3HbKiUkL94aUq5Vx9PWjwHiByMyDRoKjoINN6_Qo7YnRZmz6nw7wLaIMUA/w394-h401/%25CE%259F%25CE%2599+%25CE%259A%25CE%2591%25CE%25A1%25CE%25A4-%25CE%25A0%25CE%259F%25CE%25A3%25CE%25A4%25CE%2591%25CE%259B+%25CE%25A4%25CE%2597%25CE%25A3+%25CE%259A%25CE%259F%25CE%2596%25CE%2591%25CE%259D%25CE%2597%25CE%25A3.jpg" width="394" /></a></div><p class="MsoNormal"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></i><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">“</span><i style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Ο Γρηγόριος Πιτένης, γιος του πλούσιου Σαμαριναίου
έμπορα Ζιώγα (= Γεωργίου) Πιτένη, γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1871 ή 1873, έβδομο
παιδί από τα οκτώ συνολικά της οικογένειας. Γύρω στα 1901 πήγε με τους γονείς
του στους Άγιους Τόπους. Ένα τέτοιο ταξίδι θεωρούνταν εκείνη την εποχή σπουδαίο
γεγονός και λέγεται πως κατά την επιστροφή τους στην Κοζάνη τους υποδέχτηκαν με
μουσική μπάντα πολλοί συμπατριώτες τους, οι οποίοι μάλιστα τους φιλούσαν το
χέρι. Μετά το ταξίδι αυτό ο Πιτένης μετέβαλε το όνομα του σε Χατζηγρηγόριος (όπως
και ο πατέρας του σε Χατζηζιώγας). Παντρεύτηκε το 1909 την Αικατερίνη Βαντή με
την οποία απέκτησε τρεις κόρες, τη Μαρίκα (πέθανε το 1917 σε ηλικία 7 ετών),
την Τασίτσα (συζ. Ι. Χρυσοχόου) και τη Νίτσα (σύζυγος Μ. Μούρτζιου). </i><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Στις αρχές του αιώνα μας (πιθανώς στα
1903)* ίδρυσε απέναντι από το πατρικό του σπίτι, στη σημερινή οδό Βαλταδώρων,
το πρώτο βιβλιοπωλείο της Κοζάνης, που εξυπηρετούσε τις ανάγκες σε βιβλία και
χαρτικά ολόκληρης της περιφέρειας και έμελλε να έχει ζωή μισού αιώνα. Στα 1925 το
κατάστημα μεταφέρθηκε στο ισόγειο του καινούργιου νεοκλασικού του σπιτιού,
ακριβώς δίπλα στο παλιό του σπίτι (πλάι στο μεταγενέστερο δικηγορικό γραφείο
του γαμπρού του Ι. Χρυσοχόου). Υπάλληλοι στο βιβλιοπωλείο διετέλεσαν ο μετέπειτα
τυπογράφος- βιβλιοδέτης και εκδότης φωτογραφικών καρτών στη μεταπολεμική περίοδο
Βασίλης Μπάμπος και αργότερα ο Βασίλης Κολέτσος, γιος του γνωστού φωτογράφου
και επίσης εκδότου μεταπολεμικών φωτογραφικών καρτών Ευθυμίου Κολέτσου…</span></i></p>
<p class="MsoNormal"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">…Ως άνθρωπος ο Πιτένης ήταν προοδευτικός,
νευρικός, εραστής του ωραίου, τελειομανής. Ανάμεσα στα ενδιαφέροντα του
συγκαταλέγονταν η συλλογή γραμματοσήμων και νομισμάτων</span></i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">”.
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">*Η Τάσα Παληού αναφέρει ως έτος ίδρυσης
του βιβλιοπωλείου το 1906, η οποία θα πρέπει να είναι και η σωστή χρονιά καθώς αυτή
αναφέρεται σε διαφήμιση που υπήρχε στο «Λεύκωμα νομού Κοζάνης», που εξέδωσε το
1930 η κοζανίτικη εφημερίδα ¨Βόρειος Ελλάς¨ τιμώντας την επέτειο των εκατό
χρόνων από την ίδρυση του ελληνικού κράτους. <o:p></o:p></span></i></p><br />Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-23874328173509835022020-08-19T20:45:00.001+03:002020-08-19T20:55:43.667+03:00Βραδιές καλοκαιριού<p> </p><p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Με το πρώτο σκοτάδι γλύκαινε ο
καιρός κι η δροσιά που ξεγλιστρούσε απ’ τις αυλές που κατάβρεχαν με το λάστιχο
ή το ποτιστήρι οι νοικοκυρές κάπως έσπαζε την κάψα της μέρας που ‘χε φωλιάσει στα
ντουβάρια των σπιτιών προσμένοντας πότε θα ανέβει για τα καλά ο ήλιος για να
ξεμυτίσει και πάλι. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Βραδιές καλοκαιριού και το παιχνίδι στο δρόμο παρατείνονταν
και πέρα απ’ τα μεσάνυχτα καθώς οι μάνες φλυαρούσαν καθισμένες στα πεζούλια ή
στα καρεκλάκια τους και τα τρομερά και φοβερά ισκιώματα του φθινοπώρου και του
χειμώνα δεν εμφανίζονταν για να μας φοβερίσουν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Βραδιές καλοκαιριού κι ο Ζήσης ο “λοχαγός” μαζί με
τον βοηθό του το Γιαννάκο αράδιαζε τα τραπέζια γύρω απ’ τον Πλάτανο κλείνοντας
τον δρόμο ολόγυρα, απ’ τον οποίο δεν περνούσε πια αμάξι, εκτός κι αν ήταν
κάποιος ξένος στην Κοζάνη και είχε χαθεί μες τα στενά της. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"></p><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsaNmJuck9P3gk3-2VT9gX-5nLElSJQ1J2xhwTo4w4h3EwCg87Qkv-S7X-9rnw26lOuBEE0WnNeesk6RfnFu55Jgk6IkT_cdhrQ0wREaIklIou4Y1WewrxlEhvhPZaFsUMH9BCmWb_M9E/s2048/IMG_20200815_113247.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1648" data-original-width="2048" height="412" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsaNmJuck9P3gk3-2VT9gX-5nLElSJQ1J2xhwTo4w4h3EwCg87Qkv-S7X-9rnw26lOuBEE0WnNeesk6RfnFu55Jgk6IkT_cdhrQ0wREaIklIou4Y1WewrxlEhvhPZaFsUMH9BCmWb_M9E/w512-h412/IMG_20200815_113247.jpg" width="512" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Στον Πατσώνα, στον "Πλάτανο". Αριστερά η αδερφή μου η Στέλλα, ο αδερφός της μάνας μας ο Τάκης Κοκκαλιάρης, δίπλα του άγνωστος σε μένα, η μάνα μας η Τασίτσα, η μικρή αδερφή της μάνας η Ζωή και ο γράφων με την απαραίτητη γραβάτα!<br /></td></tr></tbody></table><p></p><p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Βραδιές καλοκαιριού κι όσο κι αν μ’ ενοχλούσε η
γραβάτα με το λάστιχο ή το παπιγιόν δεν ήμουν ακόμα σε θέση να αρνηθώ και να
παραβιάσω το πρωτόκολλο της μάνας μας της Τασίτσας που δεν άλλαζε είτε
πηγαίναμε στην εκκλησία είτε στην ταβέρνα. Κι εκεί, σε μια εποχή που τα πόδια
μου δεν έφταναν ακόμα στο χώμα, παρατηρούσα τον πατέρα μου να κινείται γρήγορα
ανάμεσα στα τραπέζια και να ανταποκρίνεται σ’ όσους τον φώναζαν “λοχαγέ”, εξυπηρετώντας τους όλους μ’ ένα
χιουμοριστικό σχόλιο, μέχρι το βλέμμα μου να ξεστρατίσει στα σπίτια που έζωναν
τον χώρο και μας έκαναν να νιώθουμε σαν να ‘μαστε όλοι ένοικοι της ίδιας αυλής
που έβγαλαν τα τραπέζια τους έξω αυτή την ζεστή νύχτα για να τσουγκρίσουν τα
ποτήρια τους και να πουν δύο κουβέντες μεταξύ τους. <o:p></o:p></span></p><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><div style="text-align: left;">
<p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Η μνήμη έχει την τάση να εξιδανικεύει το παρελθόν
και να εξωραΐζει κάθε τι που συνέβη, που πέρασε. Κοιτάζοντας τις παλιές
φωτογραφίες, τους θεματοφύλακες των απωλειών αλλά και των αναμνήσεων μας, λες
και κάτι συμβαίνει μέσα μου που ενεργοποιεί τα φίλτρα για να περάσουν στο παρόν
όσα και ό,τι μπορεί να με γλυκαίνουν απ’ το παρελθόν. Έτσι σπάει ο κόμπος στο
λαιμό που μου δημιουργούν, θέλοντας και μη, όσοι και όσα χάθηκαν, έτσι αναζητώ
μια απόμερη πλατεία όπου απλώσαν τραπέζια για να πιάσω τόπο, έτσι γίνομαι
εγώ “ο μπαμπάς που κερνάει” κι ας πληρώνουν
οι … ευνοούμενοι βαρύ τίμημα με το να με ακούνε να τους λέω, ξανά και ξανά, τι
θυμάμαι, έτσι γλυκαίνουν οι βραδιές του καλοκαιριού… <o:p></o:p></span></p></div></td></tr></tbody></table><p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;"><br /></span></p>Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-9538638448164678752020-08-15T14:52:00.007+03:002020-08-15T18:03:58.893+03:00Δεκαπενταύγουστος στη Σαμαρίνα<p> </p><p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Οι μνήμες επιστρέφουν. Μέσα από μια ξεθωριασμένη
φωτογραφία, με το τσούγκρισμα των ποτηριών και την αναφορά στους απόντες που
τους νιώθουμε δίπλα μας, στο ίδιο τραπέζι, στην ίδια χαρά και στην ίδια λύπη
που τώρα πια μοιραζόμαστε νοερά. Οι μνήμες επιστρέφουν και τα σημάδια τους
είναι πάντα εκεί για να μας δείχνουν το δρόμο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Μια μικρή Οδύσσεια η διαδρομή Κοζάνη- Σαμαρίνα
κάποτε. Παρόντες όμως κάθε χρόνο, σχεδόν. Κι ας μην είχαμε σπίτι καθώς ό,τι υπήρχε από κάποιο παλιό οικόπεδο των παππούδων χάθηκε σε επεκτάσεις δρόμων και γειτονικών αυλών. Το δικό μας κεραμίδι έλειπε αλλά
ποτέ δεν έλειψε σε κανέναν μας η αίσθηση πως η Σαμαρίνα είναι ο τόπος, είναι το
σπίτι και κάθε που ανηφορίζαμε προς τα εκεί νιώθαμε όπως ο ξενιτεμένος το νόστο
του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Με τον πατέρα μου πηγαίναμε τακτικά μόνο οι δύο μας.
Κι ως άντρες επιλέγαμε την δύσκολη διαδρομή. Με λεωφορείο του ΚΤΕΛ Κοζάνη –
Γρεβενά, κοντά δύο ώρες, και ύστερα επιβίβαση σε εκείνα τα δίχρωμα μακρυμούρικα
λεωφορεία, σαν αυτά που βλέπουμε σε ελληνικές ταινίες της δεκαετίας του ’50 και
του ’60. Απαραίτητη στάση κάπου μεταξύ Σμίξης και Σαμαρίνας σ’ ένα σκιερό
ξύλινο υπόστεγο όπου ο μπαμπάς ξεδιψούσε με μια μπύρα, καλά παγωμένη μέσα σ’
ένα κιβώτιο με πάγο, και γω εφορμούσα στο πεντανόστιμο ζυμωτό ψωμί και το τυρί
που δεν θυμάμαι όμοιο του να ξανάφαγα. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"></p><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhlkwWXutLAEQOBpyVHPmE9nQqElkNa5OwHlkuS4wkg4wpumvpwI7ttE657roPyYDrnFZ6x4i7S_Z26sSLSMKn8li9D97wfxwfkKkdTHKvJQOTAGJNhtODXUR7N0pXN1ibNsH15SbgTtx8/s2048/IMG_20200815_113811.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1603" data-original-width="2048" height="314" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhlkwWXutLAEQOBpyVHPmE9nQqElkNa5OwHlkuS4wkg4wpumvpwI7ttE657roPyYDrnFZ6x4i7S_Z26sSLSMKn8li9D97wfxwfkKkdTHKvJQOTAGJNhtODXUR7N0pXN1ibNsH15SbgTtx8/w400-h314/IMG_20200815_113811.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Στην πλατεία της Σαμαρίνας. Στην άκρη δεξιά ο κορνετίστας της ορχήστρας του μαγαζιού, στα δεξιά του τραπεζιού η αδερφή μου η Στέλλα, πίσω της η αφεντιά μου, ο πατέρας μας ο Ζήσης κι η μάνα μας η Τασίτσα και πίσω της, στ' αριστερά, ο παππούς Μιχάλης Πιτένης. Πάντοτε με κοστούμι και γραβάτα.</td></tr></tbody></table><p></p><p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Όταν έδινε το παρόν όλη η οικογένεια, τα πράγματα
άλλαζαν. Ο κύριος Νικολάκης με το ΤΑΞΙ του μας έπαιρνε μπροστά απ’ το σπίτι μας
στην Καμβουνίων μέχρι να φρενάρει πριν την γκρεμισμένη γέφυρα στην είσοδο της
Σαμαρίνας όπου αποβιβαζόμασταν και περνούσαμε το ποταμάκι με τα πόδια, γιατί με
μας μέσα το αμάξι κινδύνευε να βαλτώσει. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">Κακοτράχαλοι στενοί δρόμοι, λάμπες γκαζιού και
πετρελαίου, φακοί στα χέρια την νύχτα για να βλέπουμε που πατάμε, στρωματσάδα
στα σπίτια των συγγενών, αποχωρητήρια στην αυλή που το βράδυ φοβόσουν να
πλησιάσεις, βελάσματα προβάτων, φωνές γαϊδουριών και μουλαριών που
ξεκινούσαν φορτωμένα να ανέβουν τις πλαγιές των βουνών τραβώντας για τα
μαντριά. Αλλά και μια πλατεία, το χάνι, που έλαμπε ως το ξημέρωμα, με το
κλαρίνο και τα χάλκινα να παίρνουν φωτιά, δίπλα στις ψησταριές που έσταζαν απ’
το λίπος των αρνιών, των κεμπάπ και των κοκορετσιών. Η Σαμαρίνα, έμοιαζε
περισσότερο σαν ένας τόπος μυθικός, φτιαγμένος από θρύλους και αφηγήσεις που
διογκώθηκαν και εξωραΐστηκαν από στόμα σε στόμα, και συνάμα τόσο αληθινή και
γήινη.</span></p><p class="MsoNormal"><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;"></span></p><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiO75eDWmaOwO_e9JsWKjcHs8XXXS3m_wZ5POx1NoWbnuuzsgUVC_0jpwXbh4WYP5nHcPHArYKuwvyiqOqpHFK6x7WprIkuwnKNkbrrZu1fE1xRsmkIPtn1pIg5VBR0viwOEo6lk7TYHlk/s2048/IMG_20200815_113558.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1328" data-original-width="2048" height="260" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiO75eDWmaOwO_e9JsWKjcHs8XXXS3m_wZ5POx1NoWbnuuzsgUVC_0jpwXbh4WYP5nHcPHArYKuwvyiqOqpHFK6x7WprIkuwnKNkbrrZu1fE1xRsmkIPtn1pIg5VBR0viwOEo6lk7TYHlk/w400-h260/IMG_20200815_113558.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Στο μεγάλο χορό, τον "Τσιάτσιο" στην αυλή της Μεγάλης Παναγίας, κρατιέμαι απ' το χέρι του πατέρα μου. <br /><div style="text-align: left;"><br /></div><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px;"></blockquote></td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><br /></td></tr></tbody></table><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;"> <o:p></o:p></span><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt;">Τέτοια μέρα, 15 του Αυγούστου, έτσι ή αλλιώς, δίναμε
το παρόν. Μας περίμενε ο παππούς Μιχάλης κι οι φίλοι του στην πλατεία, στον
Αβέλα, ή στο Χώτο, στεκόταν στην πόρτα του νοικιασμένου σπιτιού της η γιαγιά
Μιχαλάκαινα, κατά κόσμον Στεργιανή, για να μας υποδεχτεί. Αλλά τέτοια μέρα και
εκείνες τις ώρες δεν ήταν για μέσα. Τα όργανα χτυπούσαν ήδη στην πλατεία και
μπορεί ο τρανός χορός, ο Τσιάτσιος, να ήταν την επόμενη μέρα στην αυλή της
Μεγάλης Παναγίας, αλλά μας καλούσαν άλλοι χοροί στο χάνι. Κι εκεί, ανάμεσα
στους μεγάλους που ιδρωμένοι και με τα πουκάμισα έξω απ’ τα παντελόνια χόρευαν
εκστασιασμένοι δίπλα σε κυρίες που λες και βρισκόταν σε κάποιο κοσμικό γκαλά
φορούσαν ό,τι καλύτερο μπορούσαν από χρυσαφικό και στολίδι σε έναν άτυπο
ανταγωνισμό μεταξύ τους, χωνόμασταν και εμείς περιμένοντας πότε θα βαρέσουν «Τα
παιδιά της Σαμαρίνας». Ούτε ξέραμε τι ήθελαν να πουν τα λόγια, ούτε κανείς
μπήκε στον κόπο να μας το εξηγήσει. Μέχρι να το μάθουμε μόνοι μας, αφηνόμασταν
κι εμείς να παρασυρθούμε σ’</span><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt;"> </span><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt;">αυτή τη
μοναδική μαγεία που μόνο η Σαμαρίνα έχει…</span><p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span face="" style="background: white; color: #1c1e21; font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">'Αννι μουλτς.... κου σινιτάτι λα τούτου
ντουνια'ου.</span><span face="" style="color: #1c1e21; font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;"><br />
<span style="background: white;">Χρόνια πολλά με υγεία σε όλο τον κόσμο</span></span><span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal">
<span face="" style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;"><br /></span></p>Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-20297028435089126612020-08-04T11:28:00.000+03:002020-08-04T13:09:16.337+03:00Η φωτογραφία<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhP-bZElwuROX8jnOtF2JyOILAh0CK40Y4dywN0IXgA7RzxI6xCrO1aa2ziiXBPpcdJW8xtVJtyfdiRA1sJOS0SsFza7xVixZw_16ohj0PF-WxIq774uLfYoabQspc7FcQbTtScX_H2r9c/s1600/scan057.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1124" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhP-bZElwuROX8jnOtF2JyOILAh0CK40Y4dywN0IXgA7RzxI6xCrO1aa2ziiXBPpcdJW8xtVJtyfdiRA1sJOS0SsFza7xVixZw_16ohj0PF-WxIq774uLfYoabQspc7FcQbTtScX_H2r9c/s320/scan057.jpg" width="224" /></a></div>
<br />
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
Εκείνη την χειμωνιάτικη Κυριακή του
‘60 η Κοζάνη βούλιαζε στο χιόνι. Ο γάμος
όμως έπρεπε να γίνει και τα όργανα δεν
θα μπορούσαν να λείπουν. Κι ας έφτανε
το χιόνι το μισό μέτρο. Και να τι έγινε:
<i><b>“Ξεκινήσαμε παίζοντας απ΄ το σπίτι
του γαμπρού για να πάμε να πάρουμε τη
νύφη. Στο δρόμο πετούσαν κάτω τα παλτά
για να περάσουμε, χόρευαν μέσα στο
χιόνι”.</b></i><i> </i><span style="font-style: normal;">Τα
παλτά του κουμπάρου, των μπράτιμων, των
συγγενών και φίλων, έγιναν το μονοπάτι
πάνω στο οποίο πατούσαν οι οργανοπαίκτες
για να μην βουλιάζουν στο χιόνι. </span><span style="font-style: normal;">Το
περιστατικό μου αφηγήθηκε το 1996 ο
αείμνηστος βιρτουόζος του κλαρίνου ο
</span><span style="font-style: normal;"><b>Τούλης</b></span><span style="font-style: normal;">,
κατά κόσμον </span><span style="font-style: normal;"><b>Δημήτρης
Καλέας</b></span><span style="font-style: normal;">, και
συμπεριλαμβάνεται στη συνέντευξη που
του πήρα και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό
“γεγονός”, πριν 24 ακριβώς χρόνια, τον
Αύγουστο του 1996 (τεύχος 8ο). </span>
</div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-style: normal;">Σήμερα,
ανασύρω από την μνήμη τις ιστορίες που
μου διηγήθηκαν (μεταξύ των οποίων και
αυτές του Τούλη) ή διάβασα, ξαναζωντα</span><span style="font-style: normal;">νεύω</span><span style="font-style: normal;">
εικόνες κάποιων γεγονότων που και γω
έζησα, και ετοιμάζομαι να γυρίσω πίσω,
στην Κοζάνη της δεκαετίας του 1960 και
στο γάμο εκείνης της χιονισμένης Κυριακής
για τις ανάγκες του νέου μου μυθιστορήματος.
Ενός γάμου που η ανάμνηση του θα ταλαιπωρεί
τον κεντρικό μου ήρωα, τον Νίκο, μέχρι
και το 2010… </span>
</div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-style: normal;">Ένα
μυθιστόρημα με ακριβή ιστορικά στοιχεία
και ορισμένα πρόσωπα που θα αναφέρονται
με τα πραγματικά τους ονοματεπώνυμα,
αλλά και την απαραίτητη μυθοπλασία και
την κατασκευή ¨χάρτινων¨ ηρώων προκειμένου
να υπηρετηθεί όσο το δυνατόν καλύτερα
η δικής μου επινόησης ιστορία. </span>
</div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-style: normal;">Τα
πώς και τα γιατί στο βιβλίο μόλις
ολοκληρωθεί με το καλό. Προς το παρόν
το μόνο που μπορώ ν’ </span><span style="font-style: normal;">αποκαλύψω
είναι ο τίτλος του: “Η φωτογραφία”. </span>
</div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-style: normal;">Υ.Γ.
Η εικόνα που δημοσιεύω είναι η πρώτη
σελίδα της συνέντευξης του Τούλη στο
“γεγονός”.</span></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
</div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
</div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<br /></div>
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-5600509107703637272020-06-19T20:09:00.003+03:002020-06-22T11:19:29.154+03:00 “Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΕΠΙΡΡΟΗ ΣΤΗΝ ΚΟΖΑΝΗ”- Του Ηλία Σπυριδωνίδη<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="font-family: "times new roman" , serif;"><b> </b></span><b><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">“Η
ΙΤΑΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΕΠΙΡΡΟΗ ΣΤΗΝ ΚΟΖΑΝΗ”, Οι μεταφράσεις της κοινοτικής
βιβλιοθήκης κατά την Οθωμανοκρατία (15<sup>ος</sup> αι.- 1912) </span></b><span style="font-family: "times new roman" , serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">τιτλοφορείται
το βιβλίο του εξαιρετικού φίλου και συμπατριώτη <b>Ηλία Σπυριδωνίδη </b>(εκδόσεις <b> </b></span><b><span lang="EN-US" style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">S</span></b><b><span style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">ocietà</span> </b><b><span lang="EN-US" style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Dante</span></b><b><span lang="EN-US" style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><b><span lang="EN-US" style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Alighieri</span></b><b><span lang="EN-US" style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><b><span lang="EN-US" style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Comitato</span></b><b><span lang="EN-US" style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><b><span lang="EN-US" style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">di</span></b><b><span lang="EN-US" style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><b><span lang="EN-US" style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Salonicco</span></b><b><span style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">)</span></b><span style="background: rgb(249 , 249 , 250); color: #222222; font-family: "times new roman" , serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">, προϊόν της έρευνας του στους θησαυρούς
που υπάρχουν στη Βιβλιοθήκη μας.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgtTflSFtJ3mQk7V2COrnTfhtjjQB-Ib_594lnl00qJxafpT_Q4gR20i1m-pm6JiQoEp01aCuOn9zbc5BolFQ5FQH4aO9d_RKtAqR5oFoNlzT1Z9hDO2JRb6ug0XffaX0iUXjHYvsvdvVc/s1600/FullSizeRender.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1155" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgtTflSFtJ3mQk7V2COrnTfhtjjQB-Ib_594lnl00qJxafpT_Q4gR20i1m-pm6JiQoEp01aCuOn9zbc5BolFQ5FQH4aO9d_RKtAqR5oFoNlzT1Z9hDO2JRb6ug0XffaX0iUXjHYvsvdvVc/s320/FullSizeRender.jpg" width="231" /></a></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Ένα βιβλίο που θεωρώ πως <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συμβάλει
και αυτό στο να γνωρίσουμε ένα ακόμα σημαντικό κομμάτι μιας πολύτιμης και
ιδιαίτερα σημαντικής πολιτιστικής κληρονομιάς που φυλάσσεται στην ΚΔΒΚ και που
είναι κρίμα να μην αναδειχθεί και να μην γίνει γνωστή σε όλο της το εύρος. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: #f9f9fa; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Ο συγγραφέας του βιβλίου στο κεφάλαιο του <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Προεκτάσεις και προοπτικές </i>σημειώνει ότι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><b><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></b></span><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">“…Η
Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης αποδείχθηκε ότι αποτελεί ως βιβλιοθήκη
μια τράπεζα δεδομένων με ένα πλούσιο πολιτισμικό κεφάλαιο κειμένων ελληνικών,
λατινικών και ξενόγλωσσων. Η ξενόγλωσση συλλογή παλαιών εντύπων της ΚΔΒΚ
αποτελείται κυρίως από εκδόσεις στη γαλλική, γερμανική, ιταλική και αγγλική
γλώσσα. Στην παρούσα έκδοση μελετήθηκε το ιταλικό αποτύπωμα στη βιβλιοθήκη των
εντύπων εκδόσεων και η ιταλική πολιτισμική επιρροή των μεταφράσεων. Αντίστοιχα,
θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν ανάλογες έρευνες για την αγγλική, γερμανική ή
γαλλική πολιτισμική επιρροή των μεταφράσεων όπως και για το γαλλικό ή γερμανικό
πολιτισμικό αποτύπωμα στην ΚΔΒΚ. Οι επιμέρους μελέτες γεωπολιτισμικής επιρροής
των μεταφράσεων των κεντρικών πολιτισμικών συστημάτων στον ΠΕ της Τουρκοκρατούμενης
Κοζάνης, μπορούν να οδηγήσουν σε μια συνολική συγκριτική των πολιτισμικών
επιρροών στην ΚΔΒΚ.”<o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Γνωρίζω πως υπάρχουν πολλοί άξιοι επιστήμονες που θα
μπορούσαν να αναλάβουν ένα τέτοιο έργο υιοθετώντας τα όσα προτείνει ο <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Ηλίας Σπυριδωνίδης</b>. Ίσως κάποιοι να το
κάνουν κιόλας. Μακάρι. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να τους ενθαρρύνουμε και
να βρουν την υποστήριξη που είναι απαραίτητη σε τέτοιες περιπτώσεις. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Τέτοιου είδους έρευνες δεν θ’ αποκαλύψουν μόνο σε μας
το τι πραγματικά κρύβει η Βιβλιοθήκη μας, αλλά με συγκεκριμένη στόχευση, τον
κατάλληλο χειρισμό και την ανάλογη οργάνωση μπορούν να «βγάλουν» την Βιβλιοθήκη
μας και εκτός συνόρων και να την κάνουν περισσότερο γνωστή. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></b><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br /></div>
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6847637108941198860.post-39207641156735928142020-05-05T10:11:00.001+03:002020-05-05T10:11:36.891+03:00Με τον τρόπο του Θανάση Μαρκόπουλου.<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzrhaRnpLblLtwUFlkbfsybmxdTi9UM4eISpQ3I-WxBXjp9BF8TVBIoN1fHCf5gV8rYFUZyOUKSxx35r7f9foxVMxPByQg-9U8LpVeZO0uHI-DIBxQ612sJNvqCf4RBVDZxaJ3juS9g0s/s1600/markopoulos.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="300" data-original-width="210" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzrhaRnpLblLtwUFlkbfsybmxdTi9UM4eISpQ3I-WxBXjp9BF8TVBIoN1fHCf5gV8rYFUZyOUKSxx35r7f9foxVMxPByQg-9U8LpVeZO0uHI-DIBxQ612sJNvqCf4RBVDZxaJ3juS9g0s/s1600/markopoulos.jpg" /></a></div>
<br />
<div align="left" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
Πόσο εύκολο είναι να μιλάς για την ποίηση
των άλλων όντας ο ίδιος ποιητής; Δεν
έχει σημασία η απάντηση. Ο καθένας με
τον τρόπο του, εξάλλου. Ο <b>Θανάσης
Μαρκόπουλος</b> με το δικό του.</div>
<div align="left" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
Πολυάριθμη
η λίστα των ποιητών που πάνω στο έργο
τους έχει σκύψει, μετρώντας το βηματισμό
τους στην ποίηση, ακολουθώντας τους και
εξερευνώντας τους θαρρείς λέξη λέξη.
Εξ ου και οι εννέα μελέτες, δοκίμια και
ανθολογήσεις του, καρποί μιας αδιάλειπτης
και αδιατάρακτης σχέσης του με την
λογοτεχνία που κρατάει χρόνια.
</div>
<div align="left" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
Το
εννιά όμως δεν είναι ο τελικός αριθμός
καθώς το νούμερο δέκα κάνει ήδη τα πρώτα
του βήματα και στα στοιχεία της ταυτότητας
του γράφει <b>“Η εύφορη λύπη του Μιχάλη
Γκανά”- Δοκιμιακές ανιχνεύσεις </b><span style="font-weight: normal;">(εκδόσεις
Μελάνι)</span><b>. </b>
</div>
<div align="left" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
Η πρώτη εντύπωση για το νέο πόνημα του
<b>Θανάση Μαρκόπουλου </b>δεν είναι
λανθασμένη. Απ’ την αρχή νιώθεις πως
λες κι έχεις απέναντι σου τον ίδιο τον
<b>Μιχάλη Γκανά </b><span style="font-weight: normal;">που
σου μιλά για το έργο του, χωρίς να κρύψει
κάτι. Αισθάνεσαι πως τώρα τον γνωρίζεις.
Ανακαλύπτεις πραγματικά τον ποιητή.
Τον δημιουργό. </span>
</div>
<div align="left" style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-weight: normal;">Πολλές φορές ζηλεύω
τους ποιητές καθώς μ’ έναν και μόνο
στίχο τους καταφέρνουν να μπουν στο
μυαλό μας και να μείνουν εκεί. Δυστυχώς
στις περισσότερες περιπτώσεις για τους
δικούς του, διαφορετικούς, λόγους ο
καθένας, δεν μπορούμε, αντικειμενικά,
να τους γνωρίσουμε πραγματικά </span><span style="font-weight: normal;">όλους
όσους θα θέλαμε</span><span style="font-weight: normal;">.
Να πάρουμε κι άλλα απ’ αυτούς. Ώσπου
έρχονται άνθρωποι σαν τον </span><b>Θανάση
Μαρκόπουλο</b><span style="font-weight: normal;"> να
κάνουν όλη </span><span style="font-weight: normal;">αυτή
</span><span style="font-weight: normal;">τη δουλειά για
μας. Να μας δείξουν όλες τις πτυχές του
έργου διάφορων δημιουργών. Κι αυτό ούτε
εύκολο είναι, ούτε λίγο. Χρειάζεται όμως
εκτός απ’ τον κόπο του και τον τρόπο
του κι ο </span><b>Θανάσης Μαρκόπουλος</b><span style="font-weight: normal;">
έχει τον δικό του. </span>
</div>
<br /></div>
Μιχάλης Πιτένης (Michail Pitenis)http://www.blogger.com/profile/05916891592371540036noreply@blogger.com0